Spreid voor- en nadelen van Schiphol over heel het land

Natuurlijk mag de „geclausuleerde groei van Schiphol een doorbraak heten”, zoals NRC in zijn Commentaar schreef (10/7) over het kabinetsbesluit het aantal vluchten op die luchthaven de komende jaren geconditioneerd flink uit te breiden.

Het lijkt misschien wel een doorbraak, maar toch prevaleert weer de economische groei van de luchthaven boven het klimaatvraagstuk, met als gevolg de aanhoudende overlast voor de vele bewoners rond Schiphol – wat die ook in deze krant hebben betoogd (Overheid, u bent er voor de burger, niet voor de luchtvaart, 15/7).

Ik vind het nog steeds verbazingwekkend dat ook nu weer de groei van Schiphol geïsoleerd en primair regionaal bekeken wordt. Ook de nieuwe president-directeur van Schiphol, Dick Benschop, heeft het alleen over het moederbedrijf Schiphol en ‘vergeet’ naar mijn mening dat een belangrijk gedeelte van de overlastproblematiek op Schiphol opgelost kan worden door een grotere betrokkenheid van Schiphol bij zijn dochterbedrijven Rotterdam The Hague Airport en Lelystad Airport, en ook bij Eindhoven Airport (vanwege het meerderheidsbelang dat Schiphol daarin heeft).

Als de toekomstdiscussie van de vliegvelden, zowel vanuit de klimaatdoelstellingen als vanuit de gewenste groei, gevoerd zou worden door Schiphol met de dochterbedrijven samen, zou een nationaal veel evenwichtiger debat ontstaan. Het lijkt mij trouwens voor de hand te liggen dat het Rijk niet minder aan zet is in deze discussie.

Economische kansen én milieueffecten spreiden

Wat kan Schiphol niet meer aan? Wat kunnen de regionale luchthavens aan luchtvaartcapaciteit overnemen? Hoe kunnen we de groei en de daarmee gepaard gaande (on)mogelijkheden regionaal verdelen? En… willen en kunnen we de solidariteit opbrengen dat we de groei, de economische kansen, maar ook de milieueffecten van de verschillende vliegvelden spreiden over ons hele land?

De president-directeur van Schiphol zou in die discussie voorop moeten lopen door zich helder uit te spreken over zijn inzet voor een nationale aanpak van de groei in de luchtvaartsector, waarin Schiphol, Eindhoven, Rotterdam en Lelystad onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn.

Lees ook Schiphol mag groeien, maar hoe?

Het Rijk, in casu de verantwoordelijke minister (van Infrastructuur en Waterstaat, Cora van Nieuwenhuizen, VVD), zou deze discussie geweldig kunnen bevorderen door met haar collega-bestuurders in de ‘luchtvaartprovincies en -steden’ achter deze nationale gezamenlijke aanpak te gaan staan en deze desnoods af te dwingen. Natuurlijk is daarbij daadkracht een eerste vereiste, en niet minder ook het tegengaan van nationale en regionale competentiedrift; solidariteit tussen overheden en het verminderen van Not In My Backyard-gedrag is meer dan wenselijk.

Beheerste groei van de vier luchthavens, in gezamenlijke regie en besluitvorming, gekoppeld aan het ‘verbeteren van veiligheid, leefbaarheid en klimaat’ in alle regio’s, zou het imponerende resultaat kunnen zijn.