LEES OOK. KMI kondigt code oranje af voor hitte komende dagen: wat betekent dat? En hoe houd je het draaglijk?

Je zal er de komende dagen weer moeilijk naast kunnen kijken: overal waar er ook maar een beetje een toegankelijke waterloop aanwezig is, wagen - voornamelijk - jongeren een plons. “Maar de Vlaamse waterlopen zijn niet ingericht om te zwemmen. Zwemmen in beken en rivieren wordt absoluut afgeraden, omdat de veiligheid niet is gegarandeerd”, zegt Joris Moonens, woordvoerder van het Agentschap Zorg en Gezondheid dat samen met de Vlaamse milieumaatschappij de kwaliteit van het zwemwater in Vlaanderen monitort.

“Niet alleen is de waterkwaliteit aan schommelingen onderhevig, duiken in ondiep water kan ook letsels opleveren en op de bodem liggen soms voorwerpen die je door het troebele water niet kan zien. Bovendien kan het betreden van ecologisch kostbare oeverzones schade veroorzaken.”

Zelfs het water in zwemvijvers kan besmet zijn met uitwerpselen van mensen en dieren. Dat kan onder meer maag- en darmstoornissen veroorzaken. “Ga daarom zeker op voorhand na of er geen negatief advies is voor de locatie waar jij wil gaan zwemmen. Als het water een vreemde kleur heeft of als er dode dieren in drijven, moet je er zeker uitblijven. En ga ook niet zwemmen als je je wat slapjes voelt. Wie toch ergens gaat zwemmen, probeert het best zo weinig mogelijk water in de mond te krijgen.”

Een vaak voorkomende ziekmaker zijn blauwalgen. Bacteriën die een blauwgroene of roodbruine, olieachtige laag vormen op het water. Bij warm weer kunnen ze vooral in stilstaand oppervlaktewater woekeren. Blauwalgen geven giftige stoffen af. Zowel via de mond en de huid als bij inademing kunnen er gezondheidsklachten ontstaan zoals diarree en braken, irritatie van de ogen, oren en huid en hoofdpijn, luchtwegklachten, allergische reacties en astma. Wie er in aanraking mee is gekomen, spoelt zichzelf meteen na het zwemmen best goed af. Ook onder je badkleding. Groene algen zijn wel onschuldig, al kunnen ze wel hinderen tijdens het zwemmen.

Nog zo’n vies woord: leptospirose. Een verzamelnaam voor verschillende ziektebeelden zoals modderkoorts en de ziekte van Well. Vooral muizen en ratten zijn besmet en scheiden de bacterie uit via urine. Je kan besmet raken via huidwondjes of via je slijmvliezen. De symptomen: sufheid, braken, diarree, geelzucht, bloedverlies met de urine…

Veilige locaties

Tot slot: in bevaarbare waterwegen zwemmen is ook verboden. “Schepen gaan sneller dan de meeste mensen denken en zwemmers kunnen door de zuigende werking naar een schip worden toegetrokken. De oevers zijn niet op zwemmers ingericht, waardoor het lastig kan zijn om op de kade te komen. Ten slotte veroorzaken sluizen en stuwen op de rivieren en kanalen stromingen, die zwemmers voor problemen kunnen stellen.”

Op de website Kwaliteitzwemwater.be vind je alle zwem- en recreatiewaters waar het wel veilig is om te zwemmen. Aan de kust zijn komende week al een groot deel van de reddersposten bemand, maar ook daar is het nog wachten tot juli voor ze allemaal klaar zijn om zwemmers te ontvangen.

Waakzaamheid aan zee

Slechts één op de drie reddersposten aan onze Belgische kust is dit weekend bewaakt. Traditioneel is dat nog niet het geval voor alle zwemzones voor de start van de zomervakantie. Daarom roepen redders op om binnen bewaakte zones te gaan zwemmen. “Buiten die zones zwemmen is in principe verboden”, zegt An Beun van de Intercommunale Kustreddingsdienst West-Vlaanderen (IKWV).

Dit weekend worden zo’n 100 redders ingezet terwijl dat er tijdens de zomervakantie zeker 400 zijn. Door het mooie weer trekken heel wat toeristen naar de kust. De redders doen dan ook een oproep om zeker binnen de bewaakte zones te blijven. “De meeste reddingsdiensten houden ook de niet-bewaakte zones in de gaten om daar eventuele zwemmers uit het water te halen, maar als het druk is lukt dat zeker niet overal”, vertelt An Beun van de Kustreddingsdienst.