FNV Haven wil lobbyen, ook bij de PVV

De FNV nodigde in december Tweede Kamerleden uit voor overleg over de personele consequenties die sluiting van kolencentrales met zich meebrengt. GroenLinks en CDA reageerden: om af te zeggen. PvdA, D66, ChristenUnie en SP lieten niets van zich horen.

Ook de PVV reageerde niet. De uitnodiging aan die partij was binnen de FNV omstreden. Want de PVV is niet welkom op FNV-manifestaties en bijeenkomsten. Daar zijn vanuit het bestuur zelfs richtlijnen voor uitgevaardigd. Een „actief lobbyverbod richting PVV”, heet dat inmiddels intern. Alleen de VVD toonde interesse voor overleg met de FNV.

Terwijl er 2.800 banen in de kolencentrales en de Rotterdamse haven op het spel staan. Dat is het gevolg van een Kamermotie, waarin het kabinet opdracht kreeg om alle kolencentrales in Nederland, gefaseerd, te sluiten.

Die oproep is al meer dan een jaar oud. Het kabinet zou er voor het eind van 2016 een besluit over nemen, maar dat is doorgeschoven. Waarschijnlijk beslist verantwoordelijk minister Henk Kamp (Economische Zaken, VVD) deze week over de toekomst van de kolencentrales.

In de correspondentie tussen Kamp en de Kamer over de motie zijn die personele consequenties tot nu toe nauwelijks aan bod gekomen. Tot verbazing van de FNV. „Toen bij Nedcar in Born vier jaar geleden 1.200 banen op het spel stonden, was heel Den Haag in rep en roer”, zegt Cees Bos, bestuurder van FNV Haven. „Terwijl de belangen nu veel groter zijn. Want een kwart van de kolenoverslag in de Rotterdamse haven is bestemd voor de kolencentrales in Nederland.”

Lees ook: Waarom opent Nederland nog een kolencentrale?

De FNV zit in een spagaat over sluiting van de kolencentrales. De vakbeweging steunt de eerder gemaakte afspraken daarover in het Energieakkoord, dat sluiting van de oudere kolencentrales regelde. Maar het personeel van de centrales en in de haven mag daar niet de dupe van worden, vindt de FNV. „Daarom moet er zo’n 800 miljoen euro beschikbaar komen ter compensatie van het verdwijnen van werkgelegenheid”, zegt Bos. „Zoals dat in de jaren zeventig ook gebeurde na sluiting van de mijnen. Met mogelijkheden van vervroegde pensionering, het doorbetalen van een derde jaar WW, een aanvulling op die uitkering tot het laatst verdiende loon en begeleiding naar ander werk.”

Maar voor dat pleidooi heeft het Haagse circuit geen tijd. „Ik was op die dag druk in de Kamer”, verontschuldigt Kamerlid Eric Smaling (SP) zich. Ook Stientje van Veldhoven (D66), de indiener van de motie, had geen tijd. „Maar ze heeft er nog wel met iemand van de FNV over gebeld”, zegt haar woordvoerder.

FNV-bestuurders waren vorige maand uitgenodigd voor overleg op het ministerie van Economische Zaken, met directeur-generaal Sandor Gaastra. Maar veel wijzer zijn ze er niet geworden, zeggen FNV’ers achteraf. Want er was, qua planning, nog niets bekend. En misschien, zo kregen ze te horen, wordt het besluit zelfs over deze kabinetsperiode heen getild.

Lees ook Deel achterban FNV wil zich niet houden aan ‘lobbyboycot’ tegen PVV

Voor een ‘overlevingsfonds’ voor het personeel kregen de FNV’ers de topambtenaren op het ministerie niet enthousiast, zo blijkt uit een gespreksverslag dat de FNV-delegatie achteraf heeft opgemaakt: op het ministerie vinden ze dat werkgevers en werknemers er zelf uit moeten komen. Werkgevers worden gecompenseerd voor de kosten die sluiting met zich meebrengt, inclusief de financiering van een sociaal plan.

„Ze speculeerden erop dat sluiting heel gefaseerd zal gaan”, zegt Bos. „En dat er dan via natuurlijk verloop veel op te lossen valt.” Maar dat zal in de praktijk de oplossing niet zijn, voorspelt Bos. „Die kolencentrales blijven produceren tot op de dag van sluiting. En daar heb je een volledige bezetting voor nodig. En zelfs al zóúden we met de energiecentrales een sociaal plan kunnen afspreken, dan hebben we nog geen oplossing voor de overige werknemers die in de keten werkzaam zijn. De eigenaren van die kolencentrales die de compensatie krijgen zullen zeker niet voor deze laatste groep gaan betalen. Daarom moet er een fonds komen voor alle werknemer in die keten.”

Van Kamp moeten ze het niet hebben, was de inschatting van de FNV-bestuurders na dat gesprek. Vandaar die lobby richting Tweede Kamer, inclusief de PVV. Die uitnodiging zorgde intern voor de nodige onrust. Want formeel bestaat sinds april 2014 de richtlijn dat de FNV Kamerleden van die partij niet uitnodigt voor bijeenkomsten of manifestaties, zolang Wilders zijn ‘minder, minder’ uitspraken over Marokkanen niet heeft ingetrokken. „We willen die partij geen podium bieden”, bevestigt de woordvoerder van het bestuur. Zo was het PVV-Kamerlid Fleur Agema vorig jaar niet welkom bij de actie ‘Red de Zorg’. „Het was dus ook niet de bedoeling dat de PVV was uitgenodigd voor die bijeenkomt over de kolencentrales. Blijkbaar heeft niet iedereen helder voor de geest wat de afspraken zijn.”

„Vanuit de FNV is ons gevraagd om die uitnodiging aan de PVV te heroverwegen”, zegt Bos. „Vanwege dat lobbyverbod jegens PVV, dat ook door het ledenparlement is bekrachtigd. Maar we hebben besloten de uitnodiging niet in te trekken. Het ledenparlement bepaalt niet hoe wij onze belangen behartigen. We praten met iedereen! Als de PVV straks de grootste wordt, heeft niet alleen de FNV een probleem met die richtlijn, maar heel Nederland in de omgang met Wilders.”