Toezichthouders, ik kan er maar moeilijk aan wennen. Eerder zette ik al eens vraagtekens bij beleggers die zich vermommen als researchers. Dat ging over bedrijfjes die een shortpositie nemen in een aandeel, vervolgens via zo veel mogelijk kanalen een compleet paniekrapport de wereld in slingeren om met vaak grote winst de positie snel te sluiten. Deze rapporten zijn vaak kort beschikbaar en presenteren feiten die niet verifieerbaar zijn of gewoon onwaar. Wat mij betreft een duidelijk geval van marktmanipulatie.

Dit idee lijkt te zijn overgenomen van het befaamde Muddy Waters Research, dat ook posities inneemt en zijn rationale hiervoor op de website publiceert. Klein verschil: de rapporten van Muddy Waters bevatten verifieerbare analyses en die van de afgelopen tien jaar staan nog allemaal op de website. Het bedrijf werd beroemd met zijn initiële focus op Chinese beursgenoteerde bedrijven die in Amerika een tweede notering kregen. Oprichter Carson Block kwam erachter dat deze bedrijven in Amerika resultaten presenteerden die volkomen anders waren dan in de Chinese verslagen. De film The China Hustle geeft een mooie inkijk in de aanpak van Block, die de Chinese jaarverslagen naast de Amerikaanse legde en camera’s installeerde voor de deur van de bedrijven in China. Zo was te zien hoe een bedrijf volkomen inactief was, tot er investeerders langskwamen en er een paar uur werd gedaan alsof het uit zijn voegen barstte van bedrijvigheid.

Daarna ging Block zich ook richten op meer ontwikkelde markten. In december 2015 publiceerde Muddy Waters een rapport waarin het bekendmaakte een shortpositie in de Franse supermarktketen Casino te hebben. De volledige rationale was nogal complex, maar het kwam erop neer dat Casino en zijn beursgenoteerde grootaandeelhouder Rallye een structuur hadden gecreëerd waarin onvoorstelbaar veel verborgen schuld zat. Conclusie: de aandelen van Rallye in Casino waren waardeloos. Op de dag van publicatie daalde de koers van Casino met 12 procent en die van Rallye met 19 procent. Drie jaar later is het voorspelde scenario van Muddy Waters uitgekomen en is zowel Casino als Rallye verwikkeld in een complexe herstructurering van de schuldenberg. Well done, Carson, denk ik dan. Maar zo dacht de Franse toezichthouder AMF er niet over. Die deelde de voorlopige uitkomsten van een onderzoek naar marktmanipulatie door Muddy Waters. Het verwijt: Muddy Waters heeft geprobeerd paniek te zaaien met zijn rapport en snel een deel van zijn winsten veiliggesteld. En o ja: het rapport zou één feitelijke onjuistheid bevatten. Als dat de basis is voor een onderzoek naar marktmanipulatie, kunnen alle analisten zich daarop voorbereiden, want de eerste die nog nooit een fout heeft gemaakt moet ik nog tegenkomen. Om de AMF tegemoet te komen heeft Block zijn rationale achter de shortpositie in Solutions 30, die wel gemeld moet worden, niet gepubliceerd. Alleen al de melding leidde tot 25 procent daling van de koers en Block stelde hardop de vraag in welke situatie beleggers nu beter af zijn. Up yours, AMF.

TEUN TEEUWISSE (42) is als eigenaar van TT Equity Research werkzaam als aandelenanalist