Klanten in supermarkt laten zich gráág verleiden tot kopen van meer groenten en fruit
Koken & etenConsumenten verleiden om meer groente en fruit in hun supermarktkarretje te leggen? Als je dat een beetje slim aanpakt, is het mogelijk. Bonus: klanten blijken het nog prima te vinden ook dat ze een duwtje krijgen.
Een bordje met de tekst 'Lekker bij yoghurt’ bij een schap met bakjes waarin meloen en ananas zit. Fruitpakketten bij de kassa. Een vloersticker met kleurige afbeeldingen van aubergines, prei, tomaten en peren. Gezonde recepten met veel groente erin, zoals bloemkoolcurry en gevulde paprika.
De klanten van Dirk-supermarkt in Leidschenveen-Ypenburg kregen in oktober en november 2018 een hele serie subtiele duwtjes die hen moesten verleiden om gezondere keuzes te maken tijdens het boodschappen doen. Deze subtiele aansporingen, ook wel nudges genoemd, maakten deel uit van een experiment van het Nationaal Actieplan Groenten en Fruit. De resultaten worden vanmiddag bekendgemaakt.
,,We wilden graag in het echt testen of nudging zou werken en we waren heel blij dat Dirk bereid was om ons hierbij te helpen", zegt Karin Bemelmans, coördinator van het Nationaal Actieplan Groenten en Fruit. ,,Het is natuurlijk ook goed om te zien dat het lijkt te werken. Dubbel goed nieuws, wat mij betreft, want we zijn heel blij dat we dit experiment hebben kunnen doen.”
Verkoopcijfers
Gedurende zes weken kreeg het filiaal van Dirk een ander aanzien, allemaal borden, verwijskaarten en plastic inlegvellen in wagens en mandjes om klanten te stimuleren meer groenten en fruit te eten. Om een goede vergelijking te kunnen maken, zijn de verkoopcijfers van een filiaal in Barendrecht naast de bevindingen van die van Leidschenveen-Ypenburg gelegd. Die supermarkt had al die aanpassingen niet.
Door weer te geven wat andere klanten kopen, kun je mensen beïnvloeden die normaal minder groenten en fruit kopen
De verkoopcijfers vertoonden in die periode bij deze filialen van Dirk toevallig een dalende lijn. Dat betekende dat beide supermarkten ook gedurende de actieweken een daling lieten zien bij zowel fruit als groente. Bij de supermarkt met de subtiele duwtjes was de daling echter veel kleiner dan in het controlefiliaal van Dirk: 6,6 procent daling versus 14 procent daling. Dit gold vooral voor de groenteafdeling. In de weken voor en en na het experiment was de daling op ongeveer hetzelfde peil als ervoor.
Het werkt om de klant te vertellen wat andere klanten aan groenten en fruit kopen in die winkel. Dus: in deze winkel kopen klanten gemiddeld vier appels. ,,Daarmee geef je de sociale norm aan", legt Bemelmans uit. ,,Door weer te geven wat andere klanten kopen, kun je mensen beïnvloeden die normaal minder groenten en fruit kopen.” Die aankoopcijfers op de borden strookten met de werkelijke verkoopcijfers, aldus Bemelmans. ,,We mochten de echte verkoopcijfers gebruiken van Dirk.”
Effectief trucje
Het tweede duwtje dat ook lijkt te werken: inspiratie bieden, zoals gezonde recepten uitdelen en combinaties voorstellen van fruit met yoghurt. Het derde effectieve trucje is mensen in de stemming brengen, ook wel priming genoemd. Door de hele setting in de winkel, van de kleurrijke loper tot de verwijzingen naar groente en fruit bij de schappen en de kassa, raken klanten in de sfeer van gezonde keuzes.
Het bijzondere is dat klanten de duwtjes vaak niet bewust hebben geregistreerd. ,,We zagen wel dat sommige mensen de loper bij de ingang kennelijk zo mooi vonden dat ze het andere poortje namen”, zegt Bemelmans met een lach. ,,Dan hebben ze hem toch opgemerkt, bewust of onbewust.”
Uit enquêtes voor, tijdens en na het experiment blijkt dat klanten de sfeer niet minder prettig vonden dan in de controlesupermarkt. Ook gaf 80 procent van de klanten aan dat ze het belangrijk vinden dat gezondere keuzes extra aandacht krijgen in de supermarkt. Allemaal bemoedigende dingen, vindt Bemelmans.
De klus is nog lang niet klaar, sterker nog, het begint pas. ,,We hebben nu alle methoden tegelijk toegepast, terwijl we graag willen weten wat het effect is van afzonderlijke nudges. Daarvoor is wetenschappelijk onderzoek nodig.” Dat duurt langer, kost meer tijd en meer geld. ,,We hopen dat daarvoor geld wordt uitgetrokken.”
Het experiment is beperkt. Veel vragen die een antwoord behoeven, smeken om vervolgonderzoek: hoe komt het dat het effect van duwtjes wegebt na een paar weken, bijvoorbeeld. En: helpt het om duwtjes telkens te veranderen? Waarom stijgt de verkoop van groente meer dan die van fruit?
Positief effect
Toch is het een interessant rapport, vindt Henrieke Crielaard, manager voeding en gezondheid bij Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL). ,,Je ziet dat de ingrepen duidelijk een positief effect hebben.”
De supermarkten hebben het Preventieakkoord mede ondertekend en zijn actief bezig met het zoeken naar manieren om aandacht te vragen voor gezond eten. ,,Je ziet het in steeds meer bladen van de supermarkten”, aldus Crielaard, doelend op Boodschappen, Hallo Jumbo en Allerhande. ,,Daar staat steeds vaker in of er groenten in het gerecht zitten en hoeveel. En de websites zijn ook een enorme bron van informatie.”
Enthousiast is ook Jaap Seidell, hoogleraar Voeding en Gezondheid aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Consumenten hebben volgens hem een steuntje in de rug nodig om gezonde keuzes te maken. ,,Als alle supermarkten dit zouden doen dan kun je landelijk heel veel gezondheidswinst behalen.”
In deze pokébowl zit lekker veel groente:
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUM
Slager Jakob (25) maakt vanaf nu weer dé paardenworst waar mensen voor omreden
Dordrecht -
PREMIUMProefpanel
Getest: tompoucen uit de supermarkt, deze moet je niét eten: ‘Het deeg is taai en de vulling lijkt op vla’
Zaterdag is het Koningsdag. Dan gaan we weer massaal aan de tompouce. Nu (vaak) bedekt met oranje glazuur, en die straks weer roze of geel is. Maar het gaat niet om de bovenkant, zo blijkt. ,,Het is het bladerdeeg en de gele room waar het om draait.’’ -
Consumentenbond
104 koelkasten met vriezer getest, dit is de beste
Een slimme keuze in de keuken kan je leven verduurzamen en jouw dagelijkse kosten verminderen. Maar hoe kies je de juiste koelvriescombinatie uit het overweldigende aantal opties? Dit zijn de beste modellen volgens de test van de Consumentenbond. -
Koken & eten
Wat is omakase nou weer? Met deze woordenlijst weet je het
Vegan, sushi en courgette zijn ondertussen ingeburgerd in ons taalgebruik, maar Dulse zeewier, katsu sando en kimchi zijn - behalve voor de foodies onder ons - vaak nog Chinees. Hoog tijd om daar verandering in te brengen en de belangrijkste nieuwe woorden in foodland op een rijtje te zetten. -
Koken & eten
Zo lunch je gezond zonder brood (en krijg je extra groente binnen)
Voor een voedzame lunch heb je niet per se brood nodig, vinden foodbloggers Jennifer en Sven. Hun advies: grijp het lunchmoment aan om wat extra groente naar binnen te krijgen. Het duo publiceerde een boek met vijftig recepten. Twee ervan vind je hier.
-
PREMIUMvoor jou geproefd15
De magere kwark uit deze supermarkt wint onze test: 'Zo hoort kwark te smaken’
-
-
-
Schoonmaaktip
Lenteschoonmaak voor je tuinset: dit sopje gebruik je het beste om weervlekken uit je kussens te krijgen
Vanaf Koningsdag wordt het weer warmer en dat betekent dat we weer op ons terras gaan zitten. Tijd om die kussens uit de opslag te halen en vlekvrij op de tuinset te leggen. Schoonmaakexpert Marja Middeldorp weet als geen ander hoe je algen-, weer en vetvlekken uit tuinkussens en markiezen kunt krijgen. -
PREMIUMKeuringsdienst van waarde
Teun van de Keuken: ‘Mijn dochters zeggen: zeur niet zo, je eet zelf dit-of-dat, waar heb je het over’
Toen Teun van de Keuken jaren geleden in een talkshow werd beschuldigd van activisme, was hij een tijdlang van de leg. Nu, bij het verschijnen van zijn nieuwe boek De mens is een plofkip, is de journalist en wereldverbeteraar activistischer dan ooit. En hij is er trots op, vertelt hij in dit interview met ons weekendmagazine Mezza. ‘Een harde klap uitdelen, mensen overtuigen, dat is mijn primaire doel.’
-
PREMIUM
Restaurant vraagt gasten voorzichtig te zijn met parfum: ‘Te veel is gewoon te veel’
Amsterdam -
PREMIUMVoor jou geproefd
Dit is de allerlekkerste slagroomtaart: ‘Perfect van smaak, niet te zoet en mooi stevig van structuur’
Minder alcohol en meer sporten is natuurlijk prima. Toch mogen we af en toe nog wel onze vingers aflikken omdat er wat te vieren valt. Drie professionele zoetekauwen testten acht kant-en-klare slagroomtaarten. ,,Van binnen en van buiten is deze taart precies in balans, daar gaat het om.’’ -
-
PREMIUMtoxicoloog
Toxicoloog over alcohol en katers: ‘Vet eten, zoals friet, zorgt ervoor dat de opname van alcohol vertraagt’