Trofeeënjacht op zwarte neushoorn in Zuid-Afrika versoepeld: van 5 naar 9 dieren per jaar

In de Zwitserse stad Genève is zaterdag de bijeenkomst van de Convention on International Trade in Endangered Species (CITES) van start gegaan. Onder het CITES-verdrag worden afspraken gemaakt over de internationale handel in bedreigde planten- en diersoorten. Meer dan 35.000 planten en dieren worden er in meer of mindere mate beschermd. Elke drie jaar worden de regels opnieuw onder de loep genomen.

Delegaties van 183 landen buigen zich nog tot en met 28 augustus over allerlei voorstellen. Meestal gaan die voorstellen over extra bescherming, maar voor de zwarte neushoorn zijn de regels net versoepeld. Zuid-Afrika heeft kunnen doordrukken dat de legale trofeeënjacht op neushoorns mag worden opgedreven. In plaats van 5 mogen er nu elk jaar 9 zwarte neushoorns worden geschoten.

"In het verleden werd altijd met een vast quotum gewerkt, een vast aantal dat per jaar kan worden afgeschoten", zegt Miet Van Looy van de federale overheidsdienst Leefmilieu in "De ochtend" op Radio 1. Zij zit mee aan de onderhandelingstafel in Genève. "Nu is afgesproken om dat op een andere manier aan te pakken, meer wetenschappelijk onderbouwd. Er wordt gekeken naar een bepaald percentage. Hoe groot is de totale populatie, hoeveel dieren kan je wetenschappelijk onderbouwd en op een duurzame manier laten afschieten als jachttrofee?"

"Belangrijk om te weten is dat het systeem van jachttrofeeën duidelijk werkt in Zuid-Afrika. We komen daar van een heel slechte situatie in de jaren 30, met maar 110 levende zwarte neushoorns, intussen zijn het er bijna 2.000. En die groep groeit nog steeds. Daaruit blijkt dat de manier waarop Zuid-Afrika de bescherming van die soort aanpakt, goed is."

Voor het schieten van een zwarte neushoorn wil Zuid-Afrika tienduizenden euro's vragen. En dat geld gaat naar natuurbeheer: "Het geld dat opgehaald wordt met de verkoop van jachtvergunningen, vloeit inderdaad terug naar de bescherming van de soort. Er is een groot probleem met de illegale stroperij, en het kost geld om de neushoorns daartegen te beschermen. Je moet mensen inzetten, hekken bouwen... De opbrengst van de vergunningen gaat enerzijds naar de bescherming, maar ook naar werkgelegenheid voor de lokale bevolking."

Er is ook extra bescherming ingebouwd voor de toekomst. Als de neushoornpopulatie door omstandigheden weer zou afnemen tot onder een bepaalde drempel, zal er geen enkele jacht meer worden toegelaten. En dat zal jaarlijks worden geëvalueerd.

Olifant

Begin 20e eeuw leefden in Afrika nog miljoenen olifanten in het wild. In 2015 waren dat er volgens de IUCN net iets meer dan 400.000. Hun bestaan is vooral bedreigd door stroperij. In 1989 werd ivoorhandel wereldwijd verboden, op "oud" ivoor na, dat al van voor 1947 zonder controle circuleert als "antiekuitzondering". De VS en China hebben hun interne ivoormarkt gesloten, de Europese Unie nog niet. Negen landen (Burkina Faso, Ivoorkust, Ethiopië, Gabon, Kenya, Liberia, Niger, Nigeria en Syrië) vragen dat álle interne ivoormarkten gesloten worden. Maar enkele Zuid-Afrikaanse landen eisen net minder strenge regels. Volgens hen is hun olifantenbestand op peil.

Haaien

De commerciële vraag naar haaienvinnen blijft groeien -vooral gedreven door de vraag naar haaienvinnensoep in China- en dat bedreigt steeds meer haaiensoorten in hun voortbestaan. Heel wat delegaties willen daarom extra maatregelen om 18 zwaar beviste haaiensoorten beter te beschermen.

Giraffen

Voor de eerste keer buigen de delegaties zich ook over het lot van de giraf. De laatste decennia zou hun aantal met 40 procent gedaald zijn. Meerdere Afrikaanse landen willen de giraf een hogere graad van bescherming bieden, waardoor de handel beter gecontroleerd en gereguleerd wordt.