Wereldwijd meer dan 70 miljoen mensen op de vlucht, de helft is jonger dan 18 jaar
De VN Vluchtelingenorganisatie zag vorig jaar het aantal mensen dat op de vlucht is voor oorlog, vervolging en conflicten stijgen tot meer dan 70 miljoen. Dat is het hoogste aantal sinds de oprichting van de organisatie 70 jaar geleden. De VN Hoge Commissaris voor de Vluchtelingen roept op tot meer solidariteit en het zoeken naar oplossingen zodat vluchtelingen naar huis kunnen terugkeren.
Het aantal mensen dat op de vlucht is voor oorlog, vervolging en conflicten is dubbel zo hoog als 20 jaar geleden. Mensen gaan op de vlucht en blijven soms lange tijd van huis, anderen keren na verloop van tijd naar huis terug. Vorig jaar telde de VN Vluchtelingenorganisatie 70,8 miljoen mensen op de vlucht. 13,6 miljoen van hen zijn in 2018 op de vlucht geslagen, de anderen zijn al langer weg van huis.
Wat wellicht het meest in het oog springt zijn de cijfers over het aantal kinderen. 1 op de 2 mensen op de vlucht is jonger dan 18 jaar. De VN Vluchtelingenorganisatie schuift in het bijzonder de schrijnende toestand in Oeganda naar voren, waar minstens 2800 kinderen van 5 jaar of jonger alleen of gescheiden van familie opgemerkt zijn.
De mensen die op de vlucht gaan blijven vaak zo dicht mogelijk bij huis. De overgrote meerderheid, zo'n 41 miljoen mensen probeert in eigen land te blijven (ontheemden), tot terug naar huis gaan mogelijk is. Wie toch de grens oversteekt, blijft vooral hangen in de buurlanden. 4 op de 5 zoekt daar bescherming in afwachting van een terugkeer.
Turkije is het land waar in totale cijfers het meest aantal vluchtelingen wonen, in 2017 waren dat er 3,5 miljoen. Daar kwamen in 2018 nog eens 200 000 mensen bij. Nog interessanter is wellicht om te kijken naar het aantal vluchtelingen per inwoners. Libanon heeft vanuit die invalshoek de grootste groep: 1 op de 6 inwoners is vluchteling. In Jordanië is het 1 op de 14 inwoners, in Turkije 1 op de 22. Ter vergelijking: in westerse landen is het gemiddelde 1 vluchteling op de 370 inwoners.
Syrië blijft het land waar de meeste vluchtelingen vandaan komen. In de cijfers steekt het land met kop en schouders boven alle andere uit. Daarna volgen Afghanistan en Zuid-Soedan.
Nieuw is de groeiende groep Venezolanen die wegtrekken uit hun land. Eind 2018 waren het er al bijna 4 miljoen. Het is de grootste exodus in Zuid-Amerika, intussen lijkt het een van de grootste vluchtelingencrises in de wereld te worden. De Venezolanen gaan naar andere landen in Zuid- en Midden-Amerika. Ze zijn voorlopig nog niet opgenomen in onderstaande tabel van de VN Vluchtelingenorganisatie omdat de meesten (nog) geen asiel aanvragen.
Oplossingen?
De VN Hoge Commissaris voor de Vluchtelingen Filippo Grandi benadrukt dan ook "bij elke vluchtelingensituatie, waar dan ook en ongeacht de duur, moet er een blijvende nadruk liggen op het vinden van oplossingen zodat vluchtelingen naar huis kunnen terugkeren."
De beste oplossing voor vluchtelingen is volgens de VN Vluchtelingenorganisatie om vrijwillig terug te keren, als dat in veiligheid en waardigheid kan. In 2018 lukte dat voor 600 000 vluchtelingen. Bij de ontheemden kon 2,3 miljoen terug naar huis.
Filippo Grandi dringt aan op meer solidariteit voor vluchtelingen. De hervestiging vanuit arme landen die (te) veel vluchtelingen opvangen naar rijkere landen met relatief weinig vluchtelingen is momenteel zeer beperkt. De VN Vluchtelingenorganisatie schat dat slechts 7 procent van de vluchtelingen voor wie hervestiging nodig is, in een nieuw gastland terecht kon. De anderen moeten in moeilijke tot zelfs mensonwaardige omstandigheden proberen te overleven.
4 op de 5 mensen die naar het buitenland vluchten, kunnen omwille van conflicten minstens 5 jaar lang niet terugkeren. Voor 1 op de 5 is dat zelfs voor een periode van 20 jaar of meer.
Herbekijk hieronder de reportage in "Het Journaal":
