Direct naar artikelinhoud
Bellen metCorrespondent Patrick van IJzendoorn

‘De Britten staat de komende zeven weken een vreselijk nare, giftige, smerige campagne te wachten’

Dankzij de instemming van Labour-leider Jeremy Corbyn krijgt premier en Tory-leider Boris Johnson zijn zo fel begeerde verkiezingen. Als de Conservatieven in december winnen, komt een vertrek uit de EU echt in zicht. Maar wat is oppositieleider Corbyn van plan? We bellen met correspondent Patrick van IJzendoorn in Londen.

Jeremy Corbyn en Boris JohnsonBeeld AP

Komt het meesterplan van Boris Johnson nu uit?

‘Dit is zijn enige hoop op vooruitgang. Hij ziet dat het in het parlement vrij hopeloos is, daar is geen doorkomen aan. Dus dan moet je maar het parlement veranderen. En hij wil graag een mandaat hebben. Zodat hij echt als een volwaardige premier wordt gezien in plaats van iemand die per ongeluk aan de macht is gekomen. Voor hem is dit een positieve stap.’

Hij leek beweging te hebben in het parlement. Een meerderheid stemde voor zijn deal.

‘Ja, maar die meerderheid was wankel en klein, en onder voorbehoud. Parlementsleden zouden nog allerlei wijzigingen gaan aanbrengen in zijn akkoord en ze zouden gaan traineren. Hij had er helemaal geen vertrouwen in dat dit goed zou aflopen. In het parlement blijft een meerderheid voor remain bestaan. Hij heeft gezegd: ik heb er genoeg van, nu wil ik verkiezingen.’

In het parlement is een meerderheid voor remain? Ik dacht dat er vooral een meerderheid was tegen een No Deal-Brexit.

‘Zeker, tweederde van het parlement wil dat het VK in de Europese Unie blijft. Er gaapt een groot gat tussen parlementariërs en burgers. Ondanks verwachtingen dat Britten zich zouden bekeren na verloop van tijd, blijkt nog steeds ongeveer de helft van het volk voor de Brexit. Als je kijkt naar het aantal kiesdistricten, is zelfs tweederde voor de Brexit. Heel veel parlementariërs zijn dus tegen de Brexit, maar vertegenwoordigen een pro-Brexit-district.’

Er zullen bij verkiezingen in december dus meer brexiteers in het parlement komen?

‘Ik verwacht inderdaad dat het parlement meer eurosceptisch zal worden, dat mogelijk zelfs de brexiteers de meerderheid krijgen. Bij de Conservatieven zag je de afgelopen tijd al een enorme swing naar de Brexit. Remainers zijn opgestapt of weggestuurd, daarvoor in de plaats kwamen brexiteers. De Conservatieven zijn een Brexitpartij geworden onder meer om Nigel Farage en zijn Brexit Party wind uit de zeilen te nemen.’

Deze verkiezingen worden een tweede referendum over de Brexit?

‘Ja. Johnson zegt: mijn deal staat op het spel. Tegelijkertijd zal Labour-leider Jeremy Corbyn er alles aan doen om het woord Brexit te vermijden tijdens de campagne.’

Corbyn heeft lang verkiezingen tegengehouden. Waarom gaat hij nu toch overstag?

‘Hij kon niet anders. De Liberalen en de Schotten wilden ook verkiezingen. Zijn partij werd een beetje een lachertje. Ze schreeuwen al jaren om verkiezingen en blijven die toch tegenhouden. Het gekke is ook dat hijzelf altijd voorstander is geweest van verkiezingen. Hij houdt van campagnevoeren, hij staat het liefst met een luidspreker op een marktplein. Maar veel van zijn fractieleden wilden niet.’

Waarom niet?

‘Zij vrezen dat Johnson gaat winnen. Ze zullen het niet hardop zeggen, maar ze denken dat het een ramp wordt met Corbyn. De meeste partijen hebben een duidelijk verhaal. De Conservatieven zeggen: stem voor Johnsons deal. De slogan van de Liberaal-democraten is: annuleer de Brexit voor de Kerst. De Schotten zijn ook tegen de Brexit. Alleen Labour heeft geen idee, ze hebben gewoon geen verhaal over de Brexit.’

Ze zullen toch een standpunt moeten innemen?

‘Corbyn wil naar verluidt een Labour-deal met de EU over de Brexit en vervolgens een nieuw referendum, maar de Labour-parlementariërs zullen dan waarschijnlijk zelf tegenstemmen. Niemand weet dus wat Labour wil. De partij is compleet verdeeld. Labour is de grootste in de tien meest pro-Brexit-districten en in de tien grootste remain-districten. Dat is een probleem.’

Labour trekt kiezers van hoogopgeleid links en van laagopgeleid links?

‘Precies. En de partij moet een van de twee verraden. Dat worden waarschijnlijk de brexiteers in Noord-Engeland. Die zullen vervolgens op Johnson stemmen, want als je een brexit wil dan is hij je beste kans.’

Of Labour gaat dus zonder Brexitverhaal de verkiezingen in?

‘Ze hebben geen andere keuze.’

Dat wordt rampzalig voor Corbyn.

‘Labour hoopt op een herhaling van 2017, toen Corbyn goed scoorde tegenover May. Maar Corbyn was toen nog redelijk onbekend bij het grote publiek.’

En May was niet de campaigner die Johnson is.

‘May kón geen campagne voeren. Overal waar ze kwam begon het te vriezen. Ze was bang voor mensen. Dat is niet handig tijdens een campagne.’

Als ik het zo hoor worden dit de verkiezingen van Boris Johnson.

‘Ik verwacht inderdaad dat de Conservatieven een meerderheid gaan halen. En als Johnson wint, dan zou dit voorjaar de eerste fase van de Brexit kunnen worden afgerond. Maar voordat het zover is, voorspel ik een heel nare, giftige, smerige campagne. Mensen zijn zo gepolariseerd. Corbynista’s haten de Tory’s echt. De brexiteers zijn boos, de remainers zijn boos. Iedereen is boos. Al die mensen gaan tegen elkaar vechten de komende zeven weken. Dat wordt echt vreselijk. Geen fijne kerstsfeer.’

Vreselijk, maar voor een correspondent stiekem ook vreselijk leuk?

‘Ja, ik vind het geweldig. Ik verheug me al op de verkiezingsnacht. Dit worden mijn vijfde verkiezingen in Engeland. Het is elke keer weer een feest.’

Labour gaat akkoord: Britten gaan stemmen in december

Groot-Brittannië gaat in december stemmen voor een nieuwe regering. Nu Labour akkoord is, is het laatste obstakel voor nieuwe verkiezingen weggenomen. Over de nieuwe datum woedt nog discussie. Lees hier het nieuwsstuk.