Direct naar artikelinhoud
ReportageVerkiezingen Duitsland

Met familiefeesten voert AfD campagne tegen migratie: ‘Multiculturalisering? Multicriminalisering!’

AfD-fractievoorzitter Björn Höcke op campagne in Thüringen.Beeld AFP

Met ‘familiefeesten’ voerde de AfD afgelopen tijd campagne in Thüringen.  De anti-immigratiepartij hoopt bij de verkiezingen die zondag in de voormalige DDR-deelstaat worden gehouden, flink te groeien. 

Op lange, smalle tafels prijken Duitslandvlaggetjes. Er is een bierstand, een hamburgerstand, op het podium speelt een trompettist. ‘Wir sind das Volk’, verklaart een spandoek bij een wit-blauwe tent. Op de Brunnenplatz in de Thüringer stad Sömmerda (19.000 inwoners) zijn zo’n honderd mensen verzameld: anti-immigratiepartij Alternative für Deutschland (AfD) voert campagne.

Zondag stemt Thüringen. De voormalige DDR-deelstaat is het thuisland van de omstreden AfD-politicus en voormalig geschiedenisleraar Björn Höcke (1972), die in 2014 fractievoorzitter in Thüringen werd en het jaar daarop de ‘Flügel’ oprichtte, een rechts-nationalistische groepering binnen de partij. Mede onder zijn invloed maakte de AfD een stevige ruk naar rechts. 

De AfD, die in peilingen tussen de 20 en 24 procent schommelt, vecht met de CDU om de tweede plek. De Linken staan op kop, zij leverden de huidige minister-president en regeerden met sociaal-democraten en Groenen. Die coalitie krijgt waarschijnlijk niet genoeg stemmen om door te mogen. 

Van plein naar plein

In 2014 kwam de AfD met 7 procent in het Thüringer parlement. De partij zal waarschijnlijk dus fors groeien in vergelijking met de vorige verkiezingen. Maar Höcke zal niet snel tevreden zijn, hij heeft in ‘zijn’ Thüringen iets te bewijzen. In september haalde de AfD in Saksen 27,5 en in Brandenburg 23,5 procent. Achterblijven bij zijn collega’s in die deelstaten wil hij niet.

En dus is Höcke op tournee: met twintig ‘familiefeesten’ trekt hij van plein naar plein, vooral in de kleinere steden en op het platteland. Vandaag is Sömmerda aan de beurt. Kinderen zijn er op het ‘familiefeest’ niet te zien, wel veel grijze haren. Een van de bezoekers is de 68-jarige Regina Dönnecke. Waarom ze op de AfD stemt? “Een laatste roep om hulp”, zegt ze. Dönnecke voelt zich ‘in de steek gelaten’. “Wij Duitsers kunnen werken tot we dood omvallen, maar dan komen de anderen en zij krijgen alles gratis.” De ‘criminele migranten’ – “dat zijn ze niet allemaal, maar het zijn er wel veel” – verdrijven de Duitsers, zegt ze. “En dan moeten wij vluchten.” 

Een verkiezingsposter van de AfD.Beeld AP

Veel kapot gemaakt

Naast haar, ze houden elkaars hand vast, staat haar man Hilmer Becker (69), in gebreide trui. Hij werkte bij de recherche, zij op een kantoor. Becker stemde altijd liberaal, maar ‘moet toegeven’ dat ook hij nu AfD stemt, een ‘pure proteststem’. De AfD grijpt met slogans terug op de ‘Wende’ (omwenteling) in 1989 en 1990, toen de DDR na geweldloze demonstraties ophield te bestaan en Oost-Duitsland deel van de Bondsrepubliek werd. Sömmerda hangt er vol mee: ‘Wende 2.0’ en ‘Ze hadden 30 jaar de tijd’. 

Bij Becker komen die slogans aan. Er is na de Wende veel kapot gemaakt in het Oosten, zegt hij, al is hij blij met ‘de eenheid, de vrijheid’. “Mijn dochter heeft een goede baan.” Maar ‘bloeiende landschappen’, zoals kanselier Helmut Kohl destijds beloofde – nee. Wat steekt: “Die superioriteitsgevoelens van de politici uit het Westen, ook na 30 jaar. Die vredige revolutie hebben wij toch gemaakt, niet zij!” De arrogantie in het Westen is ‘nog steeds niet weg’.

‘Arabische clans’

Zijn vrouw stoort zich aan de Wende-posters. “Die AfD-politici komen zelf uit het Westen en vertellen ons dan wat wij hier in het Oosten allemaal doormaken.”  Nee, beiden vinden de AfD ‘niet perfect’. “Je voelt je niet zo prettig als je op ze stemt, maar wat moet je doen?” Van ‘sommige’ AfD-leiders had Dönnecke liever gehad dat ze niet bij de partij waren. Zoals Höcke. Becker: “Dat is een fascist!”

‘Höcke, Höcke’, klinkt het. Höcke, in spijkerbroek, bestijgt het podium. Het plein stroomt vol. Hij praat over de media die ‘propaganda’ maken voor de regering. Ook heeft Höcke het over Koerden en Turken; hoe ze hun conflicten ‘importeren’, hoe in West-Duitsland steden en wijken door migranten onveilig gemaakt worden door Arabische clans, door migrantenjongens die in zwembaden hun ‘macht demonstreren’. Wij willen dat soort toestanden in Thüringen niet! Multiculturalisering? Multicriminalisering!” roept Höcke. 

“Duits geld voor Duitsers”, vat de 30-jarige soldaat Tobias Beyer samen waarom hij op AfD stemt. Op zijn shirt de tekst ‘Hamer in plaats van halve maan’. De hamer van Thor, Beyer praktiseert oud-Germaanse riten. Andere reden voor zijn AfD-stem: “De strijd tegen mijn auto, nou ja, tegen diesel”. Höcke fulmineert op het podium tegen de energie- en klimaatpolitiek van Merkels regering.

Beloftes

De AfD-leider vertelt wat hij allemaal wil doen in Thüringen als hij aan de macht is. Om te beginnen met het uitzetten van migranten, via het vliegveld van Erfurt. “We zullen het land laten zien hoe je dat doet.” Hij belooft beter onderwijs, steun voor families: een ‘welkoms-cultuur’ voor kinderen.

“De AfD doet als enige iets voor jonge gezinnen”, zegt Beyers vriendin, Ines Franz, een 28-jarige magazijnmedewerkster. Voor haar de belangrijkste reden om op de AfD te stemmen. Höcke “weet waar hij het over heeft, hij is zelf een gezinsman en werkte op een school”. Franz heeft nog geen kinderen, maar ja, ze hebben plannen. Ze lachen verlegen. Als Höcke uitgesproken is, wordt plechtig het volkslied gezongen. Vroeger stemde Beyer op de Linke, vertelt hij. “Ik was nog jong”, zegt hij verontschuldigend, “en veel naïever”.

Lees ook: 

Angst en ontevredenheid spelen AfD in de kaart

Het radicaal rechtse AfD dreigt zaterdag fors te winnen in de Duitse deelstaten Brandenburg en Saksen. De partij Alternative für Deutschland profiteert van de anti-Merkelstemming.