Wiebes: Nederland welvarend houden? Ga dan minder in deeltijd werken

In een interview in deze krant doet Wiebes voor het eerst uit de doeken hoe Nederland zijn welvaart kan vergroten en er tegelijkertijd voor kan zorgen dat mensen straks meer geld in hun portemonnee overhouden. Daarbij is volgens de VVD-minister een omslag in het overheidsbeleid nodig: in plaats van het verder aflossen van de staatsschuld moet de overheid investeren in innovatie en infrastructuur. Ook het onderwijs moet worden hervormd, stelt hij.

Daarnaast moet de arbeidsparticipatie omhoog. Wiebes: ,,Deeltijdwerken is een groot goed in Nederland. Maar inmiddels zijn er sectoren, zoals de zorg en het onderwijs, die voor 60 tot 80 procent worden bevolkt door deeltijdwerkers. Het is nu zelfs zo dat hogeropgeleide vrouwen - vaker dan mannen - al aan het begin van hun loopbaan in deeltijd gaan werken.” Die ontwikkeling baart Wiebes zorgen. ,,Met de mate van deeltijdwerken die er nu is, zal de welvaartsgroei de komende twintig jaar stokken.”

Uit recente cijfers blijkt dat bijna 73 procent van de werkende vrouwen in Nederland in deeltijd werkt, tegenover 28 procent van de mannen. Ter vergelijking: in de Europese Unie werkt gemiddeld 31 procent van de vrouwelijke arbeidskrachten in deeltijd. Daarnaast zijn er in Nederland nog altijd één miljoen mensen die zeggen (meer) te willen werken. Voor sommigen loont die stap echter niet of nauwelijks. Wiebes: ,,Daar kunnen we echt nog wat aan veranderen.’’

Volgens Wiebes is er sinds het tweede kabinet Rutte 50 miljard euro afgelost op de staatsschuld. ,,Dat was nuttig, maar er is geen reden om de staatsschuld naar nul te brengen. Als je nu als kind wordt geboren, erf je automatisch een enorme welvaart. Dat daar een schuld tegenover staat, is op zich niet raar”, stelt hij.

Op Prinsjesdag zal het kabinet melden dat het werkt aan de ‘contouren van een investeringsfonds’, zo staat in de uitgelekte Miljoenennota. Wiebes wil dat nog niet bevestigen. Wel onthult hij dat hij tijdens ‘haardvuursessies’ minister Wopke Hoekstra van Financiën wist mee te krijgen in zijn ideeën om de welvaart te vergroten. Die zullen terugkeren in de groeiagenda die hij komend jaar presenteert. ,,Ik heb er nog nooit eerder voor gepleit dat de overheid extra geld moet uitgeven. Maar ik denk dat we dat nu moeten doen.”

Zonder ingrijpen stevent Nederland de komende decennia af op een gemiddelde economische groei die net iets boven de 1 procent per jaar ligt. Volgens Wiebes blijven de stijgende uitgaven aan de zorg en AOW op die manier waarschijnlijk betaalbaar, maar blijft er niks over voor koopkrachtstijging. Daarvoor moet de groei een procentpunt hoger. ,,We moeten minder focussen op de koopkrachtplaatjes voor het volgende jaar. Dan ben je alleen maar bezig om het geld dat we hebben anders te verdelen. Dan kijk je naar de taart zoals die nu is en zet je het mes er net even anders in. De taart moet gróter. De springvorm deugt niet.’’