Argentinië stemt massaal op de links-populistische oppositie
Argentinië stevent af op een links-populistische regering. Kandidaat Alberto Fernández bleek zondagnacht bij de eerste voorronde bijna 48 procent van de stemmen te hebben gekregen. Dat is 15 procentpunten meer dan de centrum-rechtse president Mauricio Macri.
Het land gaat daarmee in tegen de regionale trend. Vorig jaar zegevierde de uiterst rechtse Jair Bolsonaro in Brazilië, en ook in Paraguay en Colombia wonnen rechtse kandidaten de presidentsverkiezingen.
Het kamp-Macri reageerde zondag aangeslagen. Volgens de krant La Nación huilden enkele ministers binnenskamers op verkiezingsavond. Macri suggereerde dat zijn regering er niet lang meer zit. “Ik zal regeren tot de Argentijnen besluiten dat ik moet vertrekken. Ik hoop dat anderen hetzelfde verantwoordelijkheidsgevoel hebben.”
De voorverkiezingen waren bedoeld om kleine partijtjes het veld te laten ruimen voor de definitieve stembusgang op 27 oktober. Een kandidaat die bij die verkiezingen minimaal 45 procent van de stemmen haalt, of 40 procent en een voorsprong van 10 procentpunten op de nummer twee, is direct winnaar. Er wordt dan ook niet gestemd in een tweede ronde.
Terug in het centrum van de macht
De Argentijnen lijken Macri vooral de slechte staat van de economie in de schoenen te schuiven. In 2018 kromp de economie met 2,5 procent en de werkloosheid is sindsdien gestegen van 7 naar 10 procent. Vorig jaar klopte Macri bij het IMF aan voor een krediet van 50 miljard dollar. In ruil daarvoor moest hij subsidies op eerste levensbehoeften afbouwen. Deze deal viel bij veel Argentijnen in slechte aarde. Zij zien het IMF als de veroorzaker van de diepe economische crisis, waarin het land in 2001 belandde. De subsidiestop maakt het leven voor arme mensen zwaar.
Net als destijds brengt de onvrede een Kirchner in het centrum van de politieke macht. Aan de kandidatuur van Fernández is een vicepresidentschap voor Cristina Kirchner gekoppeld. Zij was al president van 2007 tot 2015. Fernández was tot 2008 haar premier. Van 2003 tot 2007 was hij ook al premier, toen Cristina’s inmiddels overleden echtgenoot Néstor Kirchner het presidentschap bekleedde.
Geen cadeaus meer voor de banken
Kirchner is voorstander van activistisch overheidsoptreden in de economie. Ze subsidieerden levensbehoeften van arme mensen, lieten de centrale bank begrotingstekorten bijpassen en probeerden met hoge exporttarieven op landbouwproducten de voedselprijzen in eigen land omlaag te krijgen.
Macri zette de afgelopen jaren juist in op liberalisering. Hij wilde het ontslagrecht versoepelen en de exporttarieven verlagen. In 2016 trof hij een schikking met Amerikaanse schuldeisers, waardoor Argentinië weer geld kon lenen op de internationale kapitaalmarkt. De economie kreeg Macri er niet mee aan de praat. Wat ook niet hielp, was dat grote handelspartner Brazilië het afgelopen jaren slecht deed.
Macri verdedigde zondag nogmaals zijn economische keuzes. “Het doet me pijn dat zoveel Argentijnen een terugkeer naar het verleden als een alternatief beschouwen.” Fernández benadrukte juist dat hij wil afrekenen met het liberale beleid van Macri, dat volgens hem bestaat uit ‘cadeaus uitdelen aan de banken’.
Lees ook: Argentinië moet opnieuw aan het infuus bij het IMF
Argentinië moet de inflatie van 25 procent onder controle krijgen. Ook het begrotingstekort moet snel naar beneden.
Ex-president Kirchner verstrikt in corruptiezaak
Voormalig staatshoofd Kirchner moet zich voor de rechter verantwoorden voor corruptie en machtsmisbruik.