Alle Britse ogen zijn maandag gericht op Queen Elizabeth: voorafgaand aan de opening van het parlementaire jaar spreekt zij de troonrede uit. Met nog maar twee weken te gaan tot de brexitdeadline, overheerst één vraag: wat vindt de Queen er zelf van? Correspondent Anne Saenen vertelt.
We kunnen het kort houden: we weten het gewoon niet, vertelt Saenen. Koningin Elizabeth is onpartijdig. "Als het om politiek gaat, moet ze neutraal zijn. Ze mag ook niet stemmen."
Anonieme bron
Omdat we het niet weten, vullen anderen het graag voor haar in. Volgens de meeste rechtse tabloidkranten is de Queen voor de brexit. Zo vulde The Sun in maart 2016, vlak voor het referendum, een hele voorpagina met het verhaal dat de Queen wilde dat Groot-Brittannië uit de EU zou stappen.
Dat verhaal was gebaseerd op een anonieme bron. Het Britse koningshuis reageert normaal nooit op uitingen in de pers, maar zag zich genoodzaakt om meteen een klacht in te dienen.
Deze kranten zijn nationalistisch en daarom zijn ze voor de brexit, vertelt Saenen. "Ze staan erom bekend dat ze de politiek proberen te beïnvloeden. Daarom hebben ze geen enkele moeite om een heel verhaal op te tuigen op basis van een anonieme bron."
Europese vlag
Veel Britse tongen beweren juist het tegenovergestelde. Zij hebben aanwijzingen dat de koningin juist vindt dat Groot-Brittannië binnen de EU moet blijven. Bij de laatste troonrede, nu ruim twee jaar geleden, droeg Elizabeth een blauwe hoed met gele bloemen. Saenen: "Die hoed leek wel wat weg te hebben van de Europese vlag. Veel mensen zagen er een teken in."
Bewijzen kun je het natuurlijk niet, toch denkt Saenen dat de Britse royals bewust nadenken over de kledingkeuze. "Je ziet het vaak met Kate, de vrouw van Prins William. Op belangrijke momenten verwijst ze regelmatig naar Diana."
Geen toeval
Saenen: "Bij de geboorte van hun zoontje George droeg Kate een jurkje met witte stippen, net als Diana in 1982 bij de geboorte van William. Sommigen zullen zeggen dat het puur toeval is. Ik geloof dat niet."
Tot nu toe heeft niemand uitsluitsel kunnen geven, dat kan alleen Elizabeth zelf. Maar bij alles wat ze zegt, wikt en weegt de 93-jarige vorstin haar woorden. "We komen er dus niet achter", zegt Saenen.
Belangrijke maand voor brexit:
Maandag 14 oktober: Een dag van veel ceremonie. De Koningin zal per koets van Buckingham Palace naar Westminster rijden. Daar zal ze de zogenoemde Queen’s Speech geven. In de troonrede, die zo’n tien minuten duurt, wordt duidelijk wat de plannen zijn van de regering voor het komende jaar.
Daarna discussieert het Britse Lagerhuis over de troonrede. Ook wordt er gestemd over de nieuwe plannen van de regering. Dat kan spannend worden. Als de troonrede wordt weggestemd, dan zou dat de zoveelste nederlaag voor premier Johnson zijn. Normaal gesproken zou hij dan moeten opstappen, maar het is maar de vraag of Johnson dat dan ook doet.
Donderdag 17 oktober: In Brussel komen de EU-leiders twee dagen bijeen om de brexitvoortgang te bespreken. Zijn ze bereid in te gaan op voorstellen van Johnson, en wordt er wederom uitstel verleend?
Zaterdag 19 oktober: Een zeldzaamheid, maar vanwege de naderende brexitdeadline komen Britse parlementsleden bij elkaar op een zaterdag. Dat gebeurde maar vier keer eerder en dat was in oorlogstijd.
Donderdag 31 oktober. Brexitday. Als er geen deal ligt, dan wil premier Johnson de EU zonder deal verlaten. Het parlement is daarop tegen en heeft een wet aangenomen die Johnson dwingt om uitstel te vragen. Maar veel Britse parlementsleden vragen zich af of hij dat wel gaat doen.
