Nederland moet rekening houden met terugkeer ISIS-strijders

Den Haag

Het kabinet kan daarom niet uitsluiten dat ook zulke ISIS-strijders zullen terugkeren naar Nederland, gaf premier Mark Rutte vrijdagmiddag impliciet toe. Hij zei dat ISIS-deelnemers van wie het paspoort is ingenomen, ‘wat ons betreft’ niet terugkeren naar Nederland. ‘Alles is erop gericht om ons land maximaal te beschermen’, zei de premier, en daarom is het volgens hem belangrijk de nieuwste stap van Turkije niet in het openbaar te becommentariëren.

Tegelijkertijd gaf Rutte toe dat het kabinet geen garanties kan geven dat er nooit een ISIS-strijder terugkeert naar ons land. De meest aannemelijke route is echter via een Nederlandse diplomatieke post in bijvoorbeeld Turkije of Irak.

ergernis

De Turkse minister Süleyman Soylu (Binnenlandse Zaken) zei vrijdag dat zijn land ISIS-strijders vanaf maandag gaat terugsturen naar hun land van herkomst. Tijdens het recente Turkse offensief in Noord-Syrië werden 287 ISIS-aanhangers gearresteerd, onder wie vrouwen en kinderen, volgens Soylu. De minister zei dat de Turkse regering zich ergert aan de passiviteit van Europese landen bij het terughalen van Syriëgangers. ‘Wij zeggen tegen hen: we repatriëren die mensen naar jullie, en daar beginnen we maandag mee’, aldus Soylu.

Eerder deze week zei Soylu dat in Turkse gevangenissen in totaal twaalfhonderd buitenlandse ISIS-deelnemers gevangen zitten. Uit welke landen deze gevangenen komen, is niet bekendgemaakt.

Volgens cijfers van de Nederlandse nationaal coördinator terrorismebestrijding en veiligheid (NCTV) ging het eind juni om twintig volwassenen en dertig kinderen met de Nederlandse nationaliteit. Op specifieke gevallen, zoals de twee ISIS-vrouwen die zich eind oktober met drie kinderen meldden bij de ambassade in Ankara, wilde premier Rutte vrijdag niet ingaan.

doodstraf

De mogelijke terugkeer van ISIS-strijders naar Nederland is een heet hangijzer in de Haagse politiek. VVD-Kamerlid Dilan Yesilgöz zei deze week in een Kamerdebat dat zij in de regio moeten worden berecht, en als zij daarbij de doodstraf krijgen, kan dat ‘de ultieme consequentie’ zijn.

Dat is echter geen kabinetsbeleid, zei Rutte vrijdagmiddag. Volgens hem wordt door het kabinet ‘hard gewerkt’ aan het berechten van ISIS-strijders in bijvoorbeeld Irak – maar niet als de doodstraf een optie is. Of hij het persoonlijk wel met zijn partijgenote Yesilgöz eens is, wilde Rutte niet zeggen.

Nederland wil dat een internationaal tribunaal buitenlandse ISIS-deelnemers in Irak gaat berechten. Minister Stef Blok (Buitenlandse Zaken) overlegt hierover met de regering in Bagdad. Behalve de doodstraf is het ook een probleem dat Irak alleen buitenlandse ISIS-strijders wil berechten die misdaden hebben gepleegd in dát land. <