Saoedi-Arabië schraapt op de wereldwijde brandstofmarkten nu zelf voorraden bij elkaar. Het land is doorgaans de grootste exporteur van ruwe olie, maar na de aanvallen van afgelopen weekend moet het nu op zoek naar diesel en kerosine.
Namens staatsoliebedrijf Saudi Aramco heeft dochterbedrijf Aramco Trading Co. nu verschillende vrachten diesel en kerosine gekocht, meldt persbureau Bloomberg op basis van bronnen die in de oliehandel werken.
Brandstof aanvullen
Volgens Bloomberg heeft Aramco een aantal vrachten stookolie gekocht, wat kan worden gebruikt voor het opwekken van energie. Saoedi-Arabië koopt wel vaker brandstof in op de internationale markten, maar volgens handelaren is de schaal waarop dat nu voorkomt veel groter dan normaal.
Bij aanvallen op raffinaderijen afgelopen zaterdag werd de helft van de olieproductie getroffen. Normaal produceert Saoedi-Arabië zo'n 10 miljoen vaten per dag. Dat is 10 procent van de wereldproductie.
Aramco moet aan verplichtingen voldoen
Het land koopt brandstof in zodat het kan voldoen aan de leveringsverplichten die het heeft, denkt oliemarkt-analist Robert Marneffe van ICC Consultants.
"Aramco heeft langetermijncontracten met Chinese en Japanse raffinaderijen. Wat Aramco koste wat het kost wil voorkomen is dat het niet aan die verplichtingen kan voldoen", zegt hij.
Mocht het staatsoliebedrijf niet aan die leveringen kunnen voldoen, dan komt het in problemen met de afnemers. Het land heeft de capaciteit eigen raffinaderij, die normaal 2,8 miljoen vaten aankan, omlaag gebracht naar 1,8 miljoen vaten.
"De export blijft gewoon voorzien van voldoende olie", zegt Marneffe. "Ze halen veel olie uit hun eigen reserve, maar die wil je niet uitputten. Waarschijnlijk wordt de productie bij sommige velden opgeschroefd om te compenseren, en verder wordt er dus olie opgekocht op de internationale markten."
De huidige situatie zorgt voor een zeldzaam fenomeen op de oliemarkt. Vanuit Noordwest-Europa zijn verschillende olietankers geboekt richting Saoedi-Arabië. Normaal varen de tankers juist de andere kant op. Of ze de olie ook daadwerkelijk naar het koninkrijk brengen is nog niet zeker.
'Olie wordt meerdere malen verkocht'
Het kan namelijk zo zijn dat de olie gekocht wordt door de Saoedi's, maar het kan ook zijn dat de tankers doorvaren naar olie-hub Singapore en daar geleegd worden.
"Dat is vrij gebruikelijk in de oliemarkt", legt Marneffe uit. "Los van de geplande leveringen komt het zelden voor dat olie een schip verlaat zonder een aantal keer verkocht te zijn."
Als de olie gekocht is door een handelshuis, zal dat handelshuis namelijk op zoek gaan naar de beste prijs voor de vracht. "Ze willen zo flexibel mogelijk zijn en varen richting het Midden-Oosten en bekijken onderweg wie de beste prijs biedt. Een boot kan onderweg ook nog omdraaien - of blijft langer op zee tot er een koper is gevonden."
De grote vraag is hoe snel Saoedi-Arabië de productie weer volledig op peil heeft. Het is ook maar zeer de vraag hoezeer het land daarover open kaart speelt.
"Wij denken dat ze de markt gerust willen stellen door aan hun verplichtingen te voldoen en te doen alsof het bedrijf heel veerkrachtig is. Maar uit alles blijkt dat het echt schrapen is", zegt Marneffe.
'Voorlopig is import onvermijdelijk'
Het feit dat ze hun eigen raffinaderijcapaciteit omlaag brengen om de export op peil te houden, wijst erop dat Aramco moeite heeft om aan voldoende productie te komen, zegt Olivier Jakob van consultancybedrijf Petromatrix GmbH tegen Bloomberg. Dat betekent dat het voorlopig onvermijdelijk is om grondstoffen te importeren.
Eerder werd gesuggereerd dat het nog maanden zou duren voor de productie volledig hersteld zou zijn. Bronnen hebben aan persbureau Reuters gemeld dat het waarschijnlijk sneller zou gaan dan verwacht.
Dat werd bevestigd door prins Abdulaziz Bin Salman, de energieminister van het Saoedi-Arabië. Hij zei dat er eind september weer 11 miljoen vaten per dag geproduceerd zullen worden.