Lonen stijgen harder dan voorspeld
Het valt toch wel mee met het achterblijven van lonen bij de aantrekkende economie, blijkt uit cao-cijfers van werkgeversorganisatie AWVN. Gemiddeld gaan werknemers er volgend jaar 3,3 procent op vooruit, blijkt uit een grote steekproef.
Lonen lijken volgend jaar veel harder te stijgen dan het Centraal Planbureau nog geen maand geleden voorspelde. Dat bureau kwam uit op een stijging van 2,5 procent in 2020, maar het gemiddelde loon lijkt nu eerder met 3,3 procent te groeien. Dat blijkt uit cijfers van werkgeversorganisatie AWVN, die cao’s op een rij zette die tot in 2020 doorlopen.
Die bevinding staat haaks op het veelgehoorde mantra dat werknemers niet genoeg profiteren van de aangetrokken economie. Vakbonden stellen dat regelmatig, en zelfs premier Mark Rutte van ondernemerspartij VVD dreigde bedrijven geen lastenverlichting te geven als werknemers niet meer van de bedrijfswinst zouden terugzien. Het loon van de gemiddelde werknemer steeg dan wel gestaag sinds 2010, maar voor de bonden niet snel genoeg.
Blijkbaar valt de schade nog ietwat mee. Het duurt dan ook altijd even voor je veranderingen in de economie terugziet in de cao-lonen, zegt AWVN-woordvoerder Jannes van der Velde. De analyse beslaat 131 cao’s die nog tot minstens 31 december van 2020 lopen. Ze betreffen 1,2 miljoen werknemers.
Een grote steekproef dus, maar alsnog reden voor AWVN om een slag om de arm te houden. Er gaan nog heel wat cao’s bijkomen. Zeker dit najaar verwacht Van der Velde nog een paar grote. In theorie kunnen die het gemiddelde natuurlijk omlaag halen.
Ook tilt de pas overeengekomen metaal en techniek-cao het gemiddelde flink omhoog. De 200.000 metaalwerkers zien hun inkomen volgend jaar met bijna 5 procent stijgen. Een uitschieter. Wel hebben ook die uitschieters invloed op andere collectieve arbeidsovereenkomsten, zegt Van der Velde. “Onderhandelaars laten zich wel beïnvloeden door wat er aan andere onderhandeltafels gebeurt.”
In het algemeen stuwt vooral de industrie, zoals de metaalsector, de gemiddelde lonen omhoog, zegt hij. “Daar is de arbeidskrapte het sterkst voelbaar.” Ook andere bedrijfstakken kampen met personeelstekorten, maar die zitten in zwaar weer. “De detailhandel zit bijvoorbeeld ver onder dat gemiddelde van 3,3 procent. Daar hebben bedrijven minder loonruimte vanwege pessimistische vooruitzichten, vanwege de rol die verkoop via internet overneemt.”
Het blijft dus onzeker of het gemiddelde van 3,3 ook echt gehaald gaat worden, maar AWVN toont zich optimistisch. “We hebben namelijk ook gekeken naar 92 recente cao’s. Daar volgt gemiddeld een stijging van 3,6 procent uit.” Sommige daarvan beslaan maar een half jaar en lopen niet helemaal door tot eind 2020. Daarom zijn die niet in dit onderzoek meegewogen. Maar het laat volgens Van der Velde wel zien dat het hier om een solide trend lijkt te gaan.
Lees ook:
Loonafspraken cao’s bereiken recordhoogte
In juni werden maar weinig nieuwe cao’s afgesloten. Wel liep de loonstijging meer in de pas met de economische groei.
Rutte dreigt: Bedrijven, geef de werknemer een hoger loon, of anders..
Premier Mark Rutte dreigt lastenverlichting voor het bedrijfsleven af te blazen als loonstijgingen voor de werknemers achterwege blijven.