Direct naar artikelinhoud
EconomieSchuldenaanpak

Gemeente Utrecht gaat huishoudboekjes van arme gezinnen beheren

Dagelijkse boodschappen. Het beeld bestaat dat het huishoudboekje van de staat net zoals dat van de burger, op orde moet zijn.Beeld ANP

De gemeente Utrecht wil de administratie van huishoudens met lage inkomens overnemen. Dat moet schulden voorkomen.

Geen omkijken meer naar de vaste lasten, maar alle betalingen uit handen geven. Voor inwoners van Utrecht is het mogelijk, nu de gemeente de financiën van de huishoudens in de stad zelf wil gaan beheren.

De gemeente begint hiermee omdat het voor sommigen moeilijk is de eindjes aan elkaar te knopen. En dan worden de lasten zoals de huur, de zorgverzekering en de energierekening vaak op verschillende dagen geïncasseerd, en komen ook inkomens als salaris, uitkering en toeslagen verspreid over de maand binnen. Dat zorgt bij veel gezinnen voor geldstress en een gebrek aan overzicht, zegt Utrechtse wethouder Linda Voortman (GroenLinks).

Verkeerde keuzes

Die stress kan volgens haar uitmonden in verkeerde keuzes, waardoor schulden ontstaan. “In Utrecht zijn ongeveer 21.000 huishoudens met lage inkomens. Zij ontvangen inkomsten uit soms wel tien verschillende potjes en hebben vaak geen goed beeld van wanneer de bij- en afschrijvingen gebeuren. Dan kan het geld verkeerd worden besteed.”

Met het zogeheten huishoudboekje wil de gemeente de financiële dilemma’s van gezinnen uit handen nemen en schuldproblematiek preventief oplossen. De gemeente ontvangt de inkomens, betaalt alle vaste lasten en keert het restant als leefgeld uit. De deelnemende gezinnen krijgen elk 1500 euro overloopgeld, dat de gemeente gebruikt om rekeningen van voor te schieten als het inkomen nog niet is gestort. Dat wordt later weer verrekend.

Uniek in Nederland

Voorwaarde om deel te nemen is dat er maandelijks meer binnenkomt dan de vaste lasten bij elkaar. De proef, die vorig jaar begon met vijf huishoudens, wordt per september uitgebreid naar driehonderd. Utrechters kunnen zich nog aanmelden. De gemeente focust de proef op lage inkomens, maar het is de bedoeling dat het gemeentelijke budgetbeheer, uniek in Nederland, op termijn mogelijk is voor alle inwoners.

Nadja Jungmann, lector schulden en incasso aan de Hogeschool Utrecht, zegt dat andere gemeenten al interesse tonen om het systeem over te nemen. Ze juicht het initiatief toe. “Gezinnen met lage inkomens krijgen vaak ook te maken met bijvoorbeeld werkloosheid, ggz en opvoedingsproblemen. Dat leidt soms tot chronische stress die ten koste gaat van het vermogen om keuzes te maken, zoals wanneer je de rekeningen betaalt. Die zorgen worden nu uit handen genomen.”

App

Naast Utrecht onderzoeken overigens ook andere gemeenten andere manieren van preventieve schuldhulpverlening. Zo probeert Den Haag de maandelijkse kosten van inwoners te verlagen en is er op andere plekken de Buddy-app, die waarschuwt als je te veel geld uitgeeft. 

Lees ook:

Tienduizenden huishoudens zitten diep in de schulden, maar krijgen geen hulp

Zo’n 240.000 huishoudens krijgen volgens het Nibud geen schuldhulp, terwijl ze met flinke schulden kampen.

De nieuwe wet voor mensen met schulden is uitgesteld - en dat baart schuldenexperts zorgen

De nieuwe wet die ervoor moet zorgen dat mensen met schulden niet onder het bestaansminimum duiken, is uitgesteld. Dat baart schuldenexperts zorgen.