WW’ers krijgen minder vaak levenslange uitkering bij ziekte

Langdurig uitgeschakeld door ziekte? Voor de één is het makkelijker een gepaste uitkering te krijgen dan voor de ander. Die uitkering voor arbeidsongeschiktheid kan tijdelijk zijn of helemaal tot aan het pensioen lopen. Nu blijkt dat die tweede, blijvende variant minder toegankelijk is voor mensen die ziek werden terwijl ze in de WW zaten. 

Dat komt doordat er minder partijen last van hebben als de ziek geworden WW’ers een tijdelijke uitkering krijgen. Er zijn momenteel ruim 55.000 WW’ers met de tijdelijke variant. De langdurige uitkering is hoger en ontslaat de uitkeringsgerechtigde bovendien van de sollicitatieplicht. “Het is natuurlijk maatschappelijk ongewenst dat de WW’ers minder vaak de uitkering krijgen waarop ze recht hebben”, zegt arbeidsrechtadvocaat Astrid Lof . 

Zicht op herstel

In totaal hebben meer dan 300.000 Nederlanders een uitkering omdat ze niet kunnen werken, die dus tijdelijk of blijvend kan zijn. De tijdelijke is voor wie nog beter kan worden, voor wie er zicht is op herstel. Mensen die deze uitkering ontvangen moeten zo snel mogelijk weer aan het werk, is het idee.

Is er geen enkele hoop op wat voor behandeling dan ook, dan is er de blijvende versie, de zogeheten IVA. Daarin hoeft de arbeidsongeschikte niet meer te solliciteren en de uitkering is wat hoger. Het is dus deze variant waar de WW’er minder vaak binnenkomt.

Dat zit hem in de bekostiging, die voor de twee soorten uitkeringen verschillend tot stand komt. De levenslange is collectief geregeld, iedereen in Nederland draagt daar aan bij. Maar voor de tijdelijke uitkering moet de (voormalige) werkgever extra in de buidel tasten.

Dat is bedacht als prikkel voor de baas om zijn arbeidsongeschikte werknemer weer terug aan het werk te helpen. Hoe eerder die uit de tijdelijke regeling is, hoe fijner voor de werkgever en zijn portemonnee.

Herbeoordelingen

Maar ook als de zieke werknemer door kan stromen naar de levenslange uitkering, hoeft zijn werkgever niet meer bij te dragen. Vandaar dat werkgevers en hun verzekeraars om herbeoordelingen vragen bij uitkeringsinstantie UWV. Hebben ze reden om te denken dat er door voortschrijdend inzicht geen behandeling meer mogelijk is, dan zou diegene na de herbeoordeling kunnen doorstromen naar de IVA. En stopt het meebetalen aan de tijdelijke uitkering.

Maar zieke WW’ers hébben geen baas die er belang bij heeft dat ze ofwel beter worden, ofwel in een ander soort uitkering belanden. Zelf mogen de arbeidsongeschikten ook een herbeoordeling aanvragen bij het UWV, maar niet iedereen weet dat.

Tijdelijke krachten

Voor 2013 zaten zieke tijdelijke krachten in precies hetzelfde schuitje. Voor hen hoefde de werkgever toen ook niet bij te dragen aan de tijdelijke uitkering. Zij stroomden daarom toen 26 procent minder snel door naar de IVA, bleek uit een recent onderzoek in vakblad ESB. 

Na een wetswijziging in 2013 is de werkgever wél verantwoordelijk voor een deel van de uitkering van hun tijdelijke personeel. Voor WW’ers zijn er geen uitstroomcijfers. Wel is duidelijk dat er voor deze groep géén wetswijziging is geweest, waardoor hun situatie nog altijd te vergelijken is met die van de tijdelijke krachten van voor 2013.

Het onderliggende probleem is dat het UWV moet werken met een beperkt aantal verzekeringsartsen, zegt kennisadviseur van de instantie Carla van Deursen. “Arbeidsongeschikten waarvoor iemand een herbeoordeling aanvraagt, krijgen daardoor voorrang. Het liefst zou je zien dat iedereen vaker een herbeoordeling krijgt. Maar dat is gewoon niet mogelijk met de huidige bezetting.”

Advocaat Lof heeft hoop dat de aanstaande Wet Arbeidsmarkt in Balans wat verlichting brengt. Daarmee wil het kabinet het aantal mensen in de werkloosheidswet terug te dringen. “Dan zou dus ook het aantal WW’ers dat arbeidsongeschikt raakt dalen, waardoor het probleem iets kleiner wordt.”

Lees ook:

UWV is gul met hulp aan beperkten en dat kan prijzig uitpakken

Het UWV concludeert te vaak dat mensen met een arbeidsbeperking niet zonder ondersteuning aan het werk kunnen. 

Het blijft lang wachten op de UWV-keuringsarts

Het UWV kampt met te weinig artsen. Het kabinet trekt de knip, maar dan nog is het probleem niet weg.