‘Ik mag geen bloed doneren bij Sanquin. De reden? Ik heb seks met mannen’

Afgelopen vrijdag kwam ­bloedbank Sanquin met een ­oproep aan mensen met buitenlandse roots om bloed te doneren. Dit deden zij omdat ze een flink ­tekort heeft aan donoren die specifieke bloedgroepen hebben.

Nu wil het toeval dat ik van gemengde komaf ben. Lang verhaal kort: Nederlands, Joods, ­Portugees, Chinees, Indonesisch en Surinaams. Volgens mij het type mens dat het type bloed heeft waar Sanquin om staat te springen. Toen ik echter ruim tien jaar geleden al een poging deed om bloed te doneren kreeg ik helaas nul op het rekest. De reden? Ik heb seks met andere mannen.

Het gekozen moment voor de oproep van ­Sanquin kon bijna niet ironischer. Een dag na de oproep van Sanquin stond ik namelijk ­tijdens de Canal Parade op de Defensieboot. In uniform dragen wij dan als militairen uit dat wij dienen. Dat wij opkomen voor de ander, bereid zijn om ons leven te geven voor de vrijheid en ­rechten van een ander en dat we daarvoor ­onszelf moeten kunnen zijn. Ook al ‘wijken wij af’ van de norm.

Om maar te illustreren hoe recent het is dat wij ook als militairen mochten meevaren: in de tijd dat ik voor het eerst bloed wilde doneren had ook de Defensieboot veel voeten in de aarde. CDA-staatssecretaris Jack de Vries verbood ons toen het uniform te dragen tijdens de Canal Parade.

Strenge voorwaarden

Nu zijn we gelukkig zo ver dat in de voorgaande jaren de minister en de secretaris-generaal zelf meevoeren. Ik kan niet wachten om de eerste staatssecretaris te mogen verwelkomen in de geschiedenis van de Defensieboot (het ministerie heeft zeven jaar geen staatssecretaris gehad).

Al zijn we er nog lang niet, Defensie heeft meer vooruitgang geboekt op het gebied van gelijke behandeling dan Sanquin. Nog steeds mag ik geen bloed doneren.

Want wat blijkt? Dit jaar kwam het ogenschijnlijk goede nieuws dat homo’s en biseksuelen bloed mogen geven, maar alleen onder strenge voorwaarden. Zo mag je alleen doneren als je minstens vier maanden geen seks hebt gehad. Het argument is dat homomannen een groter risico ­hebben op besmetting met hiv.

Vier maanden… In de praktijk betekent dit dat ik als gezonde jongeman wel homo of bi mag zijn, maar niet ­homo of bi mag doen als ik bloed wil geven.

Hoe zit dat met de heteromannen die er een promiscue levensstijl op ­nahouden? Zijn zij niet evenzo een groep met een verhoogd risico op besmetting?

In mijn bloed

Volgens mij zijn heteromannen met wisselende contacten een groter risico dan de risicobewuste man die seks heeft met andere mannen. Een zeer groot deel van de mannen die seks hebben met andere mannen laat zich namelijk (minstens) eens in het halfjaar testen dankzij initiatieven van de GGD zoals het Homocohort, een wetenschappelijk onderzoeksprogramma waarbij je twee tot vier keer per jaar getest wordt op soa’s.

Zouden die losbandige heteromannen minstens zo bewust omgaan met hun seksuele gezondheid als de doorgaans zeer goed voorgelichte homo- of biman? Ik betwijfel het. Tóch mag de heteroman wel bloed doneren en mensen zoals ik niet.

Het frustreert. Zeker als je weet dat je waarschijnlijk bloed hebt waarmee je mensenlevens kan redden, maar dat niet mág geven. Ironisch genoeg zit het helpen van de medemens letterlijk én figuurlijk in mijn bloed, maar ik mag het niet. Tijd dus dat we hier weer een open debat over voeren. Want waarom zou ik langere tijd geen (veilige) seks mogen hebben als ik mijn bloed wil doneren en een heteroseksuele man die een losbandige levensstijl heeft wel?