Terug naar de krant

Laat rechts de slag om de baarmoeder niet winnen

Leeslijst opinie
Vrouwenrechten Strengere abortuswetgeving en pogingen het geboortecijfer op te krikken beginnen op Margaret Atwoods dystopie te lijken, schrijft
Leeslijst

The Testaments, het vervolg van Margaret Atwoods The Handmaid’s Tale, verscheen dinsdag. Atwood was oorspronkelijk niet van plan een vervolg te schrijven, maar de wereld om haar heen – van Donald Trump tot Viktor Orbán – maakte dat voornemen onhoudbaar.

The Handmaid’s Tale is een dystopische roman over een vrouw in een totalitaristische patriarchale staat. De uit dat boek bekende frase (in fake Latijn) ‘Nolite te bastardes carborundorum’ (‘Laat de klootzakken je niet klein krijgen’) staat bij feministen voor strijdbaarheid en hoop. Maar wat als de werkelijkheid steeds meer op dat dystopische boek gaat lijken? Kun je dan nog hoopvol blijven?

Afgelopen week ontstond er ophef in Marokko, nadat journalist Hajar Raissouni werd opgepakt op verdenking van illegale abortus na buitenechtelijke seks. Raissouni werkt voor een krant die kritisch is over de Marokkaanse overheid, en daar houdt de staat – zacht gezegd – niet zo van. Die vermoedelijke abortus komt de overheid dus goed uit: Raissouni’s baarmoeder wordt misbruikt om haar de mond te snoeren.

Abortus is in Marokko verboden. Ook vrouwen die verkracht worden, slachtoffer zijn van incest, of vrouwen die in levensgevaar zijn, mogen officieel geen abortus ondergaan. De Marokkaanse regering beloofde in 2016 weliswaar de wet te zullen versoepelen voor die groep, maar vooralsnog wordt er weinig haast gemaakt. Abortus is alleen toegestaan voor vrouwen die toestemming krijgen van hun echtgenoot. De baarmoeder van de vrouw is daarmee in eerste instantie eigendom van de staat en in tweede instantie van haar echtgenoot.

Lees ook Er valt altijd wel iets te manipuleren
‘Nooit eerder had de maatschappij Atwood zo hard nodig’

Politiek strijdtoneel

Wie denkt dat dergelijk conservatisme voorbehouden is aan landen in het Midden-Oosten en Noord-Afrika, komt bedrogen uit. De baarmoeder dient steeds vaker als politiek strijdtoneel.

Alabama was dit jaar de eerste in een reeks Amerikaanse staten die een strenge abortuswetgeving aannam. Louisiana, Missouri en een tiental andere staten volgden al gauw. Abortus is in deze staten alleen nog toegestaan in de eerste zes tot acht weken van de zwangerschap. En daar waar Marokko beloofde uitzonderingsclausules op te nemen in de abortuswetgeving, kozen de 25 senatoren in Alabama – allen man – er bewust voor géén uitzondering te maken voor verkrachtingsslachtoffers.

Nee, dan Hongarije. Vorige week, tijdens een ‘internationale demografische top’ in Boedapest, gingen wereldleiders met elkaar in gesprek over teruglopende bevolkingscijfers in Oost-Europa. De witte Europeaan wordt door ‘omvolking’ bedreigd, zo meent premier Viktor Orbán. Door toenemende immigratie en lage geboortecijfers bij de witte bevolking zou hij straks verdwijnen.

Orbán vraagt zich hardop af ‘of de Hongaarse natie biologisch en in aantallen zal overleven’. Zijn pleidooi en enige oplossing: de vrouw als broedmachine. Vrouwen moeten veel méér kinderen krijgen. Saillant is dat op een foto die de ronde doet van de demografische top nagenoeg geen vrouw staat.

Lees ook ‘Abortusverbod gebruikt om lesje te leren’
Betogers  verzamelen zich  voor de rechtbank in Rabat om steun te betuigen aan de vastgezette journalist Hajar  Raissouni.

Vreemdelingenhaat

Je zou kunnen stellen dat de zorgen om het lage geboortecijfer in Hongarije in economisch opzicht terecht zijn. Het land kampt al jaren met hoge emigratie. Jongeren verkiezen voor hun toekomst West-Europa boven de uitzichtloze situatie in hun thuisland, met enorme vergrijzing als gevolg. Alleen: Orbán zou kunnen nadenken over maatregelen waardoor jongeren besluiten wél in Hongarije te blijven.

Tegelijkertijd houdt het land met zijn vreemdelingenhaat de grenzen potdicht voor vluchtelingen en migranten, die het ontstane arbeiderstekort net zouden kunnen opvullen. Maar in zulke oplossingen is hij niet geïnteresseerd. Hij windt er geen doekjes om en gebruikt de baarmoeder als oplossing voor zijn onversneden en perverse racisme.

Om ervoor te zorgen dat Europa – om Thierry Baudet te citeren – „dominant blank” blijft, moeten er meer witte kinderen gebaard worden. Wereldwijd misbruiken rechtsconservatieven de baarmoeder om de eigen ideologie van witte suprematie te verspreiden. Nu nog bedenken hoe ze de vrouw, de broedkip, massaal aan het baren krijgen.

Tegen hen zou ik willen zeggen: Nolumus nos bastardes carborundorum – we laten de klootzakken ons niet verpletteren.

Een versie van dit artikel verscheen ook in NRC Handelsblad van 13 september 2019.

Reageren

Reageren op dit artikel kan alleen met een abonnement. Heeft u al een abonnement, log dan hieronder in.

Mail de redactie

Ziet u een taalfout of een feitelijke onjuistheid?

U kunt ons met dit formulier daarover informeren, dat stellen wij zeer op prijs. Berichten over andere zaken dan taalfouten of feitelijke onjuistheden worden niet gelezen.

Maximaal 120 woorden a.u.b.
Vul je naam in