Koopkracht groeide in 2018 nauwelijks, ondanks economische groei

De helft van de bevolking ging er in het eerste volle begrotingsjaar van Rutte III meer op vooruit dan 0,3 procent, de helft juist minder. Op Prinsjesdag 2017 was nog een koopkrachtstijging van 0,6 procent voorspeld.

De verschillen tussen groepen waren in 2018 groot. Zo profiteerden werkenden veel sterker van de economische groei, die vorig jaar op 2,7 procent uitkwam, het op een na hoogste groeicijfer sinds 2017. Werknemers hadden mede daardoor vorig jaar een doorsnee koopkrachtstijging van 1,8 procent, terwijl gepensioneerden juist een koopkrachtdaling van 0,5 procent moesten slikken.

Concreet betekenen die percentages dat een doorsnee huishouden met een inkomen rond modaal (34.000 euro) er met 0,3 procent 105 euro op jaarbasis op vooruit ging. Voor werkenden met een doorsnee besteedbaar inkomen van 43.000 euro kwam de netto koopkrachtstijging uit op 775 euro. Een doorsnee seniorenhuishouden met een besteedbaar inkomen van 27.000 euro moest het met 135 euro minder doen dan het jaar ervoor.

Gepensioneerden zagen in 2018 hun koopkracht voor het tweede jaar op rij de min in gaan. In 2017 was er ook al een daling van 0,2 procent. Deze groep is voor hun koopkrachtontwikkeling sterk afhankelijk van de indexering van de AOW en van hun aanvullend pensioen.

Hoewel de AOW-uitkeringen ook in 2018 stegen, lukte het pensioenfondsen niet of nauwelijks de aanvullende pensioenuitkeringen te verhogen. Senioren met een relatief hoog aanvullend pensioen van 20.000 euro of meer, bovenop hun AOW, gingen daardoor 0,9 procent de min in, ofwel 350 euro per maand. Deze groep rijkste ouderen heeft sinds 2008 in doorsnee ruim 12 procent aan koopkracht ingeleverd, aldus het CBS.