Verrassende uitkomst?
Burchell: "Ja, dit hadden we niet verwacht. Onderzoek heeft al eerder aangetoond dat werkloosheid een nadelige invloed heeft op je geestelijke gezondheid: je hebt alle tijd, maar weet die niet te structureren. Het hebben van betaald werk verbetert de mentale gesteldheid van een persoon meteen: het zorgt voor structuur in de dag, voor sociale status, gevoel van identiteit, het gevoel dat je goed bezig bent en ergens bijhoort, voor sociale interactie."
Workaholics ondervinden op lange termijn toch nadelige effecten
"Maar niemand had ooit de vraag gesteld: hoeveel tijd moet je dan aan dat werk besteden om die effecten te bereiken? Dat hebben wij nu gedaan in een grootschalig onderzoek onder 71.000 mensen die we twee jaar lang volgden."
En het antwoord is: acht uur per week.
"Ja, niet meer en niet minder. Zelf dacht ik aan drie dagen. Natuurlijk zijn er mensen die plezier halen uit veel werken, de workaholics, of mensen die na hun 65e nog net zo hard blijven werken omdat ze het zo leuk vinden."
"Toch zie je dat dit op de lange termijn de geestelijke gezondheid schaadt. Deze mensen krijgen een burn-out, raken vermoeid, en hebben weinig tijd voor hun partner, hun kinderen en vrienden, wat ze op den duur ongelukkiger maakt dan mensen die meer vrije tijd hebben. "
Hoe zit het met verveling?
"Mensen verlangen naar vrije tijd. Onder de ondervraagden zaten mensen die minder zijn gaan werken en zich na een tijdje niet meer konden voorstellen dat ze ooit tijd hadden om vijf dagen te werken."
"Als de aspecten van sociale status en schuldgevoel over weinig werken wegvallen, zie je dat mensen zich goed kunnen vermaken en daar dan vervolgens hun identiteit aan ontlenen. Aan hun creativiteit, hun muziek, het vrijwilligerswerk dat ze zijn gaan doen, aan tuinieren, aan de relaties die ze opbouwen en onderhouden."
Ik geloof in mijn onderzoek, en ga zelf ook minder werken, en mijn droom najagen: veldwerk in Nederland
"Het idee dat iedereen hard moet werken om zo een plek in de maatschappij te verdienen leeft niet zo breed als je zou denken. Veel mensen gaven aan hun werk als een last te zien dat hen ervan weerhoudt de dingen te doen die zij graag willen doen."
"We hebben mensen gesproken die een zogenaamde shock hebben meegemaakt, de dood van een kind of ouders bijvoorbeeld, en toen minder zijn gaan werken om zich te richten op wat echt belangrijk is. Vaak is dat niet je betaalde baan."
Is het belangrijk dat het werk betaald is?
"Ja, de effecten van werk op je geestelijke gezondheid zijn niet meetbaar als het gaat om huishoudelijk werk of zorg voor kinderen. Zelfs de zzp'er die thuis of in koffietentjes werkt, bereikt de gunstige effecten van betaald werk."
Eén dag werken lijkt me een luxepositie die voor weinig mensen is weggelegd.
"Inkomensongelijkheid blijft voorlopig nog wel bestaan in Europa. Voor mensen met geld of een goedverdienende partner is een achturige werkweek natuurlijk makkelijker te realiseren. Toch denk ik dat we deze kant op moeten, als we kijken naar hoe de arbeidsmarkt zich ontwikkelt."
Nederland loopt voorop met de hoeveelheid parttimers
"De robotisering zal naar verwachting toenemen, wat het klassieke arbeidsmodel ingrijpend kan veranderen. De mogelijkheden om iedereen veertig uur te laten werken voor een goed salaris zullen verdwijnen en we moeten na gaan denken over oplossingen. Een hoger minimumloon, het basisinkomen. Ik ben zeer optimistisch dat we dit binnen vijftien, twintig jaar gaan zien in Europa."
Gelden deze onderzoeksresultaten eigenlijk ook voor Nederlanders?
"Ja, Nederland is daarin vergelijkbaar met het Verenigd Koninkrijk. Nederland doet het wat betreft minder werken beter dan het Verenigd Koninkrijk. Nederland geeft het goede voorbeeld met zo veel parttimers, en ik hoop dat dat snel navolging vindt in de rest van Europa."
"In de Verenigde Staten is het nog erger: daar wordt bijna alleen maar fulltime gewerkt, met ook nog eens weinig vakantiedagen. Zelf ben ik het meest te spreken over het Duitse model. Daar zijn ze nu bezig, bijvoorbeeld bij Volkswagen, om de werkweken te verminderen, beetje bij beetje, steeds een paar minuten per week minder."
En uw werk op de universiteit?
"Ik geloof in mijn eigen onderzoek, en ga vanaf volgend jaar twee dagen werken. Ook ga ik mijn droom najagen, en dat is veldwerk doen in Nederland. Het lijkt me buitengewoon interessant om de arbeidsmarkt daar te verkennen."
NUjij: Uitgelichte reacties