Onderzoek: een op de drie vluchten vanaf Schiphol zou ook per trein kunnen
Ruim een op de drie vliegtuigen (38 procent) die vanaf Schiphol vertrekken, gaat naar een bestemming die minder dan 750 kilometer van de luchthaven ligt. Als die luchtreizen zouden worden vervangen door een rit met een trein of (elektrische) bus, zou dat 200 duizend vluchten van en naar Schiphol schelen. En 3,48 megaton CO2-uitstoot.
Tot deze cijfers komt ingenieursbureau Royal HaskoningDHV, dat onderzoek deed in opdracht van Greenpeace. De milieubeweging eist dat het aantal vluchten op de luchthaven drastisch wordt teruggedrongen en bereidt een actieweekeinde voor op Schiphol op 14 en 15 december.
Het kabinet, dat ergens komende maand naar verwachting een nota zal uitbrengen over de toekomst van de luchtvaart tot 2050, wil het aantal vliegbewegingen op de nationale luchthaven juist verhogen. Dat zou van 500 duizend nu naar 540 duizend per jaar kunnen, aldus de regering, als Schiphol de hinderlijkste overlast voor omwonenden aantoonbaar weet te verminderen.
De grens van 750 kilometer die Royal HaskoningDHV hanteert, is de maximale afstand waarover een reiziger met de trein even lang doet als met het vliegtuig. In theorie, want lang niet alle Europese bestemmingen in een straal van 750 kilometer zijn vanuit Nederland direct met de trein bereikbaar. Reizigers moeten vaak overstappen. In het onderzoek is niet bekeken of de trein en bus al een alternatief bieden.
Londen
Veruit de meeste passagiers vanuit Nederland (naast vluchten vanaf Schiphol vooral vanuit Rotterdam en Eindhoven) hebben Londen als bestemming, bijna 2,6 miljoen in 2018. Dit zijn gemiddeld meer dan 7.000 reizigers per dag. Gemiddeld vertrekken er per dag meer dan 62 vluchten naar een van de zes luchthavens van de Britse hoofdstad. Jaarlijks zijn dit bijna 44.700 vliegbewegingen, 8 procent op het totaal.
De trein is pas sinds twee jaar een alternatief voor Londen-gangers, dankzij de rechtstreekse Eurostar. Wel heeft de reiziger in Brussel een oponthoud van zeker een half uur tot een uur omdat hij daar door de Britse paspoort- en veiligheidscontrole moet. Dat zou volgend jaar moeten zijn verholpen, dan wordt bij de instap in Amsterdam gecontroleerd.
Andere populaire bestemmingen tot 750 kilometer vanaf Nederlandse luchthaven zijn, gemeten naar de aantallen vertrekkende passagiers, Parijs (700.000 passagiers per jaar), Kopenhagen (560.000 passagiers), Manchester (520.000 passagiers) en München (500.000 passagiers).
‘Je moet je afvragen waarom deze korte vluchten er zijn’, zegt campagneleider Dewi Zloch van Greenpeace. ‘Dit soort vluchten voelt zinloos. Zeker in tijden van de klimaatcrisis moet de luchtvaartsector iets doen om dit aan te pakken.’