Femke Halsema wil de lusten, maar niet de lasten
Eerlijk gezegd viel het een klein beetje tegen, de nieuwe drugsaanpak van burgemeester Femke Halsema, eufemistisch Weerbare mensen, weerbare wijken genaamd. In reactie op recente liquidaties en andere incidenten in de stad had de burgemeester al vaak verwezen naar deze nota, waarmee de stad de aanval zou openen op harddrugs. Deze week openbaarde ze het plan.
De nota begint nog behoorlijk openhartig, de burgemeester noemt man en paard door te erkennen dat drugshandel een probleem is omdat er in de afgelopen jaren geen prioriteit werd gegeven aan de bestrijding ervan. Het aantal politieregistraties met drugs daalde de afgelopen jaren weliswaar, maar dat komt door het gebrek aan aandacht voor drugs. De politie was er niet zo mee bezig, het stadhuis had andere zorgen. Best eerlijk, voor een politiek bestuurder.
Tegenover die eerlijkheid steken de maatregelen die Halsema aankondigt om de bestrijding van harddrugs nu wél tot een prioriteit te maken, een beetje flets af. De Top 600 wordt uitgebreid voor drugsdelinquenten, de politie gaat dealers in de stad vaker opsporen en buurtwerkers krijgen er wat geld bij om specifieke wijken te versterken. Politiek gezien een behoorlijke verandering van beleid en advocaten van de drugsdealers zullen niet blij zijn. Toch zullen de meeste lezers denken: is dit het nu?
Dat heeft de burgemeester voor een deel aan zichzelf te wijten. Want Halsema’s maatregelen zijn nogal een groot contrast met de opmaat ernaartoe: het alarmerende rapport van Pieter Tops en Jan Tromp, De achterkant van Amsterdam.
Een jaar geleden had Halsema dit onderzoek besteld, begin september kon heel Nederland smullen van de overzichtsstudie die het duo had samengesteld.
Het rapport bestond grotendeels uit bekende feiten en onderzoeken, maar gezamenlijk gaf het een ontluisterend beeld van de schaal van de drugshandel en -criminaliteit in Amsterdam. Alsof wij in een narcostad leven die niet onderdoet voor Medellin of Mexico-Stad, waar drugscriminelen vrijuit gaan en de overheid nauwelijks ingrijpt.
Of dat nu waar is of niet, als je journalist Jan Tromp, bekend van geruchtmakende primeurs in de Volkskrant, penvoerder maakt over een rapport, weet je dat de lezers rode oortjes van spanning zullen krijgen. Welke maatregelen je vervolgens ook aankondigt als burgemeester, tegen proza van dat niveau kan niemand op.
Ook opvallend aan de nieuwe maatregelen is de manier waarop Amsterdamse drugsgebruikers worden aangesproken. Halsema erkent dat niemand zijn ogen mag sluiten voor de schaduwkanten van drugsgebruik en wil onderzoeken wat de beste manier is gebruikers te beïnvloeden. De burgemeester sluit zich nadrukkelijk níét aan bij de harde toon van minister van Justitie Ferd Grapperhaus (‘Jumpen op pilletjes moeten we niet gedogen’) en politiechef Erik Akerboom (‘yogasnuivers’). Die stellen de tolerantie ten opzichte van harddrugsgebruik al jaren ter discussie en maken iedereen die weleens een pil neemt of een lijntje snuift, medeverantwoordelijk voor het drugsprobleem.
Halsema kiest voor een heel andere toonhoogte en trekt dus niet samen op met de minister en de landelijke korpschef. Is dat handig? Want de burgemeester kijkt wel naar hen als het gaat om nieuwe regelgeving en de extra capaciteit om de problemen te bestrijden. Halsema wil wel de lusten, extra geld en rechercheurs, maar niet de lasten – een einde maken aan de tolerantie richting gebruikers – hoe impopulair je daarvan ook wordt.
Misschien moet de burgemeester, à la Tromp, iets meer sjeu in haar aanpak leggen.
Reageren? r.koops@parool.nl
