Lhbt-activiste die op hitlist stond vermoord in Sint-Petersburg

Volgens haar vrienden was ze meerdere keren met de dood bedreigd en haar naam stond onlangs nog op een hitlist van een extremistische anti-lhbt-groep. Afgelopen zondag werd het lichaam van de 41-jarige activiste Jelena Grigorjeva in de buurt van haar huis in Sint-Petersburg teruggevonden.

Volgens Russische media is de vrouw acht keer met een mes gestoken en gewurgd. De politie heeft een verdachte aangehouden van wie het nog niet duidelijk is of hij de dader is. Ook is nog niets gezegd over een mogelijk motief. Het moet dus nog blijken of ze vanwege haar activisme is gedood.

Dinar Idrisov, lhbt-activist (lhbt staat voor lesbische vrouwen, homoseksuele mannen, biseksuelen en transgenders), die ook politiek actief is in Sint-Petersburg, spreekt in een reactie op Facebook van een „brute moord” en zegt dat Grigorjeva de politie meerdere keren had gewaarschuwd dat ze telefonisch werd bedreigd, zonder dat de autoriteiten daar iets mee deden. Ook zou de activiste een vriendin hebben gevraagd om voor haar kat te zorgen voor het geval dat ze vermoord zou worden.

‘Homoseksuele propaganda’

Volgens mensenrechtenactivisten is het geweld tegen de lhbt-gemeenschap in Rusland de afgelopen jaren toegenomen. In 2013 werd een controversiële wet aangenomen die de „homoseksuele propaganda” voor minderjarigen verbiedt.

De extremistische anti-lhbt-club Pila - vernoemd naar de Amerikaanse horrorfilm Saw – schreef onlangs op haar website dat vanaf 1 juli een ‘nieuw seizoen’ van geweld zou beginnen. Daarbij werden negentien activisten genoemd, onder wie Grigorjeva. De groep noemt zichzelf een ‘landelijke beweging tegen lhbt’ en roept Russen op om „te jagen” op seksuele minderheden.

Ook de onafhankelijke redacties van de krant Novaja Gazeta en Radio Svoboda stonden op de lijst van Pila. „We hebben zeer gevaarlijke en wrede cadeautjes voorbereid”, stond op de site, die vorige week offline is gehaald door de Russische internetwaakhond.

Het bureau van een actiegroep die opkomt voor lhbt-rechten in de stad Jekaterinenburg zei eerder deze maand ook een dreigbrief te hebben ontvangen die ondertekend was door Pila. Eerder publiceerde de groep een advertentie waarin ze mensen geld aanboden als ze homoseksuelen zouden kidnappen of in elkaar slaan. Het is niet duidelijk wie er precies achter Pila zit.

Protestbord

Uit een peiling van het onafhankelijke onderzoeksbureau Levada-Centrum in mei blijkt dat steun in Rusland voor de lhbt-gemeenschap de afgelopen jaren juist is toegenomen: bijna de helft van respondenten was het ermee eens dat homoseksuelen „dezelfde rechten als andere burgers verdienen”.

Op foto’s is te zien dat Grigorjeva de afgelopen maanden regelmatig meedeed aan demonstraties, vaak met een protestbord in de hand. ‘In Rusland leven meer dan vijf miljoen homoseksuelen. Vanwege onwetendheid en haat van de samenleving leiden ze een gesloten leven’, is op een zo’n bord te lezen. Ook voerde Grigorjeva actie tegen de Russische annexatie van de Krim.

„Of de aanvallen, bedreigingen en nu moord ook daadwerkelijk in verband staan met haar politieke opvattingen, is absoluut niet belangrijk”, concludeert lhbt-activist Idrisov. „De Russische staat had haar recht om te leven moeten waarborgen.”