,,Wat een zúúrheid!’’ Nee, het was niet gezellig woensdagmorgen, tijdens de persconferentie van het kabinet. Vier bewindspersonen kwamen om kwart over tien opdraven om kond te doen van de drie noodmaatregelen tegen de stikstofcrisis; langzamer rijden, een extra uitkoop van varkenshouders en minder eiwitrijk veevoer.

Nu zijn persconferenties er in soorten en maten. Ze vinden veelal plaats in Nieuwspoort aan het Binnenhof, in een keurige zaal met een paar rijen stoeltjes. En soms op een ministerie. Tijdens de stikstofcrisis groeide de roep om regie van de minister-president.

De presentatie vond derhalve plaats op Rutte’s eigen ministerie van Algemene Zaken, aan het Binnenhof nummer 19. Een half etmaal tevoren verklaarde de Rijksvoorlichtingsdienst de inschrijving voor journalisten voor geopend. Met een waarschuwing vooraf. ‘Bij grote belangstelling geldt een beperkte toelatingsregeling’.

Dat bleek.

Secondanten en politici van Tweede Kamerfracties kregen een onverbiddelijk nee. Zij mochten er niet bij zijn. In de zaal stonden vier katheders naast elkaar opgesteld, met 2 meter daarvoor een rood lint. Daarachter was plek voor een hele batterij fotografen en radio- en televisiemensen die zich over een lengte van zo’n 5 meter verdrongen.

Iets na kwart over tien ging de zijdeur open. Het kwartet bewindslieden beende binnen en posteerde zich achter de katheders. Rutte trapte af terwijl de camera’s klikten. Hij sprak van ingewikkelde en veelomvattende problemen. Van moeilijke afwegingen. Rutte benoemde de snelheidsverlaging naar 100 kilometer per uur. ,,Het is een rotmaatregel. Niemand vindt het leuk.’’

Na vier statements was er kort tijd voor vragen. Maar wáár waren de vragenstellers? Die stonden, althans het handjevol dat door de voorselectie van de Rijksvoorlichtingsdienst was gekomen, verstopt achter het peloton filmers en fotografen. Wippend van het ene been op het andere, omdat er niet in stoelen was voorzien.

De boodschap was duidelijk. Dit moment was een beeldmoment. Hier stond een krachtig kabinetskwartet dat uitstraalde dat het ‘s lands gevaren met moeilijke doch weloverwogen besluiten bevocht. Hier werd hard gewerkt om de kerst van onze bouwers te redden.

Er was helaas maar weinig tijd voor moeilijke vragen. Het kabinet was druk om de grootste crisis in Ruttes loopbaan te bezweren. Bovendien wachtte een lunch met boeren op het Catshuis. Jan Braakman van vakblad De Boerderij kreeg kort het woord voor een boerenvraag, de Nieuwe Oogst, en vooruit, als één na laatste mocht ook Wouter de Winter nog even, chef van de parlementaire redactie van De Telegraaf.

Nu geldt De Telegraaf niet als uitgesproken voorstander van een lagere maximumsnelheid. Dat wist Rutte ook wel. Maar De Winter bracht een erger pijnpunt naar voren. Hij vond dat de Rijksvoorlichtingsdienst deze bijeenkomst ,,zeer amateuristisch, eigenlijk schandálig’’ had opgezet.

Vragenstellers konden de bewindslieden niet in de ogen kijken. ,,Als u één stap naar rechts gaat kan ik u zien’’, probeerde Rutte jolig. Hij maakte het alleen maar erger. ,,U moet dit voortaan echt beter regelen’’, zei De Winter. Bijtend: ,,Dat geldt misschien voor dit hele dossier.’’

De premier mopperde over de zuurheid die hij ontving en na een, twee laatste vragen verdween het viertal schielijk door de zijdeur. Richting Catshuis, waar nieuwe camera’s wachtten.

Vrijdagmiddag ontmoetten Rutte en het journaille elkaar weer. Ditmaal in Nieuwspoort tijdens de wekelijkse persconferentie van de minister-president. In een keurig zaaltje. Met stoelen. Rutte was het voorval van woensdag niet vergeten. ,,Ja, daar zien wij elkaar weer. Nu zién we elkaar ook.’’

saskia.van.westhreenen@lc.nl