Vader verdachte Halle in interview: ‘Mijn zoon geeft altijd anderen de schuld’

Van een eventuele ideologie bij zijn zoon weet Billiet senior niks. ,,Als ik met hem sprak hadden we vrijwel altijd direct ruzie”, vertelde de vader. ,,Hij geeft altijd anderen de schuld.” 

De man is in shock door de daad van zijn zoon. ,,Ik kan het niet geloven”, zegt hij. Hij kan geen uitgebreid antwoord geven op de vraag wat hij ervan vindt: ,,Mijn mening doet er niet toe”, antwoordt hij mompelend. Veel contact met zijn zoon had hij niet. ,,Hij woont bij zijn moeder.”

Hij bracht veel tijd door achter zijn computer, zegt zijn vader die van zijn vrouw scheidde toen zijn zoon 14 jaar was. De verdachte heeft in dienst gezeten bij de Duitse krijgsmacht. Verschillende mensen die getuige waren van zijn aanval gisteren, zeiden dat hij ‘professioneel’ kon omgaan met zijn wapen. 

Stephan Billiet schoot gisteren twee mensen dood bij een synagoge in Halle. De slachtoffers waren een 40-jarige vrouw uit Halle en een 20-jarige man uit Merseburg, zo'n 20 kilometer naar het zuiden. De schutter wilde kennelijk veel meer slachtoffers maken. In een vooraf op internet geplaatst manifest, onderschept door een Amerikaans bedrijf dat online extremisten volgt, schreef de vermeende schutter dat hij zoveel mogelijk ‘anti-blanken’ wil doden, ‘bij voorkeur Joden’. Toen het niet lukte om de synagoge binnen te komen - Billiet vuurde meerdere keren tevergeefs op de toegangsdeur - schoot hij een voorbijgangster en een klant van een Turks eethuis dood.

Door een defect aan minstens een van zijn vuurwapens zijn meer slachtoffers uitgebleven. Dat blijkt volgens Duitse media uit de live-video van de schietpartijen. In die online gestreamde video, waarvan de minister van Binnenlandse Zaken van de deelstaat Saksen-Anhalt vanmiddag de echtheid bevestigde, is te zien dat problemen met het herladen van het wapen in minstens twee gevallen mensenlevens heeft gered. Zo richt de schutter na het doodschieten van de voorbijgangster zijn wapen op de chauffeur van een koeriersdienst maar als hij wil schieten hapert het wapen. 

Billiet werd gistermiddag gearresteerd in een taxi in Wiedersdorf, vlakbij snelweg A9 Berlijn-München. Daarbij werd geschoten en raakte hij gewond aan zijn hals. De twintiger bracht de nacht door in een ziekenhuis in de buurt van Leipzig en werd vandaag overgebracht naar een kliniek in Halle. Daar werd hij geopereerd, verklaarden bronnen bij veiligheidsdiensten tegenover Duitse media. Vanmiddag is hij overgevlogen naar Karlsruhe waar hij voor de onderzoeksrechter zal verschijnen.  

Een huiszoeking in de woning waar de twintiger woonde met zijn moeder en in een werkruimte, leverde volgens justitie een “grote hoeveelheid’’wapens op. ,,Ogenschijnlijk allemaal zelfgemaakt’’, verklaarde procureur-generaal Peter Frank van het federale parket vanmiddag tijdens een persconferentie. De verdachte was volgens hem ook in het bezit van een grote hoeveelheid explosieven. ,,Alleen al in zijn auto vonden we vier kilo springstof.’ In het voertuig lagen volgens politiebronnen ook pijpbommen en handgranaten.

Onderzoek moet uitwijzen of Billiet de wapens en/of onderdelen kocht op het zogenoemde darknet, een deel van het internet dat niet toegankelijk is via zoekmachines. ,,Waren er mensen die hem hielpen bij het maken van de wapens of ervan wisten’’, vroeg de magistraat zich hardop af. 

De Duitse politie gaat uit van een terroristische daad. De vermeende schutter wordt dubbele moord ten laste gelegd alsook poging tot moord in negen gevallen.

De Duitse minister van Justitie Christine Lambrecht (SPD) bestempelt de schietpartijen in Halle als een “extreemrechtse terreuraanslag” van een alleen opererende dader. Die handelde volgens haar uit antisemitische en extreemrechtse motieven. De bewindsvrouw kondigde aan dat ze gaat kijken hoe internetplatformen verplicht kunnen worden extreemrechtse uitingen te verhinderen. 

Lambrecht zei ook dat de joodse medeburgers in Duitsland beter beschermd moeten worden en noemde extreemrechts ‘een van de grootste bedreigingen van de Duitse rechtsstaat’. ,,Wij moeten vaststellen dat extreemrechts steeds geweldiger en agressiever optreedt, ook al voor moord op politicus Walter Lübcke (in juni 2019 door iemand uit neonazistische kringen, red.). Wij moeten met alle middelen die ons ter beschikking staan deze bedreiging bestrijden. Wij moeten tevens de voedingsbodem bekijken waarop dat geweld groeit. Die voedingsbodem begint vaak met woorden en eindigt met daden.’’

De dodelijke schietpartijen op straat hebben naast schrik ook grote maatschappelijke verontwaardiging veroorzaakt in Duitsland. Minister van Binnenlandse Zaken Horst Seehofer verklaarde vanmiddag dat ‘de waarheid onder ogen moet worden gezien’, dat de dreiging van extreemrechts en antisemitisme ‘zeer hoog’ is en dat er ‘nog sterker’ op gereageerd moet worden dan nu al het geval is. ,,Deze problematiek is de grootste naast die van islamitische terreur en moet dan ook dezelfde aanpak krijgen’’, aldus de bewindsman. 

In reactie op een vraag van een journalist over de medeverantwoordelijkheid van de rechts-populistische partij AfD, sinds 2017 vertegenwoordigd in de Bondsdag, zei Seehofer: ,,Als ik enkele toespraken beluister en vooral ook publicaties zie dan kun je niet ontkennen dat in enkele gevallen ook mentale brandstichting plaatsvindt.’’ De AfD, bij de jongste deelstaatverkiezingen in Brandenburg en Saksen de tweede partij, verwierp de kritiek aan haar adres.  

De Duitse wetenschapper en SPD-politicus Karl Lauterbach verwijt de AfD ook medeschuldig te zijn aan de opmars van extreemrechts in de Bondsrepubliek. ,,Het is de haatdragende taal van de AfD die het rechts-extremisme een politieke stem gaf. Door deze hetze voelen individuele criminelen zich gerechtigd om wreedheden te begaan. De stokers van de AfD willen de criminelen, ook die in Halle, behagen’’, schrijft hij op Twitter.  

Kijk hier wat er gebeurde in Halle: