Oordeel: ongefundeerd
Onder meer 100%NL Magazine en Welingelichte Kringen beweerden eind september dat sporten een belangrijk nadeel heeft: je zou onaardig worden als je te veel sport. Volgens Faqt word je er zelfs een 'hufter' van. In de artikelen staat dat dit gebaseerd is op nieuw onderzoek van het University College Londen. Maar heeft onderzoek dit echt uitgewezen?
Waar komt het vandaan?
Het onderzoek waar de artikelen naar verwijzen, is op 26 september gepubliceerd. De wetenschappers achter het onderzoek wilden weten of fysieke vermoeidheid invloed heeft op beslissingen over geld. En of hersengebieden die betrokken zijn bij besluitvorming, beïnvloed worden door fysieke vermoeidheid.
Aan het onderzoek deden 37 mannelijke atleten mee die een trainingsprogramma van negen weken volgden. Van deze deelnemers trainden negentien atleten drie weken bewust te veel, waardoor ze symptomen kregen van 'overtraining'. De andere achttien atleten volgden een normaal trainingsprogramma.
Hoogleraar fysiologie Maria Hopman van het Radboudumc legt uit dat er sprake is van overtraining bij te veel sporten en te weinig herstel. "Door overtraining gaan de sportprestaties juist achteruit in plaats van vooruit en ontwikkelen mensen burn-outachtige klachten. Overtraining is echt iets anders dan veel sporten, het komt gelukkig ook niet zo heel veel voor."
Hopman vertelt dat topsporters soms te maken krijgen met overtraining. Vaak spelen er dan ook persoonlijke problemen of wordt er niet goed gegeten. "Maar ook amateursporters, die bijvoorbeeld drie maanden voor een marathon of ander evenement opeens heel hard gaan trainen, kunnen last krijgen van overtraining."
Wat vonden de onderzoekers?
De onderzoekers vonden middels hersenscans dat overtraining effect had op de hersengebieden die gerelateerd zijn aan besluitvorming. De atleten die te veel hadden getraind bleken daarnaast ook daadwerkelijk andere beslissingen te nemen over geld. Atleten die te veel hadden getraind maakten vaker impulsief keuzes: ze kozen vaker voor een relatief laag geldbedrag dat ze direct konden krijgen dan voor een hoger geldbedrag dat ze op een later moment zouden ontvangen.
Hopman legt uit dat deze resultaten niet heel verrassend zijn. "Eerder onderzoek liet al zien dat overtraining voor dezelfde symptomen als een burn-out zorgt. Bij een burn-out is bijvoorbeeld het concentratievermogen en de besluitvorming minder, dat zie je ook bij overtraining. Wat heel interessant is aan dit onderzoek, is dat ze overtraining voor het eerst ook koppelen aan veranderingen in specifieke gebieden in de hersenen."
Het is volgens Hopman goed mogelijk dat mensen die last hebben van overtraining door vermoeidheid bijvoorbeeld makkelijker geïrriteerd zijn, maar in het onderzoek van 26 september is onaardig gedrag niet onderzocht.
'Sporten juist heel goed voor de hersenen'
Overtraining is dus niet goed, maar in het algemeen is sporten en bewegen volgens Hopman juist heel goed voor de hersenen. "Tijdens bewegen en sporten gebruik je vaak meerdere hersenfuncties tegelijk, bijvoorbeeld fietsen én op het verkeer letten, wat op zich al heel goed is voor het brein."
"Daarnaast weten we dat bewegen ook de kans op hart- en vaatziekten vermindert. De kwaliteit van je bloedvaten wordt beter door bewegen en dat geldt ook voor de bloedvaten naar en in de hersenen. We weten dat mensen die veel bewegen op latere leeftijd cognitief minder snel achteruitgaan."
Conclusie
Uit het onderzoek waar onder meer Welingelichte Kringen over schreef, was helemaal niet te concluderen dat mensen onaardiger worden van te veel sporten. Onaardig gedrag is namelijk niet onderzocht. De wetenschappers keken bovendien niet naar zomaar veel sporten, maar naar overtraining. Overtraining is een specifiek probleem dat voor burn-outachtige klachten zorgt, dit komt niet vaak voor. Regelmatig sporten is juist heel goed voor de hersenen.
We beoordelen de bewering "Van te veel sporten word je onaardig" als ongefundeerd.