Direct naar artikelinhoud
NieuwsBuitenland

Duitsland vraagt zich af: is de trillende Merkel nog wel fit genoeg voor haar baan?

Bondskanselier Angela Merkel samen met de Bosnische premier Denis Zvizdic tijdens een bezoek aan Sarajevo.Beeld AP

Ze leek altijd van beton, Angela Merkel. Meer dan dertien jaar bleef de Duitse bondskanselier recht overeind, ook al waren haar nachten superkort en haar dagen ultralang. Maar de afgelopen weken is ze opeens gaan trillen.

Zelf suggereert bondskanselier Angela Merkel dat het iets psychisch is, de tremors, al blijft het hoe en waarom een beetje vaag. “Ik moet ermee leven”, zei ze deze week in een persconferentie, “het is duidelijk nog niet voorbij.” Wat ze nu heeft, kenschetst ze zelf als de ‘verwerkingsfase’ van haar eerste trilaanval een maand geleden, die ze toen weet aan dehydratatie. Dat het niet ernstig is en dat het net zo plotseling weer zal verdwijnen als dat het gekomen is, daarvan is ze overtuigd.

De vraag is of die verklaring afdoende is. In Duitsland begint de vraag op te borrelen of de bijna 65-jarige Merkel eigenlijk nog wel fit genoeg is voor haar baan, nu ze al drie keer in het volle zicht van de camera schudde over haar hele lichaam. De laatste keer was afgelopen woensdag, toen ze bij een ceremonie naast de Finse minister-president Anti Rinne stond te luisteren naar het volkslied.

Gezondheid van regeringschef geen privézaak

Het is vooral het volkslied dat de aanvallen lijkt uit te lokken. Half juni had Merkel het luisteren naar het volkslied met de Oekraïense president ook al hevig schuddend doorgebracht en negen dagen later gebeurde het weer, bij de installatie van de nieuwe Duitse minister van justitie, Christine Lambrecht. Duitse kranten citeren al artsen die suggereren dat het mogelijk iets anders is dan ze zelf zegt.

“Merkel moet openheid van zaken geven over haar gezondheid”, zei daarom Hans-Georg Maaßen, voormalig directeur van de inlichtingen- en veiligheidsdienst in Duitsland. “De gezondheid van een regeringschef is geen privézaak. De mensen hebben er recht op om te weten of ze eigenlijk nog in staat is om haar beroep uit te oefenen.”

Maar dat het volk alles weet van de gezondheid van de kanselier is niet heel gebruikelijk in Duitsland. Merkel heeft alleen verklaard dat ze er ‘ook als mens’ een groot belang bij heeft dat haar gezondheid goed is. Dat is precies zoals het altijd is gegaan. De voormalige bondskanselier Helmut Schmidt vertelde pas jaren na zijn regeerperiode dat hij tijdens zijn kanselierschap bijna honderd keer was flauwgevallen.

Nog geen zomervakantie

Wat er ook met Merkel is, ze laat zich er niet bepaald door weerhouden. Ze ging gewoon naar de G20 in Japan en liet zich ook in Straatsburg, bij de onderhandelingen over de nieuwe voorzitter van de Europese commissie, niet onbetuigd. Bij die gelegenheden leek ze normaal te functioneren. Het is tot nog toe alleen tijdens volksliedceremonies gebeurd dat ze plots aan het bibberen sloeg.

Zo’n ceremonie is in het leven van Merkel bepaald niet zeldzaam. Pas nu valt op hoe vaak ze eigenlijk staand naar dat volkslied dient te luisteren. Afgelopen donderdag week ze af van het protocol en deed ze het met de nieuwe Deense premier Mette Frederiksen, zittend. Toen bleef het schudden uit.

Aanstaande zondag volgt een nieuwe beproeving, als ze in Parijs de nationale feestdag van 14 juli bijwoont. Er zal geen lijfarts aan haar zijde zijn – die functie kent de Duitse regering niet. Angela Merkel heeft gewoon een huisarts zoals alle andere mensen. Ook daarna is het nog geen zomervakantie voor Merkel. Er staat nog een regeringsberaad in haar agenda op 17 juli, de dag waarop ze 65 wordt.

Lees ook:

‘Wir schaffen das’, zei Merkel, maar wat moeten de Duitsers straks, als ze geen kanselier meer is?

Een hele generatie Europeanen groeide op met Angela Merkel. Nu de Duitse bondskanselier na vijftien jaar op weg is naar de uitgang, groeien ook de zorgen over een leven zonder haar. Deze angst inspireerde al twee theaterproducties.

Hoe Duitsland langzaam maar zeker Merkel-moe werd

De toespraak, waarin Angela Merkel eind vorig jaar haar gefaseerde terugtreden bekendmaakte, werd in Duitsland  historisch genoemd. De Duitse pers sprak waardering voor haar uit, al zijn velen ook Merkel-moe.