"De wet is juridisch zeer wankel", zei GroenLinks-Kamerlid Laura Bromet. "We willen geen tweede debacle." Bromet doelt op het oude stikstofbeleid waar de Raad van State (RvS) eind mei een streep door zette waardoor bouwprojecten stil kwamen te liggen.
"Het juridische ijs is niet al te dik, er zitten soms ook wakken in", zei William Moorlag (PvdA). Hij zet ook vraagtekens bij het eenmalig beschikbare bedrag voor natuurherstel door het kabinet van 250 miljoen euro. Moorlag wil dat er structureel geld wordt uitgetrokken.
Esther Ouwehand (Partij voor de Dieren) en Bromet missen ferme maatregelen in deze spoedwet, zoals het aanpakken van de veestapel en een halt toeroepen aan de plannen voor Lelystad Airport.
D66-Kamerlid Tjeerd de Groot waarschuwde dat vooral jongeren en studenten die een woning zoeken de dupe zullen zijn als de partijen niet instemmen met deze spoedwet. "Er is een woningcrisis, er moet gebouwd worden."
Ook RvS kritisch op spoedwet
De kritische Kamerleden voelen zich gesteund door het advies van de RvS, het belangrijkste adviesorgaan van het kabinet bij wetgeving. De RvS begrijpt dat het kabinet op de korte termijn iets wil doen aan de stikstofproblematiek, maar het is onduidelijk of deze wet het gewenste effect heeft.
Het gaat om een zogenoemde drempelwaarde van de stikstofuitstoot, waardoor projecten die daaronder blijven, hervat kunnen worden, een andere samenstelling van veevoer en maatregelen voor natuurherstel.
Het kabinet presenteerde enkele weken geleden de maatregelen om op korte termijn de stikstofuitstoot te verlagen. Het gaat onder meer ook om de snelheidsverlaging naar 100 kilometer per uur overdag en een uitbreiding van de subsidieregeling voor de vrijwillige sanering van de varkenshouderij.
Alles bij elkaar moet zorgen voor 'stikstofruimte' zodat er weer vergunningen voor woningen en wegen afgegeven kunnen worden en in mindere mate de natuur te herstellen.
Noodwetgeving moet de veiligheid garanderen, zoals het versterken van dijken en de kustlijn.
Maar het kabinet mag niet zomaar bouwprojecten met een lage stikstofuitstoot vrijstellen van een vergunning onder het mom van een drempelwaarde, concludeerde de RvS. Er moet eerst een "geloofwaardig en effectief pakket aan maatregelen" komen voor natuurherstel, anders heeft een drempelwaarde geen zin.
Voor de RvS is het verder onduidelijk of de veevoermaatregelen voldoende bijdragen aan een verlaging van de stikstofuitstoot.
Schouten: 'Dit is niet de wet die alles op gaat lossen'
Minister Carola Schouten (Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) benadrukte dat dit pas een begin is om de problemen in de bouw aan te pakken; later deze maand komt een groter pakket aan maatregelen voor de lange termijn. "Dit is niet de wet die alles gaat oplossen", zei Schouten.
Zij ziet ook dat de RvS kritiek heeft, maar de spoedwet blijft wel overeind in het advies. "Ik ga geen wet indienen die niet juridisch houdbaar is", aldus Schouten.
Donderdag wordt er over de spoedwet gestemd in de Tweede Kamer, daarna is de behandeling in de Eerste Kamer.