Nu de Amazone in brand staat, groeit de belangstelling voor het kweken van bossen die aardeopwarmende CO2-uitstoot tegengaan, maar die wel vuurbestendig zijn.

Dat komt doordat die bossen zich onder water bevinden.

Uit steeds meer onderzoeken blijkt dat het kweken van zeewier een goede manier zou kunnen zijn om klimaatverandering tegen te gaan, nu ontbossing zorgt voor een kaalslag in het regenwoud en andere belangrijke plekken waar CO2 kan worden opgeslagen. Snelgroeiende ‘oerwouden’ van kelp en andere macroalgen hebben een grote efficiëntie in het opslaan van CO2. Zeewier heeft ook een gunstig effect op verzuring, zuurstofonttrekking en andere mariene effecten van de opwarming van de aarde die niet alleen een bedreiging vormen voor de biodiversiteit in zee maar dus ook voor de voedselbron en broodwinning van honderden miljoenen mensen.

“Zeewier krijgt eindelijk de aandacht die het verdient,” stelt Halley Froehlich, een zee-onderzoeker van de University of California, Santa Barbara.

Zij is de hoofdonderzoeker van een nieuwe studie waarin voor het eerst wordt gekwantificeerd welke bijdrage de grootschalige kweek van zeewier zou kunnen leveren aan de compensatie van CO2-uitstoot, en waarin gebieden in de oceaan worden aangewezen die geschikt zouden zijn voor de teelt van macro-algen.

Wanneer zeewier zou worden gekweekt in slechts 3,8 procent van de Amerikaanse territoriale wateren voor de kust van Californië (dat is slechts 0,065 procent van de zee die wereldwijd geschikt is voor de teelt van macro-algen), zou daarmee de uitstoot worden gecompenseerd van de landbouw in de Amerikaanse staat, die een waarde vertegenwoordigt van 50 miljard dollar, aldus het artikel dat onlangs over het onderzoek verscheen in het vakblad Current Biology.

Momenteel wordt op kleine schaal zeewier verbouwd om te worden gebruikt in voedsel, geneesmiddelen en schoonheidsproducten. De wetenschappers stellen voor om kwekerijen van industriële omvang op te richten. Daar zou het zeewier worden opgekweekt, waarna het wordt geoogst en afgezonken naar de diepzee, waar de afgevangen CO2 honderden tot duizenden jaren ‘begraven’ zou blijven liggen.

Als in slechts 0,001 procent van het water op aarde waar zeewier voorkomt macro-algen zouden worden geteeld en afgezonken, zou dat de totale CO2-uitstoot compenseren van de snelgroeiende wereldwijde aquacultuurbranche, waar de helft van de vis en schaal- en schelpdieren die wereldwijd worden gegeten vandaan komt. In totaal is bijna 50 miljoen vierkante kilometer oceaan geschikt voor de kweek van zeewier, zo luidde de conclusie van het onderzoek.

Addertje onder het (zee)gras

“De technologie voor het storten van zeewier in de diepzee bestaat nog niet,” vertelt Froehlich. “Hopelijk draagt dit artikel bij aan het debat onder technici en economen over de vraag wat er nodig is om te zorgen dat deze methode daadwerkelijk kan worden toegepast.”

Carlos Duarte, een vooraanstaande wetenschapper op het gebied van zeewier die werkt bij het Red Sea Research Center in Saoedi-Arabië, was in april aanwezig bij een presentatie over het onderzoek.

‘De nieuwe studie is een aanvulling op eerder onderzoek en wereldwijde ramingen ... waaruit blijkt dat zeewier-aquacultuur een belangrijke bijdrage kan leveren aan het inperken van de klimaatverandering,’ schrijft hij in een e-mail waarin hij ook opmerkt dat hij de definitieve versie van het artikel nog niet had gezien.“Naar mijn mening zijn deze schattingen zeer voorzichtig, en is het potentieel nog veel groter, als het gewas goed wordt onderhouden.”

Wel is Duarte tegen het afzinken van het zeewier.

“Zeewier is een zeer waardevol materiaal. Je kunt het gebruiken om klimaatverandering tegen te gaan en er daarna betere toepassingen voor bedenken dan het in de diepzee te storten,” stelt hij.

Froehlich en andere mariene ecologen noemen zeewier ook wel een “charismatische CO2-bestrijder” vanwege de veelzijdige manier waarop de macro-algen kunnen bijdragen aan verschillende milieuproblemen in de oceaan, maar ook op het land.

Naast het feit dat zeewier verzuring en zuurstofonttrekking kan tegengaan, een overschot aan nutriënten kan absorberen en in ten minste 77 landen een leefgebied vormt voor zeeleven, kan zeewier ook worden verwerkt tot biobrandstof. Daarnaast is uit onderzoek gebleken dat de methaanuitstoot van koeien en ander grazend vee, een belangrijke oorzaak van het wereldwijde broeikaseffect, door zeewier toe te voegen aan veevoer met maar liefst 70 procent kan afnemen. Ook kan zeewier worden gebruikt als kunstmest, ter vervanging van alternatieven op basis van aardolie.

“Uit de cijfers blijkt dat zeewier zeer effectief kan zijn om klimaatverandering tegen te gaan, maar de markt moet daar de financiële waarde van in gaan zien,” aldus Scotty Schmidt. Hij is directeur van Primary Ocean, een bedrijf in Los Angeles dat bezig is met een door de Amerikaanse overheid gesubsidieerd project voor techniekontwikkeling voor grootschalige zeewierkwekerijen.

“Op dit moment is er geen geld te verdienen met het kweken van zeewier alleen voor het afzinken van CO2, omdat de gunstige compensatie-effecten van zeewier in de CO2-markt nog nauwelijks worden erkend,” zegt hij.

De strategie van Primary Ocean is om uit zeewier materiaal te winnen dat kan worden verkocht voor gebruik in de landbouw. Met de winst van deze handel en de opbrengsten van de emissierechten zou de onderneming vervolgens het afval van de macroalgen kunnen laten afzinken, stelt Schmidt.

Een van de grote uitdagingen is om de internationale instanties die gaan over emissierechten ervan te overtuigen dat zeewier daadwerkelijk een manier is om de uitstoot van broeikasgassen tegen te gaan.

“Het wetenschappelijk bewijs is er, en de vraag ook. De bottleneck is om een katalysator te vinden waardoor de productie kan gaan voldoen aan de vraag,” legt Duarte uit. “We hebben met name behoefte aan protocollen waarmee emissierechten worden toegekend voor de aquacultuur van zeewier, en regelgeving die het eenvoudiger maakt om vergunning te krijgen voor de aquacultuur van zeewier.”

Hoewel de kust van de Verenigde Staten lang is en geschikt voor de kweek van zeewier, is er nog nauwelijks sprake van aquacultuur voor de kust. De verwachting is dat China en enkele andere Aziatische landen die het grootste deel van het gekweekte zeewier produceren koploper zullen zijn in de inzet van macroalgen als bron van “blauwe CO”.

“Het is in de VS waarschijnlijk eenvoudiger om een vergunning te krijgen voor een booreiland dan voor het kweken van zeewier,” aldus Duarte.

Dit artikel werd oorspronkelijk in het Engels gepubliceerd op NationalGeographic.com