Merkel: “Oplossing Ierse backstop is mogelijk”

De Britse premier Boris Johnson is in Berlijn voor zijn eerste buitenlandse bezoek, met de brexit als hoofdpunt op de agenda. Johnson wil het Verenigd Koninkrijk op 31 oktober uit de Europese Unie loodsen, het liefst met een akkoord met Brussel - maar dan moet de ‘backstop’ wel verdwijnen. 

Die backstop maakt deel uit van de brexitdeal die zijn voorganger Theresa May nog heeft onderhandeld. Maar de backstop is de huidige Britse regering een doorn in het oog omdat ze het Verenigd Koninkrijk in een douane-unie met de EU houdt tenzij er een alternatieve oplossing gevonden wordt om nieuwe grenscontroles tussen Ierland en Noord-Ierland te vermijden. Doch daar ligt het kalf gebonden: die alternatieven zijn niet meteen voorhanden.

Omdat Brussel categoriek weigert te heronderhandelen, probeert Johnson het deze week bij Merkel en de Franse president Emmanuel Macron. Zijn eerste tussenstop is Berlijn, morgen is het Elysée aan de beurt. Warm was het welkom vandaag niet. Tegenstanders van de brexit lieten van zich horen bij de aankomst van de kersverse Britse premier.

Bondskanselier Merkel had gisteren al laten verstaan dat het huidige brexitakkoord niet ter discussie staat, en dat de backstop nodig blijft “tot er een praktische regeling is die het Goede Vrijdagakkoord respecteert en de grenzen van de interne markt definieert”. Die boodschap herhaalde ze nu tijdens een persconferentie met Johnson nog eens, al zei ze er wel bij dat de oplossing er wat haar betreft sneller kan komen dan het einde van de overgangsperiode na de brexit, eind 2020, wanneer de backstop in principe zou ingaan. “Je zou die wellicht ook in de komende dertig dagen kunnen vinden. Waarom niet? Dan zijn we een stuk verder", zei Merkel. 

Merkel ziet onder meer heil in de politieke verklaring over de toekomstige relaties met de EU, zei ze, waarmee ze doelde op een erg nauwe band tussen Londen en Brussel. Ze benadrukte wel dat het aan het Johnsons regering is om een oplossing te vinden, en die is niet erg happig op al te verstrengelde relaties met de EU in de toekomst. Duitsland is er in ieder geval “ook op voorbereid dat er een brexit zonder akkoord komt”, zo klonk het.

Johnson herhaalde: “De backstop heeft grote, grote tekortkomingen voor een soeverein, democratisch land als het VK. Die moet gewoon worden geannuleerd.” De premier zag de uitspraken van Merkel als een uitdaging. “U hebt ons een deadline van 30 dagen gegeven, en daar ben ik zeer blij mee”, klonk het. “Het is aan ons om met deze oplossingen op de proppen te komen, en dat is wat we willen doen.”

Eerder tijdens de persconferentie had de Britse premier al gezegd dat hij gelooft in een brexitakkoord tegen 31 oktober. “Wij willen een deal, wij zoeken naar een deal. En ik geloof dat we er een kunnen vinden. Wij kunnen dat”, sprak Johnson. “Wir schaffen das”, vertaalde hij naar het Duits, met een knipoog naar Merkels eigen slogan tijdens de vluchtenlingencrisis een paar jaar geleden.