De vermoedelijke oorzaken van het uitsterven van de wolharige mammoet zijn nog altijd een punt van discussie onder paleontologen. De Duitse, Finse en Russische wetenschappers denken dat dat vooral met het extreme weer te maken heeft.
Het eiland in kwestie is het hedendaagse Russische eiland Wrangel, waarvan men al langer vermoedde dat de mammoet hier zijn laatste dagen doorbracht.
Gedurende de laatste ijstijd, die tot ongeveer 11.700 jaar geleden duurde, waren mammoeten wijdverspreid over het Noordelijk Halfrond, maar door de klimaatverandering kromp hun leefgebied, totdat ze vermoedelijk werden ingesloten op Wrangel.
Op dit eiland kregen de dieren mogelijk te maken met extreme weersomstandigheden, zoals plotselinge sterke ijsvorming. Door deze vermoedelijke ijsvorming werd eten moeilijk beschikbaar voor de mammoeten.
De tand van een mammoet, liggend aan de kust van het eiland Wrangel. (Foto: Juha Karhu)
Weinig genetische diversiteit en slecht drinkwater maakten leven moeilijk
Op basis van moleculair onderzoek ontdekten de Duitse, Russische en Finse paleontologen dat de mammoeten op Wrangel weinig genetische diversiteit hadden, doordat de populatie in een afgesloten omgeving leefde.
Hierdoor zijn soorten gevoelig voor uitsterven, omdat er geen dieren zijn met betere genetische eigenschappen die bepaalde gebeurtenissen (zoals extreem weer) beter zouden kunnen overleven.
De leefomgeving voor de dieren verslechterde vermoedelijk ook doordat gesteente afbrokkelde en er stoffen in drinkwater kwamen die het minder geschikt maakten.
Deze twee oorzaken maakten het lastig voor de mammoet op Wrangel, maar waren waarschijnlijk geen directe oorzaak voor het uitsterven van de wollige mammoeten.
Mensen droegen mogelijk ook bij aan uitsterven mammoet
Tenslotte kunnen wetenschappers niet uitsluiten dat menselijke jagers bijdroegen aan het uitsterven van de dieren. De oudste menselijke botten die zijn gevonden op Wrangel zijn een paar honderd jaar jonger dan de recentste mammoetbotten.
De paleontologen schatten dat de kans klein is dat er nog oudere menselijke resten worden gevonden, maar durven alsnog niet uit te sluiten dat de mens iets met het uitsterven van de mammoet te maken heeft gehad.
De kliffen aan de kust van Wrangel. (Foto: Wikimedia Commons/Boris Solovyev)