Advocaat verdedigt terughalen van Syriëstrijder, die “proefde van de zoetigheden van IS”

Syriëstrijder Adel Mezroui, die zwaargewond raakte aan zijn benen, kwam volledig uit de lucht vallen toen hij tijdens het interview met oorlogsjournalist Robin Ramaekers te horen kreeg dat er een kortgeding tegen de Belgische Staat loopt om hem weg te halen uit Syrië om humanitaire redenen. 7.500 euro per dag, zoveel wordt er gevraagd aan de Staat zolang Mezroui daar vastzit en niet wordt teruggehaald. “Wij hebben echt geen bron van nieuws, niets”, reageerde hij. Dat hij terug wil naar België, dat staat vast. 

“We hebben in de Islamitische Staat geleefd. We hebben de zoetigheden van IS geproefd, de beginjaren. Daarna is dat veranderd en was er meer corruptie in het spel”, legde hij uit aan Ramaekers. “Ik heb geen bloed aan mijn handen, daar ben ik zeker van”, klonk het ook. “Ik heb geen onthoofdingen gezien of meegedaan. Ik heb daarvan afstand gehouden, omdat ik wist dat dat onmenselijk was.” Hij voegde er wel aan toe dat het “de wetten van Allah” zijn. En die blijft hij volgen. “Ik heb de kennis niet om die af te zweren.”

Iemand die spreekt over de ‘zoetigheden’ van IS. Kunnen we ons wel permitteren om zo iemand terug te halen? “Wij hebben een procedure opgestart bij de kortgedingrechter, met het verzoek om hem te laten repatriëren naar België”, legt Abderrahim Lahlali, advocaat van verschillende Syriëstrijders en terugkeerders en dus ook van Mezroui, uit in de studio van VTM Nieuws. “Uiteindelijk is het aan de rechtbank om daar uitspraak over te doen.”

“Nu, als ik sommige van die uitspraken hoor, dan slaat de angst mij ook om het hart”, vervolgt hij. “Laat me daar duidelijk over zijn. Ik heb ook een neef die op 22 maart de dood in de ogen heeft gekeken in Zaventem. Maar als advocaat moeten we de belangen behartigen van onze cliënt.”

Lahlali zegt dat sommige van de uitspraken hem wel helemaal niet verbazen, gelet op de omstandigheden waarin de IS-strijders momenteel in de gevangenissen in Syrië leven. 

“Dat zijn eigenlijk terreurkampen, terreurgevangenissen. En wij vergeten zeer vlug dat IS is ontstaan in gevangenissen in Irak en in Syrië, waar gedetineerden dan het plan hebben gesmeed om IS in het leven te roepen...”

“Als wij hier nu vandaag niets doen, dan lopen wij het risico dat we binnen enkele jaren geconfronteerd worden met IS 2.2. Ze worden daar geradicaliseerd. Hij zegt het zelf, ze hebben daar ook geen kennis om te deradicaliseren. Dat is toch vanzelfsprekend. Er zijn specialisten nodig om zulke personen tot disengagement over te brengen.”

Hoe het kan dat de Syriëstrijder uit de lucht valt over het proces in zijn naam in België? “Het is zo dat we ons in uitzonderlijke omstandigheden bevinden”, aldus de advocaat. “Die man heeft geen enkel contact met de buitenwereld. Ik heb een schriftelijk mandaat gekregen van de ouders, die op hun beurt hun zoon vertegenwoordigen in België. Ik heb in die zin dat mandaat voorgelegd aan mijn stafhouder om in deze zaak te mogen optreden. Het gaat allemaal via de ouders. Hij geeft geen toegang tot internet, tot diplomatieke consulaire bijstand, ...”

“We moeten kijken naar twee oplossingen”, zo gaat Lahlali verder. “Ofwel zeggen we, ‘we laten ze daar en binnen een aantal jaar worden we geconfronteerd met nieuwe mensen die bereid zijn tot aanslagen zoals hier op 22 maart’. Ofwel gaan we over tot een gecontroleerde repatriëring van de Belgische IS-strijders.”

“Ik bevind mij in die tweede visie ook in zeer goed gezelschap: de baas van het OCAD, de burgemeester van Vilvoorde, criminologen ter zake. Zelfs de voorzitter van de grootste partij - de heer Bart De Wever, die heeft in deze studio ooit zelf gezegd; ‘ik heb ze liever hier achter slot en grendel dan dat ze plots op de Grote Markt opduiken’.”

Die andere Syriëstrijder die VTM Nieuws kon interviewen, Antwerpenaar Abdellah Nouamane, deed eerder een opmerkelijke uitspraak. “Ik weet dat ik niet naar België ga voor de kermis of voor Bobbejaanland. Ik ga naar de gevangenis.” Maar over vijf jaar mag hij misschien wél naar Bobbejaanland, want dan komen de strijders gewoon weer vrij? 

“Strafrecht is individueel”, benadrukt Lahlali. “Het moet per persoon worden bekeken. Als blijkt dat er ernstige tenlasteleggingen zijn, dan kan men daar perfect voor vervolgd worden en moet die persoon daar ook voor boeten.”

Maar, zo betoogt de advocaat, België steekt zijn hoofd in het zand: “Onze buurlanden, zoals Frankrijk, Nederland, Duitsland, Engeland, die hebben allemaal fiches ter beschikking met de individuele tenlasteleggingen van elke Syriëstrijder.”

“Wij Belgen steken ons hoofd in het zand, wij houden geen rekening met individuele veiligheidsfiches. Wij weten niks van die persoonlijkheden, behalve hun naam. En nu moord en brand roepen als ze ooit hier zouden moeten terechtkomen... Ik denk dat we ons veiligheidsbeleid niet moeten uitbesteden aan Turkije, dat de deuren wijd openzet. Nee, we moeten zelf onze verantwoordelijkheid nemen en waken op de veiligheid van onze eigen bevolking.”

Lees hier de exclusieve reportage van Robin Ramaekers in HLN+: Op bezoek bij drie Belgische IS-strijders in Koerdische gevangenis: “Wat denkt de wereld van ons?”