De extreemlinkse partij Syriza van Tsipras had in januari 2015, in volle Griekse schuldencrisis, een opvallende verkiezingsoverwinning geboekt (36,3 procent) met de belofte om komaf te maken met het bezuinigingsbeleid dat vooral de armen trof. Bij de vervroegde parlementsverkiezingen van september 2015 werd die score nog bevestigd (35,5 procent), maar vier jaar later lijken de Grieken volledig uitgekeken op Tsipras en co.

De achteruitgang van de partij is vooral een gevolg van het niet nakomen van verkiezingsbeloftes. Onder druk van de Europese schuldeisers werd de regering-Tsipras in juli 2015 namelijk gedwongen om een nieuw besparingsprogramma te aanvaarden. In ruil voor 86 miljard euro aan noodhulp moest Athene instemmen met enkele harde maatregelen, zoals lagere pensioen en hogere belastingen. Hoewel Griekenland al sinds augustus vorig jaar niet meer afhankelijk is van dergelijke internationale hulpprogramma’s, voelt vooral de middenklasse nog altijd de gevolgen van die maatregelen.

Bovendien kunnen ook heel wat Grieken zich niet vinden in het - internationaal nochtans fel toegejuichte - akkoord dat met Skopje werd bereikt over de naam van de Republiek Noord-Macedonië.

Nederlaag bij Europese verkiezingen

Na een duidelijke nederlaag bij de Europese verkiezingen van 26 mei, besliste de Griekse premier dan maar om de parlementsverkiezingen met enkele maanden te vervroegen. Normaal gezien moesten de verkiezingen pas in oktober plaatsvinden.

De peilingen geven aan dat vooral de centrumrechtse partij Nea Dimokratia zondag munt zal slaan uit de ontevredenheid over het Syriza-bewind. Naar verwachting zullen de conservatieven een score tussen 34,0 en 38,6 procent. Dankzij het Griekse kiessysteem, waarbij de grootste partij een bonus van 50 zetels krijgt, kan dit volstaan om een absolute meerderheid binnen te halen in het Griekse parlement (de Vouli). De partij van Kyriakos Mitsotakis zal mogelijk 155 tot 165 van de 300 parlementszetels binnenrijven.

Syriza dreigt met een score tussen 24,3 en 29,2 procent terug te vallen naar 80 tot 83 zetels (tegenover 144 nu). De derde partij wordt wellicht het sociaaldemocratische Kinal (Beweging voor Verandering). Die formatie, een voortzetting van de traditionele centrumlinkse partij Pasok, zou een score van zowat 7 procent halen.

Tegen Europese trend in

Opvallend is dat Griekenland met de verwachte verkiezingsuitslag regelrecht in lijkt te gaan tegen de Europese trend om traditionele partijen af te straffen. De gedoodverfde winnaar Nea Dimokratia is namelijk een van de aloude machtspartijen in het land. Hun spilfiguur Kyriakos Mitsotakis is bovendien de zoon van gewezen eerste minister Konstantinos Mitsotakis (1990-1993). Griekenland lijkt zo weer aan te knopen met de “familiecratie”, een Griekse traditie waar Tsipras zich tegen had verzet.

Geen keuze voor extremisme

De meer extreme partijen lijken zondag dan weer minder hoge ogen te zullen gooien. Dat geldt niet enkel voor Syriza: de communistische KKE krijgt in de peilingen minder dan 5 procent toegedicht.

Aan de rechterzijde lijken de extremere partijen al evenmin uit te blinken. Hoewel Griekenland jarenlang zwaar te maken kreeg met de vluchtelingencrisis, komt de neonazistische partij Gouden Dageraad volgens de peilingen maar nipt boven de kiesdrempel van 3 procent uit. De rechtspopulistische partij Onafhankelijke Grieken (Anel), die tot begin dit jaar nog als coalitiepartner mee in de regering zat, komt zelfs niet meer op.

Wel is er sinds enkele jaren een nieuwe partij opgestaan aan de uiterst rechtse kant: het ultranationalistische Griekse Oplossing van gewezen journalist Kyriakos Velopoulos. Die partij, die opvalt met pro-Russische standpunten en met fel verzet tegen het akkoord met de Republiek Noord-Macedonië, zou goed zijn voor 4 procent.