Ziekenhuizen gaan boerkaverbod niet handhaven

Vanaf 1 augustus is het verboden om gezichtsbedekkende kleding te dragen in overheidsgebouwen, zorginstellingen, het onderwijs en het openbaar vervoer. Wie op deze locaties toch dat soort kleding draagt, kán door een medewerker worden verzocht om de gezichtsbedekking af te doen of anders de plek te verlaten.

Precies in dat woordje ‘kan’ zit de crux. Volgens het Albert Schweitzer ziekenhuis, met locaties in Dordrecht, Zwijndrecht en Sliedrecht, geeft de wettekst instellingen de mogelijkheid om zelf af te wijken van het verbod en toch toe te staan dat gezichtsbedekkende kleding wordt gedragen.

De raad van bestuur van het ziekenhuis heeft besloten het boerkaverbod voorlopig niet te zullen handhaven. Dat wil zeggen dat gezichtsbedekkende kleding in de min of meer openbare delen van het ziekenhuis wordt gedoogd. Concreet betekent dit dat beveiligers de personen in kwestie daar niet op zullen aanspreken en ook bellen ze de politie niet.

Een patiënt met een boerka of nikab zal pas in de beslotenheid van een behandelkamer verzocht worden de gezichtsbedekkende kleding af te doen, zodat haar identiteit kan worden vastgesteld en medisch onderzoek kan worden verricht. Bij weigering kan de behandelaar besluiten het onderzoek of de behandeling niet uit te voeren. Voor levensbedreigende situaties wordt een uitzondering gemaakt.

,,Het is geen politiek besluit’’, benadrukt woordvoerder Frank van den Elsen. ,,Wij vinden het recht op toegankelijke zorg het zwaarst wegen van alles. En wij vrezen dat vrouwen die hun sluier af moeten doen, het ziekenhuis zullen mijden.’’

Wie met gezichtsbedekkende kleding een ziekenhuis betreedt, riskeert een boete van 150 euro. Het Erasmus MC en het Maasstad Ziekenhuis bellen de politie niet als iemand weigert de kleding uit te doen. ,,Dat doen we alleen als iemand zich misdraagt’’, stellen de Rotterdamse ziekenhuizen.

Bij het Meander Medisch Centrum in Amersfoort zien ze zelden mensen met gezichtsbedekkende kleding. ,,Als toch iemand zich meldt in een boerka, dan wordt die persoon toegelaten tot het ziekenhuis en niet bij de balie weggestuurd. De identificatie en verificatie waartoe wij verplicht zijn, wordt dan door de behandelend arts achter gesloten deuren gedaan. We streven ernaar dat deze arts altijd een vrouw is.”

Een ziekenhuis kan van de wetgeving afwijken, zegt ook de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ). ,,Maar het heeft niet onze voorkeur, omwille van de helderheid.’’

De koepelorganisatie van academische ziekenhuizen, de NFU, stelt dat handhaving een zaak is van politie en justitie.

Artsenfederatie KNMG sprak zich al in 2015 uit tegen het boerkaverbod en wijst zorginstellingen erop dat deze wet ‘niet verplicht tot het informeren van de politie wanneer iemand met gezichtsbedekkende kleding de zorginstelling binnenkomt’.

Een woordvoerder van minister Ollongren bevestigt dat ‘de overheid inderdaad niet over deze gebouwen gaat’. ,,Maar we hebben afspraken gemaakt met de sectoren hoe dit verbod moet gaan werken en verwachten dat zij gaan doen wat zij moeten doen. Daarbij is het aan medewerkers om zelf een inschatting te maken. Als er bijvoorbeeld een vrouw met nikab met een zwaargewond kind het ziekenhuis binnenkomt, dan is dat niet het moment voor een discussie.’’

(mmv Adrianne de Koning en Esther de Kloe)