Direct naar artikelinhoud

Turkije hangen Europese sancties boven het hoofd

Helikopters boven het Turkse schip dat boringen uitvoert.Beeld AP

Turkije boort illegaal naar gas en olie, zeggen Cyprus en Brussel. Vandaag beslist Europa over sancties tegen Turkije.  

Ankara wel of niet straffen? Als het om Navo-lid Turkije gaat, is het voor Europese ministers extra spitsroeden lopen. En al helemaal als het gevoelige dossier van EU-lid Cyprus op tafel ligt. Toch zullen de ministers vandaag een beslissing moeten nemen over sancties tegen Turkije, vanwege boringen die het bij de kust van Cyprus uitvoert.

Afgelopen mei begon het Turkse schip Fatih met de olie- en gasboringen ten westen van Cyprus. Een week geleden zette een tweede Turks schip, de Yavuz, koers naar de oostkant van het eiland. Ook dat schip zal boringen uitvoeren, kondigde het Turkse ministerie van buitenlandse zaken aan. Ankara claimt dat ook de republiek Noord-Cyprus – die alleen door Turkije wordt erkend –recht heeft op een deel van de gas- en olievoorraden.

Strafmaatregelen

Volgens Nicosia zijn de boringen illegaal, omdat ze plaatsvinden in de exclusieve economische zone van Cyprus. En het krijgt daarbij steun vanuit Brussel. De EU heeft al een ontwerp klaarliggen voor strafmaatregelen waarop persbureau Reuters de hand heeft weten te leggen. Daarin zou onder andere staan dat onderhandelingen over luchttransport en andere besprekingen op hoog niveau met Turkije zullen worden opgeschort.

Strafmaatregelen
Beeld Louman & Friso

“Een historische fout die een gebrek aan visie laat zien”, reageerde de woordvoerder van regeringspartij AK Omer Celik op de uitgelekte verklaring. De laatste ontwikkelingen tonen volgens Ankara aan dat Brussel geen neutrale onderhandelaar kan zijn. En dat Griekenland zich als het ‘verwende kind van Europa’ gedraagt.

Balanceren tussen belangen

Athene heeft laten weten dat de sancties, zoals die nu rondzingen, juist niet ver genoeg gaan. Zoals altijd als het over Cyprus gaat dat al 45 jaar geleden is verdeeld in een Grieks-Cypriotisch en Turks-Cypriotisch deel, staan Ankara en Athene als kemphanen tegenover elkaar.

De Europese ministers moeten balanceren tussen verschillende belangen. Zij moeten hun solidariteit betuigen aan Cyprus dat lid is van de Europese Unie. Maar ook Turkije, dat weliswaar geen deel is van de Europese club, is een belangrijke partner voor Europa. Het land is aangesloten bij de Navo en van belang in de strijd tegen terrorisme. Verder wil Brussel dat Turkije migranten en vluchtelingen die willen doorreizen naar Europa tegenhoudt. Daartoe sloten zij in 2016 de zogeheten EU-Turkije deal. Ook zijn sommige lidstaten van hun energie-toevoer afhankelijk van Turkije.

Ook de Verenigde Staten tonen zich bezorgd over de confrontatie over de boringen. Washington heeft alle partijen opgeroepen niets te doen waardoor spanningen in de regio verder kunnen oplopen.

Lees ook: De VN stoppen met overleg over de hereniging van Cyprus. De gesprekken over hereniging van Cyprus zijn geklapt. Een plan B ligt vooralsnog niet klaar.