VS voeren importheffingen in voor EU-producten na WTO-beslissing

De beslissing komt er nadat de Wereldhandelsorganisatie (WHO) eerder op de dag besliste dat de VS voor 7,5 miljard dollar (6,9 miljard euro) importheffingen mogen opleggen aan de EU, in een zaak rond vermoedelijke Europese overheidssteun aan vliegtuigbouwer Airbus. Het gaat om het hoogste bedrag aan zogenoemde tegenmaatregelen die de WTO ooit heeft toegelaten in een handelsconflict. 

De douanetarieven zijn van toepassing vanaf 18 oktober op een reeks Europese goederen. De volledige lijst met honderden producten werd gisteren gepubliceerd en is acht pagina’s lang. Behalve de importheffingen van 10 procent op vliegtuigen, worden heffingen van 25 procent op een hele resem andere producten aangekondigd. Vooral producten uit Frankrijk, Duitsland, Spanje en Groot-Brittannië worden geviseerd: de landen die verantwoordelijk worden geacht voor de overheidssteun aan Airbus.

Zijn onder meer getroffen: Ierse en Schotse whisk(e)y, wollen truien uit Groot-Brittannië, Franse kaas en wijn, maar ook sommige varkensproducten, yoghurt of boter uit heel wat andere Europese landen, onder wie België. Chocolade staat niet op de lijst.

De VS hadden eerder al laten verstaan dat de heffingen verschillende kaassoorten, olijfolie, sinaasappelen en meel zouden kunnen treffen. Door zulke symbolische producten (Italiaanse parmezaan of Spaanse olijfolie) te kiezen, wil Washington druk uitoefenen voor een snelle oplossing, klinkt het. Daarnaast zal Washington geen 100 procent importheffing vragen, hoewel de beslissing van de WHO dat wel toelaat. Volgens de USTR-verantwoordelijke willen de Verenigde Staten zo nog de mogelijkheid openlaten voor een onderhandelde oplossing. De volledige lijst met producten zou later vandaag gepubliceerd worden.

De VS verwachten echter nog steeds dat er een oplossing met Brussel uit de bus komt. “We hopen onderhandelingen te starten met de Europese Unie om dit conflict op te lossen in het voordeel van de Amerikaanse werknemers”, zei de Amerikaanse handelsvertegenwoordiger Robert Lighthizer van USTR.

De zaak waar de sancties uit voortvloeien, draait om de al veertien jaar durende ruzie tussen de Verenigde Staten en de Europese Unie over vermoedelijke overheidssteun aan vliegtuigbouwer Airbus. De Amerikaanse handelsvertegenwoordigers schatten dat de VS hierdoor jaarlijks zo'n 11 miljard dollar schade lijden. Europeanen beweren op hun beurt dat de VS het Amerikaanse Boeing op oneerlijke wijze steunen. 

Vorig jaar besliste de WTO al dat Airbus effectief miljarden euro's aan illegale staatssteun heeft genoten, en ze heeft de VS nu de toestemming gegeven om voor 7,5 miljard dollar aan importheffingen in te voeren op Europese producten.

Europa kondigde aan eveneens tarieven te willen opleggen, aangezien de WTO ook geoordeeld had dat de Amerikaanse vliegtuigbouwer Boeing evenzeer illegale subsidies heeft ontvangen. Bij de WHO loopt nog een procedure over Amerikaanse staatssteun voor Boeing. Daarover wordt begin 2020 een uitspraak verwacht.

De EU wil van zijn kant ook heffingen ter waarde van enkele miljarden euro’s heffen, op vliegtuigonderdelen maar ook op tomatenketchup en spelconsoles. "Als er nieuwe Amerikaanse importheffingen komen, heeft de Europese Unie geen andere keuze dan dezelfde maatregel te nemen", zei Eurocommissaris voor Handel Cecilia Malmström vandaag. Ze benadrukt wel dat nu tegenmaatregelen nemen "kortzichtig en contraproductief" zou zijn, omdat zowel de VS als de EU fouten hebben gemaakt. Ook benadrukt ze dat ze nog steeds "een evenwichtige regeling" hoopt te bereiken met de VS.

Diplomaten in Brussel verwachten dat de VS de heffingen eind deze maand invoeren. Ze moeten daarbij nog een keuze maken uit een lijst goederen ter waarde van bijna 25 miljard dollar. Verwacht wordt dat vooral vliegtuigen en onderdelen daarvan worden getroffen, net als voedingsproducten.

Airbus verklaarde woensdag akte te nemen van de beslissing van de WTO en waarschuwt dat Amerikaanse heffingen ook nefast zouden zijn voor de Amerikaanse luchtvaartsector. "Ze zouden een obstakel vormen voor de vrijhandel en niet alleen een negatieve impact hebben op de Amerikaanse bedrijven, maar ook op Amerikaanse jobs, leveranciers en passagiers", aldus CEO Guillaume Faury. “Airbus hoopt dan ook dat de VS en de EU een oplossing kunnen vinden voordat ze de luchtvaartindustrie, de handelsrelaties en de wereldeconomie een zware slag toebrengen." 

Trump noemde de beslissing van de WTO vandaag “een grote overwinning voor de Verenigde Staten”. Dat zei hij tijdens een persconferentie in het Witte Huis die hij gaf samen met zijn Finse collega Sauli Niinistö.  “De WTO is veel beter voor ons, sinds ik president ben geworden”, zei Trump.