Onverwachte krimp voor Britse economie

Het gaat om de eerste krimp op kwartaalbasis sinds 2012, zo komt naar voren uit cijfers van de Office of National Statistics (ONS), het Britse statistiekbureau . Dat betekent een forse tegenvaller voor het optimisme over de Britse economie (na brexit) van de pas aangetreden Britse premier Boris Johnson.

Economen hadden de krimp niet zien aankomen. Zij gingen over het algemeen uit van een stabilisering van de Britse economie, maar nu doemen zwarte scenario's op. Het Verenigd Koninkrijk lijdt duidelijk onder de brexitperikelen. Die zorgen voor veel onzekerheid en dat zit de economie in de weg. In het eerste kwartaal was nog sprake van 0,5 procent groei maar volgens economen zou dat vooral zijn veroorzaakt door preventief hamsteren door productiebedrijven, uit vrees voor schaarste aan grondstoffen bij een harde brexit.

Volgens een woordvoerder van het ONS zit de pijn in de dreigende sluiting van autofabrieken, in de dienstensector en in de bouw. De waarde van het Britse pond ging vanochtend omlaag na het bekend worden van de slechte cijfers.

Ondertussen groeit de politieke onzekerheid nu premier Boris Johnson heeft gesuggereerd dat hij hoe dan ook zal aanblijven tot 31 oktober, dus ook als hij een motie van wantrouwen in het Lagerhuis aan zijn broek krijgt. Naar verwachting wil de Labour-oppositie volgende maand met zo'n motie komen. Johnson wil nu een brexit garanderen en pas ná 31 oktober verkiezingen uitschrijven, zo heet het. 

Volgens Britse media is dat kunstje bedacht door de omstreden Dominic Cummings, de speciale adviseur die eerder een grote rol speelde in de verrassende uitslag van het brexitreferendum. De Britse krant The Guardian meldde dat Cummings ook binnen de Conservatieve Partij problemen heeft met zijn strategie en dat hij een ‘terreurbewind’ zou voeren om op 31 oktober hoe dan ook de EU te verlaten.

Verschillende Conservatieve kopstukken hebben Johnson gewaarschuwd voor een ongekende politieke crisis als hij inderdaad - na een motie van wantrouwen - zou weigeren af te treden.  ,,De laatste persoon die heeft geprobeerd wat hier wordt gesuggereerd, is koning Charles I. Dat leidde niet alleen tot de Britse burgeroorlog, maar ook tot het verlies van zijn hoofd. Ik geloof niet dat Johnson zich in een gelijkaardige positie wil plaatsen”, vond Malcolm Rifkind, oud-minister van Margaret Thatcher en John Major. Een Labourkamerlid reageerde met Britse humor op het idee dat Johnson als een soort dictator wil blijven zitten om brexit af te dwingen. ,,Als hij dat doet, sturen wij Jeremy Corbyn in een taxi naar Buckingham Palace om te zeggen dat we het overnemen.”

Volgens sommige Conservatieven zou koningin Elizabeth dan kunnen en zelfs moeten ingrijpen en het parlement moeten ontbinden. Maar de experts zijn erover verdeeld hoe ver de macht van de vorstin in dat geval zou reiken. Ondertussen blijft de impasse tussen Londen en Brussel bestaan. Boris Johnson verwijt de EU dat die niet met hem wil praten. Uit Brussel klinkt het dat de nieuwe Britse premier helemaal niet wil onderhandelen maar een deal wil dicteren die onaanvaardbaar is.  

Het Britse pond heeft vandaag ten opzichte van de dollar de laagste stand sinds januari 2017 bereikt. Een pond werd minder dan 1,2080 dollar waard. Ook ten opzichte van de euro leverde het pond in. De waardedaling zette in toen bekend werd dat de Britse economie in het tweede kwartaal onverwacht was gekrompen. Rond 13.30 uur had de Britse munteenheid 0,5 procent verloren ten opzichte van de dollar. Tegenover de euro speelde het pond een kleine 0,7 procent van zijn waarde kwijt.

Het pond staat sinds de verkiezing van Boris Johnson onder druk. Beleggers houden steeds meer rekening met een no deal-brexit en zijn bang dat zo’n vertrek uit de Europese Unie zonder afspraken de Britse economie geen goed zal doen.