Direct naar artikelinhoud
NieuwsInenten

RIVM opgelucht: tij lijkt gekeerd voor dalende vaccinatiegraad

De vaccinatiegraad is vorig jaar voor het eerst sinds 2010 niet verder gedaald. ‘Het tij lijkt gekeerd en hopelijk kunnen we uitzien naar een verhoging van de vaccinatiegraad’, stelt het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) opgelucht in een maandag verschenen jaarrapport.

Kinderen worden gevaccineerd tegen meningokokken tijdens een vaccinatiedag in Ahoy.Beeld ANP

De afgelopen jaren daalde de vaccinatiegraad voor bof, mazelen en rode hond van 96,1 naar 92,2 procent. Zorgwekkend, omdat dat onder de norm van 95 procent ligt die de Wereldgezondheidsorganisatie nodig acht om mazelen in bedwang te houden. Het percentage tienermeiden dat zich liet inenten tegen baarmoederhalskanker daalde intussen van rond de 60- naar 45,5 procent.

Maar op dat niveau is het inentingspercentage, naar nu blijkt, vorig jaar blijven staan. Daarvoor is ‘geen eenduidige oorzaak aan te wijzen’, moet het RIVM in zijn jaarrapport toegeven, al hoopt het instituut dat de voorlichting een verschil heeft gemaakt. ‘Vanwege de aandacht in de media hebben meer ouders dan in andere jaren contact opgenomen met de jeugdgezondheidszorg of het RIVM om toch nog eens met een deskundige over hun twijfels en zorgen te praten’, stelt het RIVM, zonder daarbij cijfers te noemen.

Scheve verhouding

Vooralsnog is het afwachten of de trend standhoudt. In 2009 leek een ingezette daling van het aantal ouders dat hun kind liet inenten ook gestuit. Een jaar later daalde de inentingsgraad echter toch weer verder.

Opmerkelijk is de verdeling van de vaccinatiegraad in Nederland. Zo is de vaccinatiegraad onder 2-jarigen voor bof, mazelen, rode hond, difterie, tetanus, kinkhoest en polio in dertien gemeenten zelfs onder de 80 procent. Op kaartjes die het RIVM onthulde, liggen die gemeenten gerangschikt langs de Nederlandse bijbelgordel, die van Zeeland via de Veluwe tot in Drenthe loopt.

Ook in Amsterdam, Rotterdam en Bergen blijft de vaccinatiegraad opvallend achter. Volgens kenners omdat de antroposofisch gerichte antivaccinatiebeweging daar meer voet aan de grond heeft. Het best gevaccineerd is men in de oostelijke delen van Gelderland, Overijssel en Noord-Brabant.

Meer patiënten 

Het aantal patiënten met een ziekte die te vermijden is met een vaccin nam vorig jaar enigszins toe. Zo steeg het aantal mazelengevallen van 16 naar 24 en waren er 103 patiënten met meningokokken-W tegenover 80 in het jaar ervoor. Het aantal bekende gevallen van kinkhoest daalde verder, van 5.000 in 2017 naar 4.744 in 2018. Vijf jaar geleden waren dat er nog twee keer zoveel.

Vorig jaar was ook het jaar waarin onderzoek andermaal aantoonde dat er geen verband is tussen het baarmoederhalskankervaccin (het HPV-vaccin) en langdurige vermoeidheidsklachten, noteert het RIVM in zijn jaaroverzicht. Wetenschappers vergeleken daartoe grote groepen meisjes voor en na de invoering van de prik: er bleek geen verschil in klachten.

De D(K)TP-vaccinatiegraad per gemeenteBeeld RIVM

Meer over vaccinatie

Wat helpt tegen vaccinweigering? Hoe Nederland de vaccinweigeraar net zo aanpakt als rokers.

Wat klopt er van de beweringen van de vaccinweigeraar? We hielden vijf veel gehoorde horrorverhalen tegen het licht.

Meer over vaccinatie

Zit er een limiet aan het aantal mensen dat je kunt kennen? Wat bewijst de uitslag van een schriftelijke test eigenlijk? In onze Grote Vragen Podcast beantwoorden we ‘vragen waar je nooit over na hebt gedacht maar plotseling dolgraag een antwoord op wilt hebben’.