Man verliest één miljoen euro met bankpasfraude: ‘hij stuurde z'n pasje op’

Om het geld weg te sluizen, gebruikten de criminelen 136 zogenoemde geldezels. Die stellen hun rekening ter beschikking voor frauduleuze transacties in ruil voor een vergoeding. In dit geval streken zij elk zo’n 3.000 tot 4.000 euro op. 

De man uit Noord-Nederland werd begin september slachtoffer van deze ‘smishing’, zo is vandaag bekendgemaakt. Hij kreeg een sms-je op zijn telefoon van zijn ‘bank’. Zijn pas was verlopen, zo stond in het bericht vermeld. Hij kon een nieuwe krijgen, maar dan moest hij wel zijn oude opsturen.

De man voldeed aan dat verzoek. En ontdekte de volgende dag dat zijn rekening geplunderd was. Hij was bestolen van maar liefst 1 miljoen euro. ,,Hij werd wakker, checkte zijn bankrekening en trok meteen aan de bel”, zegt een woordvoerder van het OM. ,,De actie viel samen met zijn persoonlijke situatie. Zijn pas was echt aan vervanging toe’’, vertelt persofficier Gerben Wilbrink aan het Dagblad van het Noorden. ,,In goed vertrouwen stuurde hij zijn pasje op.’’

De zaak is vandaag naar buiten gebracht op het moment dat Europol jaarcijfers publiceerde over deze vorm van criminaliteit. Het OM Noord-Nederland coördineerde dit jaar een Europese actie tegen deze digitale oplichting. Er werden 7520 verdachte transacties gevonden, waardoor 12,9 miljoen euro onderschept kon worden voordat het bij criminelen terechtkwam. Het OM Noord-Nederland zegt dat er in Europa dit jaar al meer dan tachtig miljoen euro is gestolen met hulp van geldezels. Een woordvoerder van de Betaalvereniging Nederland spreekt van ‘een heel bijzondere zaak’: ,,Zo’n groot bedrag ben ik niet eerder tegengekomen sinds ik voor de vereniging werk, nu zo’n 8 jaar.” Of de man zijn geld terugkrijgt, hangt af van de specifieke omstandigheden. In principe is het je eigen verantwoordelijkheid om nooit je bankpas en/of pincode af te geven, maar banken kennen wel coulanceregelingen, meldt de woordvoerder: ,,Ook bij een gestolen pas komt het voor dat een bank wel vergoedt, dus ze zullen heel precies naar dit geval moeten kijken.” 

Een woordvoerder van het Openbaar Ministerie geeft aan dat er verder geen details worden gegeven over het slachtoffer om zijn identiteit te beschermen. Op de vraag of het wellicht om een zakelijke rekening gaat, komt ook geen antwoord. ,,Het onderzoek loopt nog, dus we hebben afgesproken dat we niet in details gaan treden’', aldus woordvoerder Bart Olmer.  Wilbrink: ,,Maar de geldezel komt altijd in beeld. Daar is geen ontsnappen aan.’’ 

Cybercriminelen rukken op. Het eerste halfjaar van 2019 is er voor 3,8 miljoen schade door internetfraude geconstateerd. Dat is bijna gelijk aan heel 2018, zegt Houwink, die gespecialiseerd is in internetfraude. Toen werd er in een jaar voor 3,8 miljoen euro genoteerd.

Daarom hebben politie, justitie en ruim 300 banken in 31 landen de handen ineen geslagen. In het kader van het project EMMA (European Money Mules Association) starten ze vandaag de campagne: don’t be a mule. Oftewel: wees geen geldezel.

Met het project EMMA willen politie, justitie en banken mensen alert maken voor de gevaren: de ezels maken deel uit een crimineel netwerk, ook al zijn ze zelf niet bij de oplichting betrokken. De pakkans is groot. Sporen leiden altijd naar de rekeninghouder. Die wacht straf en wordt door de bank in de ban gedaan. Dit betekent dat hij jarenlang geen lening kan krijgen of een rekening mag openen. 

Roel Maalderink zocht in Voxpop al uit hoe makkelijk mensen te skimmen zijn: