Deze nieuwe fitnesstrainers leren het vak in de gevangenis

Volleybal, badminton, tennis. De gevangene somt de sporten op die hij heeft ontdekt sinds hij vastzit. Hij kwam met flink wat overgewicht binnen, zegt een 31-jarige gedetineerde die anoniem wil blijven. ,,104 kilo. Dat is echt veel voor iemand van 1,75 meter.’’ Hij heeft er meer dan 20 kilo afgetraind. Z’n T-shirt zit strak om het gebeeldhouwde lijf. ,,Aan sporten beleef ik plezier.’’

Hij is een van de eerste gevangenen van de penitentiaire inrichting Krimpen aan den IJssel die een opleiding heeft gevolgd tot assistent-fitnesstrainer. Als het aan hem ligt, begint hij zo snel mogelijk aan een vervolgopleiding.

Dat gevangenen een opleiding krijgen, is niet nieuw. De PI Krimpen heeft een bakkersschool en een populaire las-opleiding. De sportopleiding is daar bijgekomen, op initiatief van sportinstructeur Daniel Wigman die het in andere gevangenissen aan zag slaan. Er is volgens hem vraag naar fitnesstrainers buiten de muren. ,,Het aantal sportscholen groeit en kijk naar de populariteit van bootcamps.’’

Er is een wereld voor hem opengegaan, zegt zijn 31-jarige leerling. ,,Ik was altijd wel sportief, maar in m’n puberteit ging het fout en werd ik dik.’’ Nu is hij verslingerd aan tennis. ,,Dat vind ik echt mooi.’’ Bij de grote toernooien zit hij aan de televisie gekluisterd. Hij heeft de afgelopen weken slecht geslapen, omdat de meeste US Open-wedstrijden ’s nachts waren.

De tennisfan zit een lange straf uit, zegt hij. ,,Als je hier binnenkomt, wil je iets te doen hebben. Je moet wat. De jongens die al langer zaten, vingen me op en namen me mee naar de sportzaal. Ik merkte hoe ik veranderde en kreeg er steeds meer zin in.’’ Breeduit lachend: ,,Ik vind het nu allemaal leuk.’’

Twee keer in de week mogen gedetineerden 45 minuten sporten. Dat is kort voor een complete training en dat dwingt ze creatief te zijn. Door bijvoorbeeld hun sportuurtje meteen na het luchten te plannen, kunnen ze dan alvast de warming-up doen.

Zulke handigheidjes leerde hij van z’n medegevangenen, zegt de 31-jarige sporter. Hij wijst naar z’n 29-jarige maat. ,,Hij nam me mee naar het fitnesscentrum hier en leerde me een training op te bouwen.’’ Die wijst op zijn beurt naar Wigman. ,,Ik heb weer veel van hem geleerd. Hij kan duidelijk uitleggen.’’

Het opzetten van een fitnessopleiding is gemakkelijker gezegd dan gedaan. Stagelopen gaat niet. En de enigen aan wie je een les kan geven, zijn andere gedetineerden. ,,Ze kunnen het je moeilijk maken, maar daar leer je van’’, zegt de leerling van 31. ,,In de praktijk valt het mee. We helpen elkaar.’’

Buiten is de klantenkring van een fitnesstrainer gevarieerder, zegt Wigman. ,,Hier zijn ze allemaal ongeveer even oud en willen ze groter en sterker worden. Het gaat minder over afvallen of het krijgen van een betere conditie, laat staan lekker na het werk in groepsverband in de buitenlucht bezig zijn.’’

Met de eigen sportfaciliteiten doet hij wat hij kan (‘We hebben niet alle apparaten en ook niet alle ruimte’) en in theorielessen is aandacht voor kwesties als het omgaan met klanten, het menselijk lichaam, EHBO en voeding.

Die voedingslessen staan ook op gespannen voet met de gevangenispraktijk, want de lijst van etenswaren die Wigmans leerlingen kunnen kopen, is beperkt. Het in sportscholen veelgebruikte eiwitpoeder voor spierherstel is in de PI Krimpen verboden. Hier doen ze het met de alternatieven: ,,Pindakaas, tonijn, kip en rijstwafels.’’

De diploma-uitreiking is een ceremonie waarbij de gevangenisdirecteur aanwezig is, maar geen familie. Voor één leerling is een uitzondering gemaakt en was z’n moeder bij het voor hem bijzondere moment.

De lbo-opleiding tot assistent fitnesstrainer is erkend door brancheorganisatie Fit!vak. Met het diploma kunnen gedetineerden, eenmaal uit de gevangenis, de vervolgopleiding tot fitnesstrainer volgen. In de tussentijd wil Wigman de jongens die willen doorleren, lessen tot Leider Sportieve Recreatie aanbieden. ,,Dan kunnen ze, als hun straf hebben uitgezeten, aan de slag bij sportverenigingen.’’

Lees de beste artikelen op het gebied van werk, salaris en carrière via onze wekelijkse nieuwsbrief!