Een duurzaam en energiezuinig huis? Deze mensen laten zien hoe

Rien Hamers uit Langerak is al zo’n drie jaar bezig om een bijzondere woning van stroleem te bouwen, een combinatie van hout met wanden van strobalen en leem. De stacaravan waar hij en zijn vrouw al die tijd in wonen kan hij bijna vaarwel zeggen. Volgens planning kunnen ze nog voor de winter in het huis trekken.

De woning wordt verwarmd met een Finoven, een 1300 kilo zwaar gevaarte dat volgens Hamers maar eens in de 36 uur met hout gestookt hoeft te worden om een aangename temperatuur in huis te hebben. Verder zorgen de bijzondere bouw met stroleem en allerlei isolerende maatregelen er voor dat het huis in de winter warm blijft, en in de zomer koel. ,,Alle isolatiewaardes in dit huis liggen ver boven de norm. Ik heb nu de kachel nog niet eens gestookt, en het is toch heel behaaglijk in huis.’’

Hamers roemt vooral de natuurlijke materialen die het huis volgens hem zo prettig doen aanvoelen. ,,Als dit huis ooit gesloopt wordt, blijft er alleen een betonplaat liggen en moet je wat schroeven bij elkaar zoeken. Op de rest kun je sla gaan telen.’’

Dichtbij de woning van Jan Willem Vlaanderen in het buitengebied van Halle zit een grote vijver, die ooit werd gegraven om de kikkerbiotoop te bevorderen. Tegenwoordig dient de waterplas nog een doel: het huis wordt er door verwarmd. ,,Een warmtepomp werkt in feite als een omgekeerde airco’’, legt Vlaanderen uit.

,,Normaal gesproken wordt de lucht afgekoeld, wat energie oplevert. Dit werkt eigenlijk hetzelfde, maar dan met water.’’ In de vijver ligt een slang van 700 meter lang die gevuld is met glycol. Die glycol neemt de warmte op uit het water en geeft dat af via de warmtepomp. Verder is de techniek volgens hem niet heel anders dan op de reguliere manier.

,,Het meest inventief moest ik nog zijn om te bedenken hoe ik die 700 meter slang op de bodem kon laten zakken zonder dat het zou gaan drijven.’’ Met om de meter een baksteen met een gat erin lukte het om de slang af te zinken. Dat dit systeem in Nederland vrijwel onbekend is, heeft volgens Vlaanderen een simpele reden: ,,Je moet een vijver met een behoorlijk wateroppervlak hebben, en dat hebben nu eenmaal niet veel mensen.’’

Wiebe Poppe uit Winterswijk heeft zijn woning uit de jaren 50 energieneutraal gemaakt. Voor veel mensen is de investering om een bestaand huis te verduurzamen het grootste struikelblok om aan de gang te gaan. ,,Begin meteen met spouwmuurisolatie en laat HR++ glas en triple glas aanbrengen. Dat valt nog mee qua kosten en heeft al veel effect. De rest zou ik pas doen als je toch al gaat verbouwen’’, geeft Poppe, als tip. 

De renovatie van zijn woning kostte een flinke smak geld, maar door meteen allerlei energiebesparende maatregelen te treffen vielen de meerkosten mee. Zo kwam er een nieuwe geïsoleerde betonvloer met vloerverwarming in de woning, werden er tal van isolerende maatregelen getroffen, kwamen er zonnepanelen op het dak en werd de woning voorzien van een bodem-warmtepomp die het huis in winter verwarmd en in de zomer koel houdt.

De woning werd volgens Poppe zo aangepakt vanuit een gevoel voor duurzaamheid, én vanwege de kosten. Dat laatste is zeker gelukt: ,,Het huis is helemaal gasloos en we wekken inmiddels meer energie op dan we verbruiken.’’

De drie huiseigenaren zetten, samen met 27 andere huiseigenaren, dit weekend hun deuren open voor bezoek. Ze vertellen zelf over de maatregelen die ze hebben getroffen om een energiezuinig en duurzaam huis te krijgen. Dat doen ze ter ere van de Achterhoekse Duurzame Huizenroute, een initiatief van het Energieloket. Het initiatief is in het leven geroepen om mensen te inspireren die graag duurzaam willen wonen, of een lagere energierekening willen. 

Van 11.00 tot 15.00 uur kunnen bezoekers terecht bij zo’n dertig gebouwen in de regio. Onder andere in Doetinchem, Aalten, Westendorp, Silvolde en Winterswijk zijn panden te bezichtigen waar een grote diversiteit aan duurzame technieken te zien zijn. De volledige lijst met adressen is te vinden op de website van de Huizenroute.