Trump kiest voor ramkoers met China

De Amerikaanse president koos vrijdag voor een ramkoers met China in de handelsoorlog die de twee landen voeren. De aankondiging van de hogere invoerrechten kwam vlak na het sluiten van de Amerikaanse aandelenbeurzen, die het ook zonder die informatie al te kwaad hadden. De brede S&P500 index leverde 2,6 procent in. Eerder vrijdag was bekend geworden dat China de invoerrechten op Amerikaanse goederen gaat verhogen, als antwoord op eerdere Amerikaanse maatregelen.

De Amerikaanse tegenzet houdt in dat per 1 oktober over 250 miljard dollar aan Chinese goederen geen 25 procent wordt geheven, zoals eerder besloten, maar 30 procent. Over nog eens 300 miljard dollar aan import van vooral consumentenartikelen zou al per 1 september 10 procent worden geheven; dat wordt nu 15 procent.

De maatregel werd door Trump bekendgemaakt in een serie woedende tweets. “Ons land heeft stom genoeg vele jaren lang biljoenen dollars verloren aan China. Ze hebben voor honderden miljarden per jaar aan intellectueel eigendom van ons gestolen en ze willen er mee doorgaan. Dat laat ik niet gebeuren. We hebben China niet nodig en eerlijk gezegd zijn we beter af zonder hen.”

Het is voor Trump en sommige van zijn economische adviseurs een dogma dat China de VS ernstig onrecht heeft aangedaan door meer naar het land te exporteren dan het zelf importeert. Trump ziet dat als diefstal, hoewel de meeste economen het als eerlijke handel zien – de VS hebben voor al die naar China gestroomde dollars immers goederen en diensten gekregen.

Waar de VS wel bijval voor krijgen is hun kritiek op de Chinese omgang met technische kennis. Als Westerse bedrijven die niet delen met Chinese partners, is het ze vrijwel onmogelijk om zaken te doen.

Weinig applaus

Maar wanneer Trump zaterdagavond en zondag in Biarritz in Frankrijk zijn collega-staatshoofden en -regeringsleiders van de G7 ontmoet, zal hij weinig applaus krijgen voor de manier waarop hij die misstand aanpakt. De schade voor de wereldhandel en de onzekerheid die het gevolg zijn van de handelsoorlog, remmen de economische groei van zowel China als de VS, en dat heeft zijn weerslag op de toch al niet zo florissante conditie van de Europese economieën.

Dat er economisch zwaar weer op komst is, mede door het conflict met China, is Trump de afgelopen dagen intern duidelijk gemaakt. Volgens berichten in de Amerikaanse media maakt hij zich daar grote zorgen over, vooral omdat economisch succes de hoeksteen is van zijn campagne voor herverkiezing in 2020.

Naar buiten toe proberen Trump en zijn medewerkers alleen maar vertrouwen en optimisme uit te stralen, maar in vergaderingen in het Witte Huis zijn al maatregelen besproken die de economie moeten stimuleren. Zo nu en dan kon de president het niet laten om daar iets over te vertellen. Zo bevestigde hij dinsdag dat er gedacht wordt aan het tijdelijk verlagen van de sociale premies, al zei hij een dag later alweer dat het niet echt aan de orde is.

Wapenstilstand

Verontrusting over een mogelijke recessie is voor een aantal belangrijke lobby-organisaties uit het bedrijfsleven reden om aan te dringen op een wapenstilstand met China, als een definitief handelsakkoord al niet tot de mogelijkheden behoort. De Amerikaanse Kamer van Koophandel wil “geen verdere verslechtering van de Amerikaans-Chinese betrekkingen. We roepen de regering en China op om terug te komen naar de onderhandelingstafel”.

Dat Trump vrijdag koos voor escalatie zou een spontane actie uit frustratie kunnen zijn. Vrijdag was een dag vol politieke teleurstellingen voor de president. China maakte met een verhoging van de invoerrechten duidelijk dat een Amerikaanse overwinning in het handelsconflict er voorlopig niet in zit. En in eigen land hield centrale-bankpresident Jay Powell een toespraak over de stand van de economie waarin hij waarschuwde tegen de gevolgen van de handelsoorlog, maar niet beloofde om die gevolgen met renteverlagingen te compenseren.

Net na de gong

Aan de andere kant doet het feit dat de presidentiële tweets op zo’n strategisch moment kwamen, net nadat de gong van Wall Street had geklonken, vermoeden dat het geen opwelling was, maar de uitvoering van een duidelijke strategie. En die luidt: China moet en zal wijken. Dat is niet alleen belangrijk voor het economische welzijn van de VS volgens de regering-Trump, maar ook voor het politieke welzijn van Trump zelf.

Over ruim een jaar gaan de Amerikanen immers naar de stembus. Trump kan zich in de maanden daarvoor geen recessie veroorloven, en ook geen nederlaag op handelsgebied. Door de handelsoorlog te laten escaleren, hoopt hij kennelijk China duidelijk te maken dat hij in geen geval zal wijken, en dat er echt concessies uit Peking moeten komen.

In pokertermen heet dat: bluffen. Dat kan een winnende strategie zijn, maar daarbij helpt het als je goede kaarten hebt. Of Trump die heeft, valt te betwijfelen. Terwijl hij vanwege de komende verkiezingen snel resultaat zal moeten boeken, heeft zijn tegenspeler Xi Jinping in het autocratische China meer de vrije hand en dus een langere adem. Terwijl Trump alleen maar kan hopen dat de economische pijn China ooit een keer te veel wordt, heeft Xi Jinping één zekerheid: dat in november volgend jaar de herverkiezing van Donald Trump allerminst zeker is.

Lees ook: 

Europa voelt de pijn van handelsoorlog tussen VS en China

Trump blijft China de duimschroeven aandraaien. Ook Europa kan daarvan de dupe zijn. ‘De Europese vooruitzichten worden slechter en slechter.’

De Amerikaanse economie breekt record en dat maakt beleggers nerveus: waar blijft de recessie?

De Amerikaanse economie groeit al een recordtijd achter elkaar. Investeerders worden er nerveus van. Een schok kan een economie richting een recessie duwen.