Zelfs als ze zou zijn gestraft voor haar geruchtmakende ontsnapping uit de koepelgevangenis in Breda, zou oud-gedetineerde Hulda Kiel achteraf geen andere keuze hebben gemaakt. Ook dan zou ze met een verfkrabber zijn uitgebroken uit de inmiddels gesloten penitentiaire inrichting.
De VVD wil dat gedetineerden die proberen te ontsnappen daarvoor maximaal vier jaar celstraf kunnen krijgen. Nu kan een gevangene daar in Nederland niet voor worden bestraft.
'Een lachertje'
Hulda's ontsnapping was groot nieuws in 2010. Ze zat een straf uit van acht jaar voor een dubbele poging tot moord, maar wist met nog 21 maanden celstraf op de teller te ontsnappen. In drie weken tijd groef ze met een verfkrabber een gat van 1.60 meter diep, 1.60 lang en 1.60 hoog.
"Het was een makkie, een lachertje", zegt ze tegen RTL Nieuws. "In totaal heb ik er zes tot hooguit negen uur aan gewerkt. Dat het toch drie weken duurde, komt doordat ik iedere keer werd gestoord, bijvoorbeeld door de bewaking die langskwam."
Ontsnapt via luik
"Het gevangenispersoneel heeft er nooit iets van geweten, medegedetineerden wel. Ze hebben niets gezegd", zegt Hulda. "Vijf mensen hebben hun mond gehouden."
Hulda kwam op het idee tijdens haar corveedienst. "Ik moest dweilen, maar had daar niet zo'n zin in. Toen er een emmer op de grond viel, hoorde ik dat die hol was. Ik heb rondgekeken en vond al snel een luik onder de wasmachine."
In de kastruimte onder dat luik groef Hulda de tunnel naar de vrijheid. "Ik wist welke kant ik uit moest, omdat ik me dat nog herinnerde van toen ik de gevangenis werd binnengebracht."
Ondergedoken, maar verraden
Na haar ontsnapping dook Hulda onder bij een man met wie ze nog steeds samen is. Na bijna vier weken in vrijheid werd ze naar eigen zeggen verraden ("dat weet ik honderd procent zeker"). Ze heeft het restant van haar celstraf uitgezeten en is sindsdien op vrije voeten.
Ze verbaast zich over hoe weinig mensen een poging doen om te ontsnappen. "Want waar ik ook heb gezeten, het is een makkie om buiten te komen. Ik sta er eigenlijk versteld van dat niet meer mensen dat doen."
Ontsnappen is niet strafbaar
Ontsnappen uit de gevangenis is geen strafbaar feit, zegt de Dienst Justitiële Inrichtingen. Wie zich tijdens een ontsnapping schuldig maakt aan bijvoorbeeld gijzeling, bedreiging of vernieling, is voor die feiten wel strafbaar.
Niet afgeschrikt
Hulda denkt niet dat gedetineerden worden afgeschrikt door het plan van de VVD. "Ach nee, natuurlijk niet. Dat schrikt mensen helemaal niet af. Ze zouden zich beter druk kunnen maken over ontsnapte tbs'ers, of het gevangenispersoneel dat niet zit op te letten. Ze houden mensen er niet mee tegen, ook al maken ze dat strafbaar."
Het voorstel van de VVD krijgt steun van de PVV, CDA en SP. Minister Sander Dekker (Rechtsbescherming) zegt eerst af te willen wachten wat het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum van het ministerie van de plannen vindt, maar staat positief tegenover het initiatief.
