Afkeer van Nederland gaat diep op tientallen salafistische moskeescholen

Den Haag

De wet moet worden aangepast, vinden VVD-fractievoorzitter Klaas ­Dijkhoff en zijn ChristenUnie-collega Gert-Jan Segers. Ze willen dat de Onderwijsinspectie deze scholen in mag. ‘Vrijheid van onderwijs betekent niet de vrijheid om kinderen tegen onze samenleving op te zetten’, aldus ­Dijkhoff.

Zeker vijftig onderwijsorganisaties streven ernaar dat hun leerlingen Nederland de rug toekeren en niet meedoen met de samenleving, ontdekten de redacties van Nieuwsuur en NRC Handelsblad. De meeste salafistische scholen zijn te vinden in de Randstad (Amsterdam), maar ze zijn er ook in bijvoorbeeld Veenendaal (twee) en Ede (twee). Deze vijftig moskeescholen vormen 10 procent van de vijfhonderd moskeeën in ons land die iets aan educatie doen.

De journalisten bekeken lesmateriaal en zestig uur aan video’s op Facebook en YouTube, door de scholen zelf online gezet. Op vijf van de scholen werd opgeroepen dit land te verlaten. Kinderen leren dat andersgelovigen, overspeligen, afvalligen van de islam en homo’s de doodstraf verdienen. Het komt voor dat ze mogen aankruisen hoe dat het beste kan: door zweepslagen, stenigen of het zwaard. Salafistische predikers verbieden vriendschap met andersgelovigen. ‘Ook al heb je een Nederlands paspoort’, predikte imam Said Abarkan van de grootste moskee van Nederland, Essalam in Rotterdam: ‘Nederland is niet ons land.’

geld uit Golfstaten

In de politiek en de islamitische gemeenschap is geschokt en onthutst gereageerd. ‘Afschuwelijk’, vonden een sjeik, een imam en een islamdocent de salafistische lessen. Said ­Bouharrou van de Raad van Marokkaanse Moskeeën is ernstig bezorgd. ‘Het is vijf voor twaalf.’ Salafisten bedreigen gematigde imams, zegt hij in NRC, waardoor zij zwijgen uit angst.

Met geld uit Saudi-Arabië, Koeweit en Qatar krijgen kinderen deze boodschappen vanaf de leeftijd van zes jaar ingeprent. De inlichtingendienst (AIVD) waarschuwde al eerder dat het salafisme een opmaat kan zijn voor ‘gewelddadig jihadisme’. De Tweede Kamer is al langer bezorgd over geldstromen uit de Golfstaten. Burgemeester van Arnhem Ahmed Marcouch riep in 2017 op tot een verbod op salafistische moskeescholen. Zij draaien iedereen een rad voor ogen, zei hij toen; ze kapen de islam, terwijl ze in feite een minderheid zijn. Naar aanleiding van het onderzoek herhaalde hij zijn oproep nog eens.

contact mijden

De onderzoekers stuitten op Mohammed Rani, als ‘Aboe Aicha’ actief in Gelderland. Afvalligen verdienen de dood, leert hij, en je buurman prettige kerstdagen wensen is een verschrikkelijke zonde. ‘Een felicitatie met Kerst houdt in dat je er tevreden mee bent dat christenen God een zoon hebben toegekend. Maar Allah heeft geen zoon en heeft geen zoon nodig’, zegt hij op de Facebookpagina van Ar-Rahmah-Veenendaal. De context ontbreekt, verweerde hij zich in De Gelderlander: ‘Ze halen tien seconden uit een les van twee uur. Ik laat mij niet klein maken door kranten en een televisieprogramma. Zij hebben niet te bepalen wat ik wel en niet mag zeggen.’

Een moslimjongere die meer wil weten over zijn geloof, kan bijna alleen terecht bij de stroom gratis boekjes uit Saudi-Arabië, zegt imam Essabir uit Alkmaar in NRC.

Hoogleraar pedagogiek Micha de Winter (Universiteit Utrecht) ziet sektarische trekken bij salafisten. Christelijke en joodse fundamentalisten bestaan ook, maar daar is het contact met andersdenkenden verbieden ongebruikelijk, constateert hij.

Hij wijst er tegelijk ook op dat moslimjongeren maar al te vaak voelen: ik doe er in Nederland niet toe, ik word met de nek aangekeken. De cultuur van achterstand, armoede en je buitengesloten voelen vormt een ‘enorme voedingsbodem’ voor salafisme, signaleert De Winter.

Het debat met de ministers Koolmees (Integratie) en Slob (Onderwijs) wordt over Prinsjesdag en de Algemene Beschouwingen heen getild.

De onderwijsinspectie heeft nu geen toegang tot moskeescholen, omdat de lessen plaatsvinden buiten het reguliere schoolonderwijs om. <