De Europese Centrale Bank (ECB) heeft de rente verlaagd met 10 basispunten naar -0,5 procent. Een verdere verlaging van de rente wordt niet uitgesloten. Daarnaast heeft de ECB besloten om opnieuw obligaties te gaan opkopen.
Dat maakte ECB-voorzitter Mario Draghi vanmiddag bekend na zijn laatste vergadering als voorzitter. De renteverlaging van 10 basispunten was al verwacht. De markten hielden rekening met die verlaging.
Op de financiële markten wordt ook wel gezegd dat Draghi met deze nieuwe maatregelen een 'bazooka' uit de kast haalt. De impuls is volgens de ECB nodig omdat de Europese economie last heeft van brexitonrust, oplopende handelsspanningen en een over het algemeen afkoelende wereldeconomie.
Rentetarieven
De ECB hanteert drie rentetarieven. Een rente voor gewone leningen aan banken, een rente voor zeer kortlopende leningen en de depositorente. Dat is de rente die banken betalen om geld te stallen bij de ECB en die rente is al een tijd negatief.
Door de verlaging staat de depositorente op -0,5 procent. De rentes voor de gewone leningen blijft op 0 procent, de rente voor de kortlopende leningen blijft stabiel op 0,25 procent.
Banken betalen dus geld om het bij de ECB te kunnen stallen. Tegelijkertijd kunnen zij goedkoop geld lenen om het - in principe - weer goedkoop uit te kunnen lenen aan burgers en bedrijven. Op die manier wordt de hele economie gestimuleerd, is het idee.
Nieuw opkoopprogramma: 20 miljard per maand
Het nieuwe opkoopprogramma van obligaties wordt per 1 november gestart. Per maand wordt er voor 20 miljard euro aan obligaties opgekocht. Hoe lang de ECB dat blijft doen is nog niet duidelijk. De ECB gaat ‘zo lang als nodig’ door met opkopen.
Sinds 2015 heeft de ECB vele miljarden aan obligaties opgekocht. Er werden twee opkoopprogramma’s aangekondigd: eentje van 60 miljard euro per maand en eentje van 80 miljard euro per maand. Officieel eindigde het opkoopprogramma begin 2019. De ECB kocht voor ruim 2600 miljard euro aan obligaties op.
Het doel van de ECB is zorgen dat de euro stabiel blijft. De centrale bank heeft daarvoor bepaald dat de inflatie rond de 2 procent moet liggen. Dat percentage wordt echter niet gehaald: de inflatie blijft steken op 1,6 procent. Daarom neemt de ECB maatregelen om de inflatie aan te wakkeren.
Twijfels over ECB-beleid
Verschillende centralebankpresidenten in Europa hebben twijfels geuit over het beleid van de ECB, in het bijzonder over het herstarten van het opkoopprogramma. Klaas Knot van De Nederlandsche Bank (DNB) en Jens Weidmann van zijn Duitse equivalent waren tegen het opkoopprogramma.
Volgens hen is de economie in Europa er nog niet zo slecht aan toe dat het nodig is. Daarnaast worden financieel zwakkere bedrijven kunstmatig in stand gehouden. Ook krijgen de banken in noordelijke landen het zwaarder, terwijl die in het zuiden ontlast worden.
