Frans hitterecord gebroken: 45,9 graden in departement Gard, ook 7 Spaanse provincies met code rood

De Franse premier Edouard Philippe zette vanmorgen de toon. "Niet alleen de kwetsbare mensen maar de hele bevolking moet vandaag opletten. Hou elkaar in de gaten!" De minister van Transport vroeg dan weer om verplaatsingen indien mogelijk uit te stellen. Na overleg is toch besloten om alle treinen te laten rijden. "Maar de spoorinfrastructuur is niet aangepast aan deze temperaturen", zegt minister Elisabeth Borne. Sommige treinen rijden ook minder snel, om de risico's te beperken. "Maar we raden ook aan de auto te laten staan." Door de hitte zit er op veel plekken te veel ozon in de lucht.

In de departementen Bouches du Rhône, Vaucluse, Gard en Hérault, allemaal in de omgeving van de Middellandse Zee, is code rood uitgeroepen. Vanmiddag is het absolute Franse warmterecord van 44,1 graden (opgetekend in de omgeving van het stadje Alès tijdens de hittegolf van 2003) zoals verwacht gesneuveld. Het meetstation van Carpentras in de Vaucluse, niet ver van de Mont Ventoux, noteerde nog voor drie uur vanmiddag al 44,3 graden. In Villevieille, in de Gard, werd rond half vier al 45,1 graden gemeten. In Gallargues-le-Montueux, ook in de Gard, werd het uiteindelijk 45,9 graden. De records sneuvelen in sneltreinvaart.     

In de streek zijn verschillende voorzorgsmaatregelen getroffen. In heel Frankrijk hebben al vierduizend Franse scholen aan de ouders gevraagd om hun kinderen thuis te laten. 

Vlaming Christophe Crabbe baat al een paar jaar een Provençaalse hoeve uit, een vakantieverblijf in de onmiddellijke omgeving van Carpentras. "Scholen zijn dicht, zwaar vervoer is hier verboden. De gemeentepolitie komt bij kwetsbare mensen rond met water en spuitbussen gevuld met water", zegt hij. De warmte buitenhouden is met deze hitte echt een probleem. "We raden onze gasten aan om geen fysieke inspanningen te doen. Er zijn hier fietsers, maar die laten de fiets aan de kant. Al is het boven frisser, zelfs voor fitte mensen is dit niet het juiste ogenblik om inspanningen te doen en al zeker niet om de Mont Ventoux te beklimmen."

Marion, een andere inwoner van Carpentras, zegt dat de thermometer in haar auto al rijdend 46 graden aangeeft. "Nog nooit meegemaakt, we gaan snel weer naar binnen", zegt ze. Intussen lijkt het een beetje een competitie te worden naar een nieuw record. Maar geen record om blij van te worden. "We mogen niet vergeten dat dit het gevolg is van de opwarming van de aarde", is her en der te horen. 

Ook morgen blijft het nog tropisch warm in Frankrijk, in de noordelijke regio's wordt het zaterdag zelfs gevoelig warmer dan vrijdag.

Hoeveel slachtoffers zo'n hittegolf maakt, blijkt pas achteraf. Maar in de omgeving van Parijs, in Saint-Denis, is een kind onrechtstreeks het slachtoffer van de warmte geworden. Het is door de geiser van een opengedraaide brandkraan meegesleurd en zwaar gevallen, het kind was een tijdlang in levensgevaar. In warme periodes draaien vandalen wel eens meer de brandkranen open - voor het plezier en de afkoeling. De overheid waarschuwt voor die zogenaamde "streetpooling".

Bekijk het verslag uit "Het Journaal" en lees verder onder de video:

Niet alleen in de valleien is het tropisch warm. Ook op grote hoogte heersen ongeziene temperaturen. Zo is op de top van de Pic du Midi in de Pyreneeën een temperatuur gemeten van 20,6 graden. En dat op een hoogte van ... 2.877 meter. Ook op de hoogste berg van West-Europa, de Mont Blanc liep de temperatuur op tot boven de 6 graden. De Mont Blanc is ruim 4.800 meter hoog. Een buitenkans voor de liefhebbers van "parapente", zweefvliegers met een soort zeil. Door de warme lucht waren tot 200 sportievelingen tot de top gegaan. 

De zware hittegolf treft ook Spanje. In zeven provincies is daar code rood uitgeroepen. Het gaat, kort door de bocht, om het stroomgebied van de rivier de Ebro, in het noorden van Spanje. In de provincies Huesca, Zaragoza, Barcelona, Girona, Lleida, Navarra en Rioja loopt de temperatuur op tot boven 40 graden. De mensen krijgen de raad om op het warmste moment van de dag binnen te blijven om beschutting te zoeken. 

In Spanje zijn al minstens twee mensen rechtstreeks aan de hitte bezweken. In de omgeving van Cordoba, in Andalusië, stierf een jongen van 17. Hij was aan het werk op een veld en kwam in de problemen toen hij verkoeling zocht in het water. Hij is later in het ziekenhuis overleden. In Valladolid stierf een bejaarde man op straat, de interventie van de hulpdiensten kwam te laat.

Bekijk hier het verslag over de hitte in Spanje uit "Het Journaal":

De brandhaarden in Catalonië raken nog altijd niet onder controle. De brandweer zegt dat de weersomstandigheden vandaag het blussen extra bemoeilijken. Er staat veel wind, waardoor het vuur nog verder dreigt te verspreiden. In totaal is al bijna 6000 hectare in vlammen opgegaan, in de provincie Tarragona. Het vuur ontstond woensdag, en is de zwaarste brand in de streek van de voorbije twintig jaar.

Meer dan 600 hulpverleners van brandweer en leger zijn dag en nacht in de weer. Ze krijgen hulp van blusvliegtuigen en 120 brandweerwagens. Veel wegen in de regio zijn afgezet. "We kunnen nog altijd niet zeggen dat het vuur onder controle is", zegt een hulpverlener. "We proberen vooral te vermijden dat er nieuwe kleine brandjes ontstaan en het vuur zich op die manier verder verspreidt."

De Europese Commissie heeft al hulp aangeboden. Het satellietsysteem Copernicus wordt daarvoor geactiveerd. Op die manier krijgt de brandweer meer gedetailleerde informatie over de brandhaarden. Want de getroffen regio is moeilijk toegankelijk, er zijn weinig wegen. Precieze informatie uit de hemel kan dus helpen. 

Steven Decraene in Dijon: "Hitteplan is begin deze week al afgekondigd"