Robot in Katwijk vanuit de ruimte bestuurd: 'Voor het eerst dat dit gebeurt'

De robotwagen in Katwijk
De robotwagen in Katwijk © Omroep West
KATWIJK - Tergend langzaam schuift een robotwagen over het rode grind in een grote hangaar in Katwijk. Knarsend maakt hij een draai. De robotarm buigt langzaam naar de grond, pakt een kleine steen en gooit die in een mand die aan de robotwagen hangt. Vanuit het International Space Station in de ruimte wordt de robot aangestuurd door de Italiaanse astronaut Luca Parmitano. Op een scherm in de hangaar in Katwijk kan meegekeken worden naar Parmitano die in een ruimte vol draden en computers met vaste hand de robot op aarde bestuurt.
Ruim tien jaar heeft European Space Agency (ESA) aan het project gewerkt om een robot te besturen vanuit de ruimte. Dat lukte al eerder, maar maandag lukte het de robot ook om een aantal stenen op te rapen en in een mand te doen. Een prestatie van formaat, vinden ze bij ESA.
In de hangaar in Katwijk is het maanoppervlak gesimuleerd, waar de astronaut via een robotwagen een parcours volgt en de stenen oppakt. Via sensoren voelt de astronaut hoe zwaar de steen is die hij oppakt. Voor de proef stond een uur, maar Parmitano trotseerde de baan in minder dan een halfuur.
Robot in Katwijk wordt bestuurd vanuit de ruimte

De maan verkennen

ESA voert dit experiment uit om uiteindelijk de maan te gaan verkennen en om materiaal naar de aarde te sturen. 'De theorie is dat de maan miljarden jaren geleden deel uitmaakte van de aarde en daarna is afgescheiden', vertelt Philippe Schoonejans van ESA. 'Die maan is totaal onaangetast, waardoor het een soort geologisch museum van de aarde is. Daar kunnen we heel veel van leren. We kunnen niet altijd met mensen naar alle plekken op het maanoppervlak gaan, dus uiteindelijk is het efficiënter om daar met robots naartoe te gaan.'
Het experiment dat in Katwijk is uitgevoerd kan ook op aarde goed van pas komen. 'Dan moet je denken aan medische toepassingen, waarbij operaties op afstand worden uitgevoerd. Of het opruimen van kerncentrales zoals Fukushima, een plek waar robots wel kunnen komen en mensen niet', legt Schoonejans uit.

Hoopvolle toekomst

ESA kijkt vooral ook naar de toekomst. 'Over tien jaar is het waarschijnlijk wel mogelijk dat robots daadwerkelijk op de maan rondrijden', is Schoonejans hoopvol. 'We zullen over tien jaar zeker het ruimtestation hebben wat om de maan cirkelt en waarin een besturingsstation is ingebouwd zoals Luca Parmitano vandaag mee heeft gewerkt.'