Direct naar artikelinhoud

Partijen staan open voor grote anonieme giften

Veel politieke partijen staan open voor hogere anonieme giften van geldschieters dan wettelijk is toegestaan. Om dat mogelijk te maken geven ze de tip om de donaties op te splitsen of via een stichting te laten lopen. Formeel is dat waarschijnlijk toegestaan, maar het gaat wel in tegen de geest van de huidige regelgeving.

Een ledenvergadering van 50Plus. Rechts Geert Dales.Beeld Freek van den Bergh

Dat blijkt uit een onderzoek van De Telegraaf waarbij een journalist van de krant zich voordeed als anonieme donateur.

Naar aanleiding van het onderzoek heeft 50Plus de samenwerking met de manager van het partijbureau opgezegd vanwege ‘een ernstige vertrouwensbreuk’. Dat heeft voorzitter Geert Dales via een schriftelijke verklaring laten weten. De manager had zich bereid getoond om een gift van 15.000 euro cash aan te nemen. De bedoeling was om het bedrag in te boeken als vijftien donaties van duizend euro, zodat de geldschieter anoniem kon blijven.

50Plus-voorzitter Dales was niet op de hoogte van de acties van de manager. Volgens hem was de actie in de praktijk ook meteen teruggedraaid, omdat het bestuur zoiets ‘volstrekt ontoelaatbaar’ acht.

Twitter bericht wordt geladen...

In de huidige regelgeving moeten donaties boven de 4500 euro per jaar altijd openbaar zijn. Op die manier moet voorkomen worden dat grote geldschieters anoniem invloed kunnen kopen bij partijen.

Toch blijken veel partijen open te staan voor constructies waarmee de wettelijke voorschriften worden omzeild. Zeven partijen raden aan om de gift te spreiden over meerdere jaren, zodat de donateur anoniem kan blijven. VVD, D66, ChristenUnie, Denk adviseren om de gift eerst te spreiden over familieleden, die dan afzonderlijk van elkaar bedragen onder de 4500 kunnen overboeken naar de partij.

Het CDA adviseerde om de gift eerst naar een stichting over te maken. Via die stichting zou het geld dan weer doorgeleiden kunnen worden naar de partij.

Drie partijen probeerden geen sluiproutes te bedenken voor de anonieme gift van 15.000 euro: SP, Partij voor de Dieren en Forum voor Democratie. In plaats daarvan gaven ze uitleg over de huidige regelgeving.

De PVV reageerde nooit op de mails met het aanbod om 15.000 euro over te maken naar de partijkas.

De adviezen die de meeste partijen gaven zijn formeel waarschijnlijk toegestaan, maar gaan wel in tegen ‘de geest van de wet’. In de Tweede Kamer pleitten partijen er juist voor grote anonieme giften tegen te gaan. In De Telegraaf beloven alle betrokken partijen nu beterschap. Medewerkers op het partijbureau zullen beter geïnstrueerd worden.