Direct naar artikelinhoud
Nieuws

Trump valt voor het eerst klokkenluider aan die hem in het nauw heeft gebracht

President Trump heeft voor het eerst de klokkenluider van de inlichtingendiensten aangevallen die alarm heeft geslagen over een gesprek van Trump met een regeringsleider. De president noemde de functionaris vrijdag ‘zeer partijdig’. Hij ontkende dat hij ‘alarmerende’ toezeggingen had gedaan in het telefoontje.

President Trump donderdag tijdens een bezoek aan Californië.Beeld AP

‘Belachelijk', zo noemde Trump in het Oval Office de explosieve beschuldiging van de inlichtingenfunctionaris. ‘Het is een partijdige klokkenluider. Dit is weer zo’n politiek opzetje.’ Het gewraakte gesprek, dat in de zomer plaatsvond, noemde hij eerder op Twitter ‘prima en zeer respectvol’. Hij zei echter niet met welke regeringsleider hij toen had gesproken. ‘Er is niets verkeerds gezegd’, aldus de president. ‘Het was perfect.’

Terwijl het Congres eist dat het inzage krijgt in de melding van de klokkenluider, wat de regering hardnekkig weigert, melden diverse media in de VS vrijdag dat een deel van de klacht gaat over Oekraïne. Wat de president zou hebben beloofd dat zo verontrustend was, is nog altijd niet duidelijk.

Zeker is wel dat de klacht gaat over een problematische belofte die Trump zou hebben gedaan aan een buitenlandse leider, vermoedelijk in juli. Trump sprak onder anderen de nieuwe Oekraïense president Volodymyr Zelensky op 25 juli. Zes dagen later volgde, op initiatief van Trump, een telefoongesprek met Kievs aartsvijand, de Russische leider Vladimir Poetin. 

Het is nog niet eerder voorgekomen in de VS dat een inlichtingenfunctionaris aan de bel trekt over het gedrag van de president in een klacht. Behalve over het  telefoongesprek van Trump zou de klokkenluider ook melding hebben gemaakt van andere handelingen die volgens hem laakbaar waren. Heel politiek Washington gist nu wat de president op zijn kerfstok heeft.

Het gevecht over de klacht van de klokkenluider is in korte tijd uitgelopen op een hoogoplopende machtsstrijd tussen het Congres en de regering. De weigering om de melding door te sturen naar het Congres, wat ongebruikelijk is, sterkt de Democraten in hun vermoedens dat Trump flink in de fout is gegaan. De Oekraïne-link, die wordt gemeld door The Washington Post en The New York Times, heeft dat alleen maar bevestigd.

Twitter bericht wordt geladen...

Onderzoek tegen Biden

Eerder deze maand eisten de Democratische voorzitters van drie Congrescommissies de transcriptie van Trumps gesprek met Zelensky. Ze onderzoeken of Trump en zijn advocaat Rudy Giuliani Kiev onder druk hebben gezet om de Democratische presidentskandidaat Joe Biden en diens zoon te onderzoeken. Giuliani heeft de afgelopen maanden niet ontkend dat hij Oekraïense functionarissen heeft verzocht zo’n onderzoek te beginnen.

Hunter Biden was commissaris bij een Oekraïens gasbedrijf dat ooit het doelwit was van een corruptie-onderzoek. Als vicepresident zou Biden in 2016 bij Kiev hebben aangedrongen op ontslag van de hoogste aanklager omdat de OM-baas zelf corrupt zou zijn. De Democraten in het Huis van Afgevaardigden willen nu weten of er een verband bestaat tussen de Oekraïne-pogingen van Giuliani en de vertraging van 250 miljoen dollar militaire hulp aan Kiev door Trump.

‘Dit zou een verbijsterende vorm van machtsmisbruik zijn’, aldus de Democraat Adam Schiff. Vorige week, een kleine twee maanden na het gesprek met Zelensky, gaf Trump plotseling de 250 miljoen dollar vrij. Schiff, voorzitter van de Huis-commissie voor Inlichtingenzaken, dreigde donderdag naar de rechter te stappen om inzage te krijgen in de melding van de klokkenluider. 

Voorzitter Adam Schiff van de Inlichtingencommissie van het Huis van Afgevaardigden donderdag na afloop van een hoorzitting over de melding van de klokkenluider.Beeld AP

Trump: ‘Nepnieuws’

Schiff wees op het oordeel van een onafhankelijke waakhond van de inlichtingendiensten, Michael Atkinson, die zegt dat de klokkenluider melding maakt van ‘ernstig en flagrant’ machtsmisbruik en dat de zaak van ‘spoedeisend belang’ is. Schiff: ‘Wij zijn vastbesloten alles te doen om te bepalen waarom dit zo spoedeisend is en om er zeker van te zijn dat de nationale veiligheid wordt beschermd.’

Atkinson werd donderdag achter gesloten deuren gehoord door Schiffs commissie, maar de Congresleden werden niet veel wijzer van wat de klokkenluider zo alarmerend vindt aan Trumps gedrag. Omdat de baas van de spionagediensten, Joseph Maguire, weigert de klacht door te sturen naar het Congres, mag Atkinson er niet over praten. Hij liet wel blijken het niet eens te zijn met het achterhouden van de melding. Tot woede van de Congresleden stelt Maguire dat hij niet verplicht is de klacht door te sturen omdat niet wordt geklaagd over een inlichtingenfunctionaris.

Ook betoogt hij dat op de klacht mogelijk het ‘presidentiële voorrecht’ geldt, dat bepaalt dat vertrouwelijke zaken van de president, zoals een gesprek, niet naar buiten gebracht mogen worden. ‘Iemand probeert de boel te manipuleren’, aldus Schiff na afloop van de hoorzitting met Atkinson over het achterhouden van de klacht. De grote vraag is nu of Trump en het Witte Huis actief proberen te voorkomen dat de melding van de klokkenluider geheim blijft. 

De president vindt het allemaal een storm in een glas water. ‘Weer een nepnieuwsverhaal, het stopt ook nooit’, aldus Trump. ‘Presidentiële intimidatie. Zou iemand zo dom zijn om te geloven dat ik iets ongepast zou zeggen tijdens een gesprek met een buitenlandse leider, terwijl zoveel anderen meeluisteren?’, vroeg Trump. Hij doelde met dat laatste op zowel Amerikaanse als buitenlandse inlichtingendiensten.